Page Text
________________
mm
--
----
--
તેવી શવરી દક્ષિણ મેં દંડકારણ્ય કે અંતર્ગત પમ્પાસર નામક એક પ્રસિદ્ધ સરોવર છે. આદિકવિ ને ઈસ સરોવર કી ઔર ઇસકે ચારે ઓર વિસ્તૃત વન કી બહુત પ્રશંસા કી હૈ. અન્ય કવિ ને ભી ઇસકી અપૂર્વ માધુરી કા ગુણગાન કિયા હૈ. યહ સરોવર અબ ભી હૈ ઔર વહાં કી પ્રાકૃતિક સુષમા અબ ભી હૃદય કે હરનેવાલી હૈ, પર જિસ સમય કી બાત હમ કહ રહે હૈ, ઉસ સમય તો યહ સરવર માનસરોવર કી સમતા કરતા થા; ઔર ઈસકે ચતુર્દિક વિસ્તૃત વન કી માધુરી દેવતાઓ તક કો અપની એર આકર્ષિત કરતી થી. ઇસ સરોવર કો ચારોં ઓર સે ફલ-વિનમ્ર વૃક્ષ ઔર ઉનકે આલિંગન કરનેવાલી સુમન-સજિજતા લતાઓ ને આછાદિત કર રખા થા; ઇન લતાઓ ઔર વૃક્ષો પર ફૂલ ઔર પલ્લવ કે બને હુએ સુંદર નીડે મેં બૈઠકર સુંદર પક્ષીગણ ઉષા કે સુરભિત પ્રકાશ મેં એવં સંધ્યા કી કોમલ સરસ શ તિ મેં મનોહર સ્વર સે ગાન કિયા કરતે થે. પર્વત પર રહનેવાલી ભીલ-કિશેરિકાએ, આશ્રમેં મેં નિવાસ કરનેવાલી મુનિ-કન્યકાએ એવં રવર્ગ સે આનેવાલી દેવ-દુહિતાઍ સી સરવર કે તટ પર સૂર્યોદય ઔર સૂર્યાસ્ત કે સમય આયા કરતી થી; ઔર પરસ્પર મધુરાલાપ કિયા કરતી થી. ભીલ ઔર મુનિયોં કી કિશેરિકાએ જલ લે કર ગૃહ ઔર આઝમે કે લૌટ આતી થીં; ઔર દેવતાઓં કી કુમારિકાઓં ઇસકે વિમલ-શતલ જલ મેં સ્નાન કરકે સ્વર્ગ કે ચલી જાતી થીં. ઇસ પ્રકાર ઇસ પાવન પમ્પાસર કે પુનિત પુલિન પર સ્વર્ગ ઔર સંસાર કા સમિલન હેતા થા.
ઇસી પમ્પાયર કે પશ્ચિમ પુલિન પર એક સુંદર વન થા. ઉસ વન મેં મહર્ષિવર માતંગ ઔર ઉનકે શિષ્ય તપસ્યા કિયા કરતે થે ઔર ઉહીં ઋષિવર કે શુભ નામપર વહ વન “માતંગ-વન” કહલાતા થા ઔર ભી બહુત સે ઋષિ-મુનિ વહાં પર તપરયા કિયા કરતે થે. મહર્ષિવર માતંગ કે તપબલ કે પ્રભાવ સે વહાં પર ચિર-વસંત છાયા રહતા થા; લતાએં સદા ફૂલ સે ભરી રહતી થ; વૃક્ષ સદા ફલોં સે વિનમ્ર રહતે થે; પમ્પાયર સદા કમલ ખીલે રહતે થે; સ્થાન-સ્થાન પર કંદ-મૂલ પ્રાપ્ત હેતે થે; સભી શ્વાપદ વહાં પર અપના સહજ વૈર બિસાર કર શાન્તિપૂર્વક રહા કરતે થે. વહાં કે પ્રત્યેક પલ્લવ મેં, પ્રત્યેક પુષ્પ મેં, પ્રત્યેક કુશાંકુર મેં, પ્રત્યેક ફલ મેં પ્રત્યેક કંદમૂલ મેં, પ્રત્યેક જલ-કણમેં ઋષિવર માતંગ કા તપવિમલ તેજ વિલસિત હતા થા.
ઋષિ કે તેજ ઔર પ્રખર પ્રતાપ કે ભય સે પાપ ઔર અસત્ય વહાં પર પ્રવેશ હી નહીં કર સકતે થે. વહીં પર એક ગુપ્ત સ્થાન મેં અપના નિવાસ–રથલ બનાકર બ્રહ્મચારિણી શયરી અપને સેવાધર્મ કે પરિપાલન મેં પ્રવૃત્ત હુઈ, | ઋષિ કે અગ્નિહોત્ર એવં યજ્ઞાદિક કર્મો કે લિયે સમિધા કી આવશ્યકતા હોતી હૈ, ઔર ઉનકા બહત સા સમય ઉનકે સંચય મેં વ્યતીત હોતા હૈ. કુમારી શવરી ને સમિધાઓ કા સંચય કરકે ગુરૂપ સે ઉહે પ્રત્યેક તપસ્વી કી યુટી કે દ્વાર પર પહુંચાના પ્રારંભ કર દિયા. દિનભર વે ગંભીર વન કે અભ્યતર મેં સમિધાઓં કા સંચય કરતી ઔર રાત્રિ કી નીરવ શાંતિ મેં પ્રરછન્ન રૂપ સે વે એક-એક ગટ્ટા પ્રત્યેક ઋષિ કી કુટિ કે સામને રખ આતી. ઈસ પ્રકાર તપસ્વિયે કા બહુત સે સમય બચને લગા ઔર ઉન્હેં અપની તપોમયી સાધના કે લિયે બહુત સમય મિલને લગા. સભી તપસ્વી આશ્ચર્ય મેં થે કિ યહ કૌન ઉપકારી વ્યક્તિ હૈ, જે ઇસ પ્રકાર ગુપ્તરૂપ સે ઉનકી સેવા કરતા હૈ. ઇધર દેવી શવરી કા યહ કેમ તે જારી થા હી, ઉન્હોંને દૂસરા ઔર ભી એક કામ કરના આરંભ કર દિયા. ઉન્હાને દેખા કિ આશ્રમ સે પંપાસર તક જાનેવાલા પથ કંટક ઔર કંકડો સે સમાછીણું છે. ઉનકે મને મેં યહ ભાવના ઉત્પન્ન હુઈ કિ નંગે પાંવ રહનેવાલે ઋષિયોં ઔર તપસ્વિય કે ઇસ પથ–પર ચલને સે બડા કષ્ટ હોતા હોગા. બસ, ફિર ક્યાં થા? દેવી શવરી છિપે--છિપે ઉસે સાફ કરને લગ ગઈ. ઉહેને અપને કેમલ હાથે સે ઉસ પથ કા એક-એક કંટક, એક-એક કંકડ બીન ડાલા. થોડે હી સમય મેં વહ પથ પૂર્ણરૂપ સે પરિષ્કૃત હે ગયા; ઔર ઉસ પર સ્નાન કરને કે લિયે જાનેવાલે તપસ્વિય ઔર મુનિયોં કે બડા આરામ મિલને લગા. ઈસી પ્રકાર છેડે હી સમય મેં પંપાસર કા પુલિન-પ્રાંત બી પૂર્ણરૂપેણ પરિષ્કૃત હે ગયા. ઋષિ ઔર મુનિ કે બડા સુખ મિલને લગા; સમિધાઓ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034612 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhikshu Akhandanand |
| Publisher | Sastu Sahityavardhak Karyalay |
| Publication Year | 1928 |
| Total Pages | 432 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |