________________
વૈદિક સભ્યતા કા આરંભિક કાલ
૧૨૭
કી એક જૂદી શ્રેણી હા ગઇ. શાંતિ કે સમય મેં જો લેગ કામ-કાજ કરતે થે વે વેસ્ય કહલાને લગે; ઇન સિંધુએ કે દસ્યુ લાગાં સે યુદ્ધ કરને પડે! યહ વિચાર હૈ કિ યે દસ્યુ લેગ દૂસરી જાતિ કે થે જો જગલાં મેં રહતે થે, ઔર જબ બાદ મેં સિંધુએ કે દ્રવિડ-જાતિ કે લેગાં
યુદ્ધ કરના પડા તબ યે ઉનકા ભી દસ્યુ હી કહને લગે. સારાંશ યહ કિ ઇસ્યુ ઈનકે શત્રુ થૈ ઔર વે નર્ક મુકાબલે મેં અપને આપકા આ કહા કરતે થે. કાલાંતર મેં દેનાં કા પરસ્પર મેલ-જોલ હેા ગયા, દ્રવિડ લેાગમાં ને વૈદિક સભ્યતા કે ગ્રહણ કર લિયા ઔર સિન્ધુએ તે ઉનકે દેવતા મહાદેવ ઔર દેવી કા અપને દેવતાઓ મેં સમ્મિલિત કર લિયા. ઇસસે પહેલે મહાદેવ ઔર દેવી કા ઉનકે યહાં ઉલ્લેખ નહીં મિલતા; જખ યુદ્ધ કા સ્વભાવ પડ જાતા હૈ ઔર કાઇ દૂસરા યુદ્ધ કે લિયે નહીં મિલતા તબ ધરેલૂ લડાઇ શુરુ હા જાતી હૈ. ક્રિસી વિષય પર મતભેદ હૈ। જાને સે સિન્ધુએ કે દે। દલ હા ગયે, એક દેવ ઔર દૂસરે અસુર કહલાને લગે. આર્ભ મેં ઈન દાનેાં શબ્દે કે અર્થ એક સે હી થે, પરંતુ જન્મ દલબંદી કા ભાવ ઔર ઘૃણા ખઢને લગી તબ ઉન્હાંને દૂસરે શબ્દ કે અરે અર્થ લગાને શુરુ કિયે. દેવ પારસી-ભાષા મેં જિસ પુરે અ મેં પ્રયુક્ત હાતા હૈ, અસુર ઉસી મુરે અર્થાં... મેં સસ્કૃત મેં પ્રયુક્ત હેાતા હૈ; યે દર્દીનાં દલ પારસી ઔર સિધુ કહલાને લગે. સ ધરેલૂ લડાઇ કા પરિણામ યહ હુઆ કિ જાતિ કે દા ટુકડે હૈ। ગયે ઔર પારસી ભાગ કર અપની પૈતૃક જન્મભૂમિકા છેડ કર ઇરાન મેં જા ખસે, ઉનકા એક ભાગ અસીરિયા મે' (અસીરિયા ભી અસુર શબ્દ સે નિકલતા હૈ) ઔર તત્પશ્ચાત્ સિરિયા મે' રહને લગા. ઇસ પ્રકાર આવશ કી શાખાયે ઉસ સારે પ્રદેશ મે કૈલી ઔર વહાં જા કર ઉન્હાંને અપની સભ્યતા કે ફૈલાયા. અસુર મે` સુ તબ્દીલ હેા કર અવર હા ગયા, વહી પારસિયેાં કા ખડા દેવતા હુઆ; અગ્નિ કી પૂજા, અગ્નિ કે અખંડ રખના ઔર યનાં કા કરના, ઐસી સબ રીતિયાં કૈા પારસિયેાં ને અપને અંદર પૈસા હી કાયમ રકમ્મા. વિશ્વામિત્ર ઋષિ ને સિંધુએ કી ઇસ ઘરેલૂ લડાઇ પર બડા શેક પ્રકટ કિયા હૈ, વહ કહતા હૈ—યહ ભરત ‘સૂર્ય” કી સંતાન આપસ મેં બિઠ્ઠુડના ખૂબ જાનતી હૈ ઔર મિલના નહી’ જાનતી.’ એક ઔર સ્થાન પર ઇસી લડાઇ કી એર સકેત કરતે હુએ લિખા હૈ કિ જો લેગ અપની જાતિ કે શત્રુ હેતે હૈ... અર્થાત્ જો આત્મહનન (ટ્રેટરી) કરતે હૈં વે મર કર અસુરેાં કે લેાક મે' જાતે હૈ”
ઇસ ઘરેલૂ લડાઇ સમય મેં મહાભારત કા ફૂટ કા ભાવ અબ ભી
સિધુઓં કી જાતિ કે દો ખડે ટુકડે હુએ. ઇસી રેલૂ લડાઇ ને બાદ યુદ્ધ કરાયા, જિસમેં જાતિ કે સબ બહાદૂર નષ્ટ હુએ, ઇસી ધર કી હિંદૂ-જાતિ ા નષ્ટ કર રહા હૈ.
(‘સરસ્વતી’”ના એક અંકમાં લેખકઃ-દેવતાસ્વરૂપ ભાઈ પરમાનંદજી)
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com