Page Text
________________
નદિયા એક ઘાટ બહુ તેરે!
૧૧૧ હી પ્રયત્ન હોના ચાહિયે.
પ્રસવપૂર્ણ શયાશિક્ષણ, માતૃભવન, શિશુશિક્ષણ આદિ કી વ્યવસ્થા એક હી સ્થાન પર હોની ચાહિયે. સપ્તાહ મેં કુછ દિન પ્રસવ–પૂર્વ ઔર કુછ દિન પ્રસત્તર શિક્ષા કે લિયે નિયત કર દેના ચાહિયે.
ઉકત માતૃ-ભવન કી અધ્યક્ષા કી યે બાતેં કેવલ બલદેવદાસ–માતૃ-ભવન અથવા કલકત્તે હી કે લિયે ઉપયોગી નહીં હૈ. સંપૂર્ણ દેશ કો ઈનકી આવશ્યકતા હૈ. બલદેવદાસ-માતૃ-ભવન જસી ઉપયોગી સંસ્થાયે તે પ્રત્યેક નગર મેં હની હી ચાહિયે, ડિસ્ટિકટ બે કો ભી કર્તવ્ય હૈ કિ વે જનન-વિજ્ઞાન કે અધ્યયન કે ઉચિત રૂપ સે સાહન દે ઔર અપને અપને પ્રાન્ત મેં માતાઓ ઔર શિશુઓ કે સ્વાથ્ય કી રક્ષા કે નિમિત્ત વૈસી હી સંસ્થાઓ કે જન્મ દે. અંત મેં કલકત્તા કારપેરેશન સે ભી હમારા યહ નિવેદન હૈ કિ વહ અપની વિશાલ નગરી મેં બલદેવદાસ-માતૃભવન કા સમુચિત વિકાસ કરકે દેશ કે સામને એક ઉજવલ આદશ ઉપસ્થિત કરે.
(“સરસ્વતી”ના એક અંકમાંથી)
४१-नदिया एक घाट बहु तेरे ! (એક ગરીબ પણ કે ધર્માત્મ હોઈ શકે છે !)
મંગર જાતિ કા મોચી થા. શહર કે એક છર પર ઉસકા ઘર થા ઔર દૂસરે છેર પર ઉસકી દુકાન ! ભગવાન હી જાને ઇસમેં કૌનસા રહસ્ય થા. ઉસકી દુકાન કે પાસ હી એક સડક થી. લોગ ઇસ પર કમ હી ચલતે નજર આતે થે, પર મંગ’ કે ઇસકી પરવાહ હી ક્યા થી!
ઉસકી દુકાન કી દશા ઔર ભી બેઢબ થી, ફૂસ કી ઝોંપડી થી ઔર ઐસ કે ટેઢે મે ખંભે લાગે છે. કિસીને ઉસે નયે જ તે બ અપની રોટી ચલાતા. ઉસકે ચેહરે પર કભી ભી વિષાદ કી રેખા નજર ન આઇ. જબ કિસીને ઉસે દેખા, મસ્ત પાયા. હાં, વહ કબીરદાસ કે ભજન કી એક પંક્તિ બરાબર હી ગુનગુનાયા કરતા થા–“નદિયા એક ઘાટ બહુ તેરે.”
જબ કભી કોઈ ઉસકી દુકાન પર આતા, વહ ઉસસે ધર્મ કી બાતે છેડ બેઠતા. બાત ચલતી હી રહતી કિ વહ કહ ઉઠતા “ઠીક હી હૈ. સભી એક હી પિતા કી સંતાન હૈ.” ઉસે ન માયા થી ન મોહ. ઉસકે સીને મેં એક છોટા સા દિલ થા, ઔર વહ ભી ધર્મ સે લબાલબ. નિઃસંદેહ મંગસ મસ્તમૌલા થા.
પિચ બજે કા સમય થા. સૂર્યદેવ પશ્ચિમદિશા મેં ઝિલમિલ કર રહે થે. મંગસ અપની દુકાન મેં બેઠે એક પુરાને જૂતે મેં તાગા ચલા રહા થા. બીચ બીચ મેં કુછ ગાતા ભી થા. ઉસ સમય ઉસકે ચેહરે પર ભલેપન કા ભાવ થા; આંખે મેં કરુણ કી આભા થી, જે દીનતા કી સહચરી છે. તે કા તાગા ચલાના સમાપ્ત હુઆ, ઉસને દુકાન ઉઠાઈ. દિનભર કી આમદની કે ગિના, પૈસે ગિન કર ફૂલે ન સમાયા ઔર કહ ઉઠા–“આજ ૬ આને મિલે હૈ, મઈ હૈ ભગવાન કી.' ઇતના કહતા હુઆ અપને ઘર કી એર ચલા.
એંધેરા અધિક હો ગયા થા. લોગે કી ભીડ સડક પર અબ કમ થી. બાજાર મેં પહુંચ કર ગેંગરૂ ને દેખા કિ દુકાનેં ઉઠ રહી હૈ. કિસી પ્રકાર ઉસને કુછ આટા ઔર સરકારી મેલ લી. કૌડી કૌડી ખતમ હો ગઈ. ઘર પહુંચને કી અબ દેર થી. મંગરૂ કે બચ્ચે આશાભરી ખોં સે સડક કી ઓર એક એક આદમી કો દેખ રહે થે; સ્ત્રી ભી ચૂહે મેં આગ જલા કર પતિ કી બાટ દેખ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034614 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhikshu Akhandanand |
| Publisher | Sastu Sahityavardhak Karyalay |
| Publication Year | 1930 |
| Total Pages | 400 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 22 MB |