________________
શુભસંગ્રહ-ભાગ ચોથે
wwwwwwwwwwwwwww
પરંતુ –
તિન કે આયુધ તિલ સમ, કરિ કાટે રધુવીર;
તાનિ સરાસન સવન લગિ, પુનિ છડેનિજ તીર ઔર ક્યા! પહલે શત્રુ કા બાર બચાયા, તબ ફિર અપને પને બાણ ઉન પર છેડે. બિના કઇ સોચે-વિચારે ભંસા-યુદ્ધ છેડે હી થા કિ ઉધર સે અસ્ત્ર-શસ્ત્ર આ રહે થે, ઉન્હેં બચાવે બિના હી આપ ભી અંધાધુંધ અપને બાણ છોડને લગતે. આખિર રઘુવીર છે.
- શ્રીરામ કી બાણ-વર્ષ ને શત્રુન્ય મેં હાહાકાર મચા દિયા, ભગદડ મચ ગયી; પર વે તીને ભાઈ અપને સૈનિકે કે લલકારને લગે. હુકમ કર દિયા કિ આજ જે કઈ સમર સે ભાગ કર જાયગા, ઉસે હમ અપને હાથ સે માર દેગે. ફિર તે વીર રાક્ષસ સનિક કુદ્ધ હે કર લડને લગે, ઈધર શ્રીરામ ને જેર સે બાણ છેડના શુરુ કિયા તે -
“ભટ કટત તન સત ખંડ, પુનિ ઉઠત કરિ પાખંડ;
| નભ ઉડત બહુ ભુજદંડ, બિનુ ભૌલિ ધાવત ફંડ, ઈસ પ્રકાર બેઢબ છની હૈ, ઈસ રંગ કે રસિક જન કહીં પર ઇસે અછી તરહ દે. આનંદ આ જાયેગા, યહાં તે બાનગી ભર હૈ.
શ્રીરામ ને વીરતા સે ઔર અનેક ઉપાય સે સમસ્ત શત્રુઓ કે ધરાશાયી બાત કી બાત મેં કર દિયા–“કરિ ઉપાય રિપુ મારે છન મેં કૃપા નિધાન” ફિર --
બધુ દેખિ ખરદૂષણ કેરા, નાઈ સુપનખાં રાવન પ્રેરા પૂરી જેગિની થી. રાવણ ભી કહે મેં આ ગયા–“વિનાશકાળે વિપરીત બુદ્ધિ.”
૪-જટાયુપ્રેમ રાવણ સીતા કે લિયે જા રહા થા તે જટાયુ ને દેખા, વહ ઉસ દુષ્ટ સે ખૂબ લડા; પર વૃદ્ધ થા. રાક્ષસરાજ કો અચ્છી મજા ચખા કર ઉસકે શરીર કે ચલની કી તરહ છેદ કર ધરાશાયી હો ગયા. પડા પડા અંતિમ ઘડિયાં બિન રહા થા કિ સીતાજી કે ટૂંઢતે હુએ શ્રીરામજી ઉધર સે આ નિકલે.
કર સરેજ સિર પરસેઉ, કૃપાસિંધુ રઘુવીર
નિરખિ રામ છવિ-ધામ મુખવિંગત ભઈસબ પીર કયા કઈ અપને વીર સિપાહી કી ઈસસે અધિક કદર કરેગા? જટાયુ ને સબ હાલ કહા, રામજી ને આંખ મેં આંસૂ ભર લિયે ઔર કહાઃ. “પરહિત બસ જીનકે મન માંહી, તિહુ કહૈ જગ દુર્લભ કછુ નહીં”
આપ સ્વર્ગ જાઈએ, આપને અપને વરચિત કર્મ સે સ્વર્ગ જીત લિયા હૈ–“તાત કરમ નિજ તેં ગતિ પાપી. ” પરંતુ એક પ્રાર્થના હૈ, સ્વર્ગ મેં જ કર
સીતાહરન તાત જનિ, કહેઉ પિતા સન જાઈ;
જે મેં રામ તે કુલ સહિત, કઇ દશાનન આઇ.” અહા! કૈસે શબ્દ હૈ ! એક એક માત્રા મેં ક્યા ક્યા આનંદ ભર હૈ!! સીધે સદે શબ્દ મેં કૈસા રસ હૈ! વાહ ઉત્સાહ ! અહો પ્રત્યુપકાર બુદ્ધિ! ધન્ય હૈ, અવશ્ય હી ઇસસે અધિક અચ્છા વીર-રસ કા ઉદાહરણ દુર્લભ હૈ. આધક કૌન કહે, ઈસકી ટક્કર કા હી ખેજે નહીં મિલને કા
જે મેં રામ–અગર મેં રામ દૂ તે ક્યા હોગા ? રાવણ, સ્વયં અકેલે ન કહેગા! “રામ” મેં “ અર્થાન્તરસંક્રમિતવાધ્વનિ ” કા કેસા આનંદ હૈ? ડર હૈ તે યહી કિ પિતાજી કહીં યહ ન સુન લેં કિ રાવણ સીતા કે લે ગયા ઔર રામ સે કુછ ન બનો ! હાય રે આજ કે ભારત! આજ તેરી ઉસી છાતી પર હજારે અબલાઓં કા અપહરણ હોતા હૈ ઔર જનાને પતિ-નામમાત્ર કે પતિ-દેખતે હી રહ જાતે હૈ ઔર ફિર ભી મૂછ પર તાવ દેતે હૈ!
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com