Page Text
________________
રામ તુમ કહ્યું છે ?
૪૨૫ શંબુક –જૂઠી બાત. રઘુનાથ ! તુમ સત્ય કી નહીં,સત્ય કી ઠરી કી પૂજા કરતે હો. સત્ય તે તુમસે કભી કા વિદા હો ચુકા. અપને જીવન કે આરંભ મેં તમને અલબત્ત સત્ય કા પાલન કિયા થા. જબ ગુહ ચાંડાલ કે છાતી સે લગાયા થા, અનાર્ય વાનરો કે સખા બતાયા થા, રાક્ષસ વિભીષણું કે મિત્ર બનાયા થા, શબરી કે જૂઠે બેર પ્રેમ સે ચખે છે; પરંતુ આજ રાજધાની મેં આકર રાજસિંહાસન પર બઢકર તુમને સત્ય કે ત્યાગ દિયા-અબ વહ તુમ્હારે પાસ નહીં આને કા. રાઘવ ! તુમ બડે અભાગે છે.પર તો ભી મેં તુહે પ્યાર કરતા હૂં પ્રથમ યૌવન સે હી રામ કા નામ જપતા આતા દૂ, તુમ્હારે રૂ૫ કી અબતક ધ્યાન હી કરતા થઈ. આજ તુમ મેરે સામને હો-લો, મેરા સિર ઉતારી લો. મેં એક બાર તુમ્હારા યહ સાંવલા-સલોના રૂ આખું દેખકર આંખેં બંદ કિયે લેતા હું, તુમ અપના કામ કરે. (આંખે બંદ કરી લેતા હૈ, રામ ઉસકા સિર ઉતાર લેતે હૈ. તુંગભદ્રા મૂર્ણિત હો ગિર પડતી હૈ.)
તુંગભદ્રા –(મૂચ્છ ફૂટને પર) પ્રભો ! પ્રાણેશ્વર ! મૃત્યુંજયી પુરુષ-પ્રવર ! આજ તુમને બડે ભારી સત્ય કી રક્ષા કે લિયે મૃત્યુ કે ગલે લગાયા છે. મેં ધીરનારી હૂં–તુમ્હારે લિયે મેં તનિ ક ભી શેક નહીં કરતી.નાથ ! સ્વર્ગ મેં શીધ્ર હી મેરા તુમ્હારા મિલન હેગા ! પરંતુ નિયા રાઘવ ! ઈસ અભિશત જીવન તમ ઘડીભર કે લિયે ભી ચૈન નહીં પાઓગે. ક્ષણક્ષણ ચિંતા કરતે હી તુમહારા જીવન જાયેગા. ફૂલે કી સેજ તુહે કાંટે કી સેજ માલૂમ પડેગી. ચિન કી નિંદ કિસી દિન ન લે સકેગે. જાગતે-જાગતે ભી સપના હી દેખતે રહોગે--હજાર લેગ સે ધિરે હુએ હોને પર ભી એકાંતતા કા અનુભવ કરોગે. કોઈ તુમ્હારે પ્રાણ કી પીર નહીં સમઝેગા. સામને મરીચિકા કી તરહ સુખ દેખતે હુએ ભી તુમ સુખ કા સ્પર્શ ભી ન કર સકેગે—
કી ઓર બોગે, ત્યાં હી વહ હવા મેં મિલ જાયેગા.બડી નિરાશા, ઘોર યાતના ઔર ભયાનક હૃદયવેદના કે સાથ તુમ્હારી ભી મૃત્યુ હગી. તુમ ભલે હી પરમાત્મા કે અવતાર, સાક્ષાત નારાયણ હી ન હો, સતી કા યહ શાપ તુમ્હ ભોગના હી પડેગા.
રામ:-દેવિ ! બડે આદર કે સાથ રામ તુમ્હારે યહ શાપ શિરોધાર્ય કરતા હૈ.(સિર ઝુકા લેના!
રામ! તુમ કહો ? (લેખક–પં. પ્રદ્યસૂકષ્ણ કૌલ, હિંદુપંથ તા. –૪–૧૯૨૭ ના અંકમાંથી)
ગોપાલદાસ બડે હી નેમી–ધર્મી થે. અપને ઉદરપોષણ કે બંધ કે પશ્ચાત ઉહું જે અવકાશ મિલતા થા, ઉસે વે ઈશ્વર પાસન-મેં હી વ્યતીત કરતે થે. ઉનકા રહન–સહન એકદમ સાદા થા. દુનિયા કે છલપ્રપંચે કી ઉન્હેં હવાતક નહીં લગી થી. ઉનકે કુટુંબ મેં કેવલ ચાર પ્રાણ થે-વે, ઉનકી સ્ત્રી, ઉનકા દશ વર્ષ કા પુત્ર મુરલી તથા ઉનકી વિધવા ભાભી.
ગોપાલદાસ પ્રતિદિન રાત્રિ કે સમય ભોજન કરને કે ઉપરાંત ઘટે આધ-ઘટે રામાયણ પઢા કરતે થે. જિસ સમય ગોપાલદાસ રામાયણ પઢતે, ઉસ સમય મુરલી ઉનકે પાસ આ બેંકતા ઔર બડે પ્રેમ સે રામચરિત્ર સુના કરતા થા. જહાં કહીં ઉસકી છેટી બુદ્ધિ સે પરે કોઈ બાત આ જાતી, વહાં વહ બિના કિસી સંકોચ કે અપને પિતા સે અપની શંકા કા સમાધાન કરી લેતા થા. ગોપાલદાસ ભી અપને પુત્ર કા ઈશ્વરાનુરાગ દેખ,બડી પ્રસન્નતા સે ઉસકી શંકા કે દૂર કર દિયા કરતે થે.
એક દિન અપને નિયમ કે અનુસાર રાત્રિ કે ગોપાલદાસ રામાયણ પદ્ધ રહે થે ઔર મુરલી ઉનકે પાસ બેઠા હુઆ ધ્યાન સે રામગુણ-ગાન સુન રહા થા. ગોપાલદાસ ને પઢાઃ
જડ ચેતન જગજીવ-જન,સકલ રામમય જાનિ બન્દઉં સબકે પદ-કમલ, સદા જોરિ જુગપાનિ. - ઇસ દોહે કો સુનતે હી મુરલી બેલ ઉઠા:–“બાબુજી ! ક્યા સચમુચ હી ઈસ સંસાર કે જડચેતન સભી પદાર્થો મેં શ્રીરામચંદ્ર રહતે હું ?”
ગોપાલદાસ-“હા.” મુરલી –“પર મુકે છે તો કહીં નહીં દિખાઈ દેતે !” ગોપાલ: “બેટા ! નિશ્ચય હી ભગવાન રામચંદ્રજી સાથે સંસાર કે જડ ઔર ચેતન પદાર્થો
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034611 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhikshu Akhandanand |
| Publisher | Sastu Sahityavardhak Karyalay |
| Publication Year | 1928 |
| Total Pages | 594 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 35 MB |