________________
Awww
^^
^^,
૫૩૮
વૈરાગી કી ક્ષમતા કે યહાં જાકર શરાબ પીતા હૈ. ઈસકે મુકીભર દેને પાપ મોલ લેના હૈ.” ગોમતીપ્રસાદ ને હંસ કર કહા -ઈસકા સચ્ચા હાલ મુઝે માલૂમ છે. ભયાજી ! આપકે યાદ છે એક વૈરાગી
પુર કે ગન ચૌબે કો ધોકા દે ઉનકા સારા વર લેકર ચંપત હો ગયા થા. ભૈયાજી ને કહા -“હાં, સુના તે થા. વહી ન જે દૂના કર દેને કી શર્તા પર જેવર લેકર જમીન મેં ગાડ દેતા થા ઔર કુછ મંત્રમાં પઢને લગતા થા. આંખ પર પટ્ટી બાંધ ધીરે સે પેટલી નિકાલ ૨૩ચકર હો જાતા થા.” ગોમતીપ્રસાદને સિર હિલા કર કહા:-હાંછ, વહી તો યહ બદમાશ હૈ. યહ સુનકર સબ લેગ હંસી કે મારે લોટ-પટ હે ગયે !
ઇસકે બાદ વષો કા પહલા પાની ગિરા, સેઠજી ઘર પર નહીં થે, હલકૂરામ ને હલ ચલવા દિયે. એક ખેત કે કિનારે કિસી દેવતા કી છોટી સી પુરાની મઢિયા થી વહ ભી બેગારી ટહું એ ને જોત જાત કર જમીન મેં મિલા દી. ઉસ ઓર કિસીને ધ્યાન હી ન દિયા. ઉસી દિન શામ કો હલકૂરામ કે સિર મેં દર્દ હુઆ, જવર ચઢ આયા રાતભર અંડ-બંડ બકતા રહા, હરિયા નાઈ નોતિયા કે બુલા લાયા. ઉસને ઝાડ yક કર તાબીજ બાંધ દિયા. બકતે હી બકતે હલરામ ને નૌતિયા કે જોર સે એલ ચપત જડ દિયા. નૌતયાજી આંખેં ફેર વહીં ચિત હો રહે. બડી કઠિનાઈ સે ઉનહે ઉઠવા કર ઘર પહુંચાયા ગયા. હલધર જોતિષી ને શનિ કી કુદ્ધતા બોલાઈ ઔર પૂજા કે ૩-૪ રૂપયે એઠ ઘર કા રાસ્તા લિયા. ભગલે કાળી ને મૂછ પર તાલ દેકર કહા -“અભી દેખતા હુ સાલે ભૂત કે છડી કા દૂધ યાદ ન કર તું તે મેરા નામ ભગત નહીં.” ઇસકે બાદ દીપક જલકર વહ કા તીન, પાંચ કરને લગા. જબ કુછ લાભ ન હુઆ, તબ ઉસને કહા -“ ભૂત-ઉત કછ નહીં, યહ કિસી દેવતા કે ચકકર મેં આ ગયે હૈ” નિદાન બડી દૂર સે એક એઝાઝ બુલાયે ગયે. ઉોને ભી ઝાડ-ક કી દે-તીન દિન વહીં પાસ હી પડે રહે. વે જ હી સ્નાન કરને કે લિયે નિકલતે હૈ હી લડકે ઉનકે પીછે દોડતે ઔર ચિઢાતે છે. ગબડુ પહલવાન ને અપને એક સાથી સે કહા –“ યહ ઓઝા-સોઝા કુછ નહીં, ઉસી દેવતા કા છોડા હુઆ મસાન હૈ. દેખો ન કેસે લંબે લંબે દાંત, બડી બડી આંખેં ઓર ભાલૂ કંસે ભયાનક બાલ હૈ.” દૂસરે ને કહા તો અસંકે ઠીક કરને કા જીમ્મા મં લેતા હું. ઉસી દિન એઝાથ પર માર પડનેવાલી થી, મગર હરિયા નાઈ ને સચેત કર દિયા. બેચારે ઝાળ બંદના–બારિયા સમેટ રાત હી કે ચકકર હુએ.
- સેઠ છુનમુનપ્રસાદ કે પાસ આદમી ભેજ ગયાં. વે ભી દડે હુએ આયે. પુત્ર કી અસાધ્યાવસ્થા દેખ સિર પીટ કર રોને લગે. પાસ જાને પર વહ ઇનકી ઓર લાલ લાલ આંખેં દિખલા કર ઇસ તરહ ધૂરને લગા જસે પદદલિત સપ મનુષ્યપર. શેઠજી ને શહર સે એક અચ્છા ચિકિ
સંક બુલવાયા, દવા શુરુ હુઈ; પર ઉસસે રોગ ઘટને કે બદલે ઉલટી બઢને લગા. શેઠજી બડે ગભરાયે. ઉન્હોંને ગાંવ કે ખૂટે યાને મનુ કે બુલા કર સલાહ લી. સબને કહે:-“સાહુજી, યહ દૈવ કા કોપ છે. આપને કભી કિસી સાધુ-સંન્યાસી અથવા દેવતા કા અપમાન તો નહીં કિયા?” સેઠજી ધાર્મિક મનુષ્ય છે. કભી કિસી કા અપમાન નહીં કરતે થે. જાન-બૂઝ કર ઉન્હોને કભી કિસી દીન-દુ:ખી કે નહીં સતાયા થા. કિસી અસામી કી જમીન નહીં છીની થી. કઈ સાલે કા લગાન પડા હુઆ થા; પર વે કિસી પર કઠોરતા કા બર્તાવ નહીં કરતે થે. ફસલ અછી આને ૫ર સબ આપ હી બિના માંગે દે જાતે થે. જે ઉનકે સાથ કપટ કરતે-ઉë વ્યર્થ તંગ કરતે, કેવલ વે હી ઉનકે કેપ કે ભાજન બનતે થે ઔર ઐસા કરના ન્યાયસંગત હી થા. અસ્તુ. સેઠજી ને બહુત દેર તક સોચ કે મેહન પડે કે બુલવાયા. એકાત મેં લે જાકર ઉન્હોંને ઇસ વિષય મેં પૂછ–તાછ કી. પાંડે ને પહલે તો હીલાવાલા કિયા, પર પીછે સાધુ કે અપમાન કી બાત ઉન્હેં કહની હી પડી. યહ સુ કર સેઠજી સન્ન હો ગયે. ઉનકે મુખ સે આપ હી આપ નિકલ પડાઃ-“હાય ! યદિ પહલે મુઝે માલૂમ હો જાતા તો યહ નૌબત હી ન આતી.”
વૈરાગી કી બહુત બેજ કી ગઈ, પર કહીં ભી ઉસકા પતા ન ચલા. લોગ નિરાશ હેકર બઠ ગયે. ઈધર હલકરામ શીધ્ર હી મૃત્યુ કે મુખ મેં જાને કી તૈયારી કરને લગા. સેઠજી એકદમ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com