Page Text
________________
૧૧
તેવી શવરી ૮૨–દેવી શવરી
આજ હમેં જિન તપસ્વિની દેવી કે પુણ્ય ચરિત્ર કો ચિત્રિત કરને કા પરમ સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત -હુઆ હૈ, વે ભાગવતે કી ચૂડામણિ થીં; ઔર ઉનને અપની નિઃસ્વાર્થ સેવા, તપોમયી સાધના, વિમલ- ભગવદ્ભક્તિ એવં અનન્ય પ્રેમ સે બડે—બડે તપોધન મહર્ષિ, રાજર્ષિય ઔર દેવર્ષિયાં તક કો ચમત્કૃત એવં ચકિત કર દિયા થા. ઇસી લિય સ્વયં અદિકવિ ને “સિહાસિદ્ધ-સમ્મતા” કહ કર ઉનકી સ્તુતિ કી થી; ઔર પુરાણ-પ્રણેતા મહર્ષિ કૃષ્ણદ્વૈપાયન વ્યાસ ને ઉન “ભાગવત-શ્રેષ્ટા' કહ કર અભિવાદન કિયા થા. સ્વયં મર્યાદા-પુરુષોત્તમ ભગવાન રામચંદ્રજી ને અપને શ્રીચરણ-કમલે કી પરમપદપ્રદાયિની રજ સે ઉનકી સાધના-કુટી કે પવિત્ર કિયા થા; ઔર ઉનકે વિમલ પ્રેમ કે વશીભૂત હોકર ઉનકે હી હાથોં સે ઉનકે છિછ ફલ કે, સંકેચશૂન્ય હેકર ભક્ષણ કિયા થા. કહને કા અભિપ્રાય યહ હૈ કિ દેવી શવરી ભક્તિ-રસ કી મૂર્તાિમતી મંદાકિની થી; સેવા કી સજીવ સાધના થીં; પ્રેમ કી પ્રાણમયી પ્રતિમા થી પવિત્રતા કી પુણ્યમયી પ્રભા થી ઔર આનંદ કી અભિનવશ્રી થીં. ઇસી લિયે ઉનકે અભિરામ ચરિત્ર કે આદિકવિ ને અપની દિવ્ય વાણી કા વિષય બનાયા થા; મહાભારતકાર ને ઉનકી દિવ્ય મહિમા કે શ્રીપાદ–પા મેં અપની કવિતાંજલિ અર્પણ કી થી; ગારવામજી ને આનંદ-મગ્ન હો કર ઉનકા મધુર ગુણગાન કિયા થાઃ સૂરસ્થામ ને અ૫ની લલિત પદાવલિ મેં ઉનકી પાવન કથા કે ગુફત કિયા થા; ભક્તમાલ-પ્રણેતા નાભાજી ને પ્રેમ-વિભોર હો કર ભક્ત-મંડલ કો ઉનકી કલ્યાણમયી લલિત લીલા સુનાઈ થી. આજ હમ ભી ઉન્હી પુણ્ય તપસ્વિની કે પવિત્ર ચરિત્ર કે, ઉપરોક્ત મહાત્માઓકી દિવ્ય વાણું કા અનુસરણ કર કે યહાં પર વિવૃત કરેંગે. આશા હૈ, સહદય પાઠક-પાઠિકા ઇસ દેવ-દુર્લભ દિવ્ય ચરિત્ર કો શ્રદ્ધા-ભક્તિ ઔર પ્રીતિ કે સાથ, એકાન્ત મનાયેગપૂ કરંગી: ઔર ઉસકે અન્તરાલ મેં પ્રવાહિત હેનેવાલી શાંતિ, શીતલ ભકિત મંદાકિની મેં અપને હદ કે અવગાહન કરા કે પરમ પુણ્ય, અભિનવ-આનંદ એવં સરસ સંતોષ કી ઉપલબ્ધિ કરેંગી. વિષય-વાસનાઓં કી ઉત્તરાલ તરંગ-માલાઓ સે ઉદ્ધલિત, પાપ કે પ્રબલ પ્રલોભન રૂપી ભયંકર જંતુઓ સે સમાકર્ણ, તામસી પ્રવૃત્તિ કી ભીષણ વાડવાનલ સે વિક્ષુબ્ધ એવં સ્વાર્થમકર કે પરસ્પર સંઘર્ષણ સે સમાકુલ ઇસ વિશાલ વિશ્વ—વારિાધ કો ઉત્તીર્ણ કરને કે લિયે ભકતજનાં કે પુનિત ચરિત સુદઢ નૌકા કે સમાન હૈ—વહ શાશ્વત સત્ય સંસાર કે સમસ્ત આચાર્યો ઔર અવતાર ને એકમત હોકર-એકસ્વર સે સ્વીકાર કિયા હૈ; કયાંકિ ભક્ત કે ચરિત્રાં મેં લીલામય ભગવાન કી લીલા હી કા ચારુ-વિલાસ વિલસિત હોતા હૈ. દેવી શવરી “ઘાવને પાવનાનાં ચરિત્ર ભી ઇસી દષ્ટિ સે અધ્યયન, મનન ઔર અબ્બાસન કરને યોગ્ય હૈ, ઔર હમ, ઉહીં ભક્તચૂડામણિ ભીલ-કિશોરી શવરી કી કલ્યાણશીલા પુણ્યસ્મૃતિ કે પ્રસન્ન પાદપદ્મ મેં પ્રણામ કર કે ઇસ પુનિત કાર્ય મેં પ્રવૃત્ત હોતે હૈ.
ભલાં મેં શવર નામ કી એક જાતિ હૈ. ઈસી શવરાતિ મેં કિન્હીં સૌભાગ્યશાલી માતા- પિતા કે પુણ્યફલસ્વરૂપ શવરી કા જન્મ હુઆ થા, પુરાણકાર ને ઇનકે માતા-પિતા કા કુછ વિશેષ વર્ણન નહીં કિયા હૈ, ઇસી લિયે ઉસ સંબંધ મેં હમારે લિયે ભી કુછ લિખન સંભવ • નહીં હૈ. ભકતમાલ નામક ગ્રંથ મેં લિખા હૈ કિ શબરી પૂર્વજન્મ મેં કઈ ઋષિ-પત્ની થી. કિસી અપરાધ પર અપ્રસન્ન હોકર ઉનકે પતિ ને ઉહે શાપ દે દિયા થા. ઉસી શાપ કે કારણ ઉનકા જન્મ ભલ–કુલ મેં હુઆ થા; પર કુછ ભી હો, શવરી કે જન્મ સે વહ ભીલકુલ પવિત્ર હે ગયા-ઉસ ભીલ કન્યા કે ચરણકમલે કી રજ કે શિર પર ધારણ કરને કે લિયે દેવાંગનાઓં તક લાલાયિત હો ઉઠી !
ભીલ-જાતિ વન-વિહારિણી હોતી હૈ—વહ ગંભીર વન મેં, સધન ઉપયકાઓ મેં રહા
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034612 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhikshu Akhandanand |
| Publisher | Sastu Sahityavardhak Karyalay |
| Publication Year | 1928 |
| Total Pages | 432 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |