________________
૨૧૦
શુભસંગ્રહ-ભાગ પાંચમે હો રહા હૈ? આંખે ચંચક હો ચતુર્દિશાઓ મેં સરપટ લગા રહી હૈ ? પરે લિયે? નરમુંડ કી પ્રબલ ઇછા બતાતે હુયે ? શાણિત ? વીર કી નસ-નસ સે કુંકાર મારતા હુઆ શકિત ? અવશ્ય. ભારતવાસિયો ને વારતવ મેં તુઝે અભી તક પૂર્ણ રૂપેણ તૃપ્ત નહીં કિયા હૈ. ક્યાં ? જલિયાંવાલા બાગ મેં તેરે દર્શન કે લિયે ભારતમાતા કે હજારે બચ્ચે ન અપને શીશસુમને કે હસતે-હંસતે હી ભેંટ ચઢા દિયા ! તેરે સ્વાગત કે લિયે દૈશિક અગ્નિ-ફંડ અપને કો સ્વાહા કર દિયા ! અનેક અિ ને અપને પ્રાધન પતિ કા બલિદાન દે અપને સુહાગ-સિંદૂર પર સર્વદા કે લિયે અમિટ સ્યાહી લગા લે ! કઈ કુલાંગનાઓ કા સતીત્વ તક અપહરણ હો ગયા ! કિતની હી નંગી કર કે અપમાનિત કી ગઈ. કાં ? કિસ લિયે? તેરે હી લિયે તો ! ફિર ભી તુ સંતુષ્ટ નહીં હુઈ ? બોલ, કયા વહાં રુધિર કી કમી થી? ઇતને પર ભી તેરી રક્ત-પિપાસા શાંત નહીં હો સકી ? શાયદ નહીં; કોકિ નિહ કા ખૂન થા. નિરપરાધિયોં કા ખૂન થા ! ઉસ હત્યાકાંડ કી સંજ્ઞા ‘હન્દુલ્લ બલદાન નહીં હૈ અથવા અલ્પવયસ્ક બચ્ચાં એ વૃદ્ધોં કે ખૂન સે તેરી રક્ત-પિપાસા શાંત નહીં હતી? દેવ ! કયા તુઝે દેશ-પ્રેમેન્મત્ત નૌજવાન કે ગમે ખૂન કી હી પ્યાસ હૈ ? કયા ઉસીસે તુ તૃપ્ત હો સકતી હૈ?
કિંતુ તેરી તૃપ્તિ કા વિશ્વાસ કરે કૌન? મહારાણા પ્રતાપ ને ક્યા તેરી સેવા કે લિયે કુછ કમ બલિદાન કિયા થા ? ક્યા તેરી સચ્ચી આરાધના ઉોને નહીં કી થી ? બન-બન કી ધૂલ નહીં છાની થી ? કઈ દિન સપરિવાર ઉપવાસ નહીં કિયા થા ? ઓફ ! જિન્હોંને તેરે લિયે અપને કે સ્વાહા કર દિયા, ઉન પર અપની પ્રસન્નતા દિખાને કી જગહ પ્રકોપ પ્રકટાતી હૈ-દયા દિખાને કી જગહ યંત્રણું દિખાતી હૈ! ફિર તુઝે કિસ નામ સે સંબેધન કિયા જાય? વજ-હૃદયે ! ક્યા તૂ પાપિચ પર હી પ્રસન્ન રહતી હૈ? અત્યાચાર-અધર્મ મેં રત રહનેવાલે હિંસ્ત્ર જંતુતુલ્ય નિર્દય જીવ કી અનુગામિની બન કર રહા હી તુઝે ભાતા હૈ?
માતા ! કિસી સમય દાનવ-દલ-દલિની કહ કર ભારતવાસી તુઝે પુકારતે થે. ઉસ સમય તુ દયાર્દચિત્તા થી; કિંતુ આધુનિક સમય મેં તૂ અપની આસુરી સંજ્ઞા કે હી સફલ કર રહી હૈ.
ક્યા યે બાતે સત્ય નહીં ? કયા મહાભારત કે ભીષણ યુદ્ધ મેં અન્યાયી કૌરવો કે ત્યાગ કર તૂને ધર્મ વીર પાંડવો કો સાથ નહીં દિયા ? વીર-સમ્રા ભીષ્મ, વીરવર કર્ણ, ધનુર્વિદ્યા-વિશારદ આચાર્ય દ્રોણાચાર્ય ઔર મલ્લયુદ્ધ-પારંગત દુર્યોધન કે પરે–તલે કુકરા ગાંડીવધારી અજુન ઔર ધર્મરાજ યુધિષ્ઠિર કો આલિંગન નહીં કિયા ? ફિર આજ યહ પરિવર્તન કર્યો ? ક્યા હમ વસ્તુતઃ મનુષ્ય નહીં, જે વિદેશિ કે ભીષણ અત્યાચાર સહતે રહે ? તડાતડ પડતે જાયે ઔર ‘ઉફ' તક ન નિકાલે ? હંટર સે પિટ કી છાલ નિકાલ લી જાય, પેટ કે બલ રંગાયે જાય ઔર શરીર જરા ભી રસ સે મસ ન કરે ? રોસા પણ દૃશ્ય હમ નિરીહ નિરપરાધિય પર–અસ્થિપિંજર અવશેષ રહનેવાલો પર ?
નિષ્ફર સ્વતંત્ર ! સંસાર સે હમારે અસ્તિત્વ કા લેપ હુઆ ચાહતા હૈ, ઔર તુઝકો કુછ ખ્યાલ હી નહીં ! બોલ, અબ હમ કયા કરે? તેરી આરાધન કેસે કરે ? અચ્છા, જાને દે. હમી અપરાધી હૈ. હમારે હી કિયે કા યહ કુ-પરિણામ હૈ. અબ ભી ક્ષમા કર, કુછ દયા કર ! હમેં અબ તેરે સિવા કુછ ભી નહીં ભાતા. હમ તેરે હી દર્શન કે ભૂખે હૈ. હમારે જીવન કા ઉદ્દેશ્ય કેવલ તેરા હી સ્વાગત કરના હૈ. મેં ! કહ જહદી, તૂ ઐસી ભેટ લેગી? લે, હમ તેરે લિયે સબ કુછ અર્પિત કરને કે લિયે તૈયાર હૈ. બોલ, જદ બેલ!
(ચૈત્ર-૧૯૮૫ના “ત્યાગભૂમિ'માં લેખિકા -વિમલાદેવી “રમા')
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com