________________
રેખ, અંત્યજોં મેં ભી કૈસે કૈસે સંત ઔર ભક્ત હુએ હૈ! પપ૭ બન પડે? આજ દ્રૌપદી કે અહોભાગ્ય હૈ !
ઇસકે પશ્ચાત અર્જુન ઔર ભીમ વાલ્મીકિ કે ઘર ગયે. ઘર નગર સે બાહર થા. ઘર કે ચાર એર કાંટે કી બાડ થી, જિસમેં એક લકડિયે કા ટટર દરવાજે પર લગા થા. દરવાજે કે ટટ્ટર કે હાથ સે હટાકર દેનાં ભીતર ઘુસે. દેખતે હૈ, એક ઓર ઝાડુ ઔર ટોકરી રખી હૈ, પર ખૂબ સાફ કી હુઈ હૈ. ઇધર-ઉધર કુછ ઔર કામ કી ચીજે પડી હૈ. ઇસ બાત કે બાદ ફિર એક ઔર હલકી સી બાડ થી. ઉસકે દરવાજે સે જબ ભીતર પહુચે તે દેખા કિ એક છે. સે ગમલે મેં સુંદર હરાભરા તુલસી કા પૌધા લગા હૈ. આંગન લીપા-પિતા પડા હૈ. કુટિયા કે દ્વાર પર સાફ ટાટ કા પરદા લટક રહા હૈ. બિલકુલ શાનિત હૈ. ઇસ ઝાંપડી સે થોડી દૂર હટકર, ઇસકી દાહિની ઔર દો-તીન ઔર કેઠિરિયાં બની થીં. વે ભી ખૂબ સાફ-સુથરી થીં. ઉનમેં વાલ્મીકિ કે લડકે-બચ્ચે દીખ પડે. વે બેચારે ઇનકો દેખકર ડર કે મારે ભીતર ઘુસ ગએ. ઉનકી ચિંતા બત બઢ ગઈ. સોચને લગે કિ આજ બાત કયા છે?
અજુન ને ઝુંપડી કા પરદા જરા સા ઉઠાયા, દેખા તે વહી ભંગી આસન લગાએ બેઠા છે. સામને છેટે સે સિંહાસન પર શાલગ્રામજી કી મૂર્તિ વિરાજમાન હૈ. ઉસ પર ચંદન ઔર ફૂલ ચઢે હૈ. કઠરી મેં સુગંધ ભરી થી, જિસને દોનોં કા મન હર લિયા. ઇતને મેં વાલ્મીકિ કી દૃષ્ટિ ઇધર આઇ, સામને અજુન ઔર ભીમ ખડે થે. વે લજજત ઔર શકિત હુએ. શીધ્ર હી આચમને કર દૌડે ઔર દૂર સે મસ્તક પૃથ્વી પર રખ કર, પ્રણામ કરને લગે; પરંતુ ઉનકા સિર પૃથ્વી તક પહુંચ ન પાયા થા, તભી દૌડકર અર્જુન ને બીચ મેં હી થામ લિયા ઔર ઉન્હ આલિંગન કર, ઉનકી પ્રશંસા કરને લગે. ફિર સબ હાલ કહા. વાલ્મીકિ શ્રીકૃણ પર જરા નારાજ હુએ.
દાહિની એર અર્જુન ઔર બાદ ઔર ભી થે. બીચ મેં ભક્ત વાલ્મીકિ છે. બડે આદર સે રાજ-ભવન મેં ઉન્હેં સે આએ.
ઇધર દ્રૌપદી ભોજન બનાને મેં વ્યસ્ત થી. ઉનસે શ્રીકૃષ્ણ ને કહ દિયા થા– “જેતિક પ્રકાર સબ રંજન સુધારિ કરૌ, આજ તુવ હાથન કી હેતિ સફલાઈ હૈ.”
દ્રૌપદીજી અપની સબ કારીગરી ખર્ચ કરને મેં લગી થી. ભોજન બનને તક વાલમીકિ કે કમરે મેં સબસે ઉંચી ગદ્દી પર બૈઠા કર સેવા-સુશ્રુષા કી ગઈ. યદ્યપિ વે બહુત મના કરતે રહે ઔર પાંવ ૫ડ કર કહને લગે--
“જૂઠનિ હૈ ડારોં સદા દ્વાર કે બુહાર.” સો યહ સબ મનુહાર મેરે યોગ્ય નહીં; પર વહાં તો શ્રીકૃષ્ણ-વાક્ય કે ઈશારે સે સબ હો રહા થા. ઉસે ટાલતા કૌન? સબ ઋષિ-મુનિ દંગ રહ ગએ.
ભોજન બન ચૂક. ભીતર સે ખબર આઈ. ભજન કરને ભીતર ચૌકે મેં ગએ. આસન બિછા. ઉસ પર ધપચજી બેઠે. ભોજન યુધિષ્ઠિર ને સ્વયં પરોસા. ભગવાન કે સમર્પિત કર, જ્યોં હી પહલા ગ્રાસ ઉઠાયા, ત્યાં હીં શંખ કી પ્રચંડ ઇવનિ શુરુ હુઈ. સબકે આશ્ચર્ય કે સાથ આનંદ કી સીમા ન રહી, પરંતુ ફિર શંખ બંદ હો ગયા. શ્રીકૃષ્ણ ને કહા –યહ બાત કયા હૈ ? ગ્રાસ ગ્રામ પર શંખ બજના ચાહીએ. માલુમ હુઆ, કુછ કરકસર છે. ઉપર સે તો સબ ઠીક થા. મન કી બાત સબ સે પૂછી ગઈ. દ્રૌપદી સે ભી પૂછી ગઈ. ઉન્હોને કહા કિ મહારાજ ! મેરે મન મેં યહ બાત અવશ્ય આઈ કિ યહ જાતિ કા ભંગી ભલા હમારે હાથ કી પરીક્ષા કયા જાને ? બસ, શ્રીકૃષ્ણુ ને કહા –ઇસસે ભક્ત કા અપમાન હુઆ હૈ, તુમ ક્ષમા માંગે. ઐસા હી હુઆ. ફિર શંખ બરાબર બજતા હી રહ; ઔર તબ તક જતા રહા, જબ તક વાલ્મીકિ ભોજન કરતે રહે. ભોજન કરને કે બાદ ઉસકી ધ્વનિ વિરત હુઇ. યજ્ઞ પૂર્ણ હુઆ. સબ મનોરથ પૂર્ણ હુએ ઔર સબ અપને અપને ઘર ગએ.
ર–શૈલાસ સંદેહગ્રંથિખંડનનિપુન, બાનિ બિમલ રૈદાસ કી; સદાચાર, કૃતિ, શાસ્ત્ર, બચન અવિરુદ્ધ ઉચ્ચાર્યો.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com