Page Text
________________
શુભસગ્રહ-ભાગ ત્રીજો
હૈ. જનતા કે લિયે ઇસકે સાથ હી, ઈસ્પતાલ કે ખીચ મે એક દેવદિર ભી હૈ.
૩–અંગ્લા–સંસ્કૃત પુસ્તકાલય--સરકાર કી એર સે સંસ્કૃત-ગ્રંથા કા યહાં એક છેટાસા પુરતકાલય ખુલા હુઆ હૈ. ઇસમે બંગલા ઔર અંગ્રેજી કી ભી થેાડી સી પુસ્તક હૈ વિવિધ ચર્ચા
૧–લલિતા સખી– —યહ એક ઐસા દનીય પદાથ હૈ જો પાઢુકાં કા અન્ય તીથોં પર દેખને કે। નહીં મિલેગા. યહ કૈાઇ મદિર, મઢ વા સભા નહીં હૈ, અપિતુ એક દાઢી-મૂછવાલે હમ આપ જૈસે બગાલી-બ્રાહ્મણ મહાશય હૈ, જીન્હાંને કૃષ્ણ મહારાજ કી ઉપાસના કે લિયે અપને કૈા પત્ની માન, સ્ત્રીરૂપ ધારણ કર લિયા હૈ. દાઢી-મૂછ સાકુ, સ્મિયાં કે સે હી સિર પર લખે બાલ; કાન, નાક ઔર હાથ મેં ઇન્હોં સે આભૂષણ પહેરે હુએ તથા સદા સાડી પદ્ધિને સ્ત્રીલિંગ મે હી ખાતચીત કરતે હૈ. પહિલે કે યહાં પર એક ખાખાજી કે શિષ્ય થે; પર અબ સખીભાવ ધારણ કર લિયા હૈ. અધ-મુદ્ધિ ઔર વિશ્વાસેાં મેં ડૂબી હુઈ હિંદુજનતા મેં તે! સભી ખાતાં કે લિયે ગુંજાઈશ હૈ. ઇસ લિયે, ઈન લલિતા-સખાજી કી ખૂબ પૂજા હાતી હૈ. ઈન્હાંને પુછ હી સાથેાં મેં યહાં પર ખડી જાયદાદ ખડી કર લી હૈ, જીસમે પ્રતિદિન ભાગવત પાઠ હેાતા હૈ. સ્ત્રી રૂપધારી ઈન “સખી'જી કે વિષય મેં યહાં પર કઈ ખાતે સુની ગઈ જીનકા યહાં પર ઉલ્લેખ અનાવશ્યક પ્રતીત હાતા હૈ.
ર-તીર્થસ્થાન હેાને સે યહાં પર મદિરાં કી ભરમાર તેા હૈ હી, પર નમે ક મંદિર એસે લી હૈ જીનમે બ્રાહ્મણાતિરિક્ત જનતા સે ॰), ૦૫ ઔર મેલે કે અવસરાં પર ના તક કી પુરી મિલતી હૈ. યહાં આદમી કે પ્રવેશ કી પ્રીસ ભી લી જાતી હૈ.
૩–યહાં પર પડે ઔર બંદર કહી ભી દેખતે કે નહી' મિલે. અન્ય તીસ્થાનાં સે યહ વિભિન્નતા હૈ.
૪-દક્ષિણ દેશ કે મદિરાધીશેાં કી તરહ યહાં કે વૈષ્ણવ મદિરાધિકારિયોં ને ભી દેવદાસિયાં રખી હુઇ હૈ' જિનકી સંખ્યા છ સે લેકર દસ તક ઔર કહી' કહી ઇસસે અધિક ભી હૈ. ઇસ કા અનિવાય પરિણામ વ્યભિચાર કી વૃદ્ધિ હૈ.
( “અલંકાર” વર્ષોં ૪; અંક ૧લામાં લેખકઃ-શ્રીયુત ૫૦ દીનાનાથ જી સિદ્ઘાંતાલ'કાર, કલકત્તા)
( :
૮૬–પ્રાચીન શિક્ષા—પ્રણાલી
શિક્ષા કા પ્રશ્ન ખડે મહત્ત્વ કા હૈ, શિક્ષા ખીજ હૈ ઔર આચાર-વ્યવહાર ઉસકે ફલ મનુષ્ય કા જસી શિક્ષા દી જાયગી વૈસે હી ઉસકે આચાર-વ્યવહાર હે ંગે. યહ નિયમ જાતિયાં મેં ભી લગતા હૈ, ભિન્ન ભિન્ન દેશાંકી ભિન્ન ભિન્ન જાતિયાં મેં આચાર ઔર વ્યવહાર કે ભેદ કા મૂલ કારણ, ઉન ઉન જાતિયાં કી જાતીય શિક્ષા કે ભિન્ન ભિન્ન પ્રકારેાં મે' દેખના ચાહીએ. અતઃ “પ્રાચીન ભારત મેં શિક્ષા કા પ્રકાર ક્યા થા?” યહુ પ્રશ્ન વૈયક્તિક ઔર જાતીય દેશનાં દૃષ્ટિયાં સે બડે મહત્ત્વ કા હૈ. ભારત કી પ્રાચીન શિક્ષાપ્રણાલી પર સંક્ષેપ સે વિચાર કરને કે લિયે હમે ‘આચાય’ શબ્દ કે રહસ્યા પર ગહરા વિચાર કરના ચાહીએ.
ભારતીય શિક્ષાપ્રણાલી મેં ‘આચાર્ય' શબ્દ કા સ્થાન વિશેષ ગૌરવાન્વિત હૈ. ઇસ શબ્દ કે અં મેં શિક્ષા કા સંપૂર્ણ રહસ્ય છિપા પડા હૈ. શિષ્ય કે પ્રતિ આચાર્ય' કે શિક્ષા-સંબધી ક્યા કુંબ્ય હૈ?” ઇનકા દિગ્દર્શન ‘આચાર્ય' શબ્દારા કરાયા ગયા હૈ. નિરુક્તકાર યાસ્કાચા ને આચાર્યાં શબ્દ કા જો નિર્વાંચન કિયા હૈ, ઉસસે પ્રતીત હાતા હૈ કિ પ્રાચીન ભારત મેં શિક્ષા કે તીન વિભાગ કિયે ગયે થે. યાસ્કાચાં ને ‘આચા’ શબ્દ કા નિર્વચન નિશ્નલિખિત શબ્દો મે ક્રિયા હૈ. યથાઃ—
ચારૂં શ્રાદ્ઘતિ, વિનોસ્થાન, અશ્વિનતિ ક્રિમ” ।
પ્રંસકા અં યહ હૈ કિ આચાય વહ હૈ જો કિ શિષ્ય કે આચાર કે ઠીક કરે, શિષ્ય કે
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034612 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhikshu Akhandanand |
| Publisher | Sastu Sahityavardhak Karyalay |
| Publication Year | 1928 |
| Total Pages | 432 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |