________________
રામનવમી
૩૯૯ ભર આયી થી ! હમેં ઐસા કઢાર ખના દા, દયામય ! કિ તુમ્હારી હી તરહ હમ ભી જગત-ભર કે કટાં કા પર્યંત સિરપર ઉઠાયે હુએ કવ્ય કે પથ સે પગભર ભી ખર-ઉધર ન હાં! ઉસકે લિયે હમ રાજ્ય ત્યાગ દે, પ્રાણ દે,પ્રાણપ્યારી કા ભી આંખાં કી આંટ કર દે ! ધર્માંકા પાલન કરને કે પથ મે કાઈ ખાધા હમે રાક ન પાયે—અવિરામ ગતિ સે હમ નિર'તર આગે હી બઢતે ચલે જાયે' ! રામ ! તુમ ચાહે લાખ ગિર ગયે હૈ. પરંતુ તુમ્હે અભીતક નહીં ભૂલે ! જન્મ લેકર મરણુ પંત હમ તુમ્હે નહીં. ભૂલતે પ્રતિદિન, પ્રતિક્ષણુ કિતને બહાનેસે હમ સેંકડા બાર તુમ્હારા નામ લેકર અપને હ્રદયમેં હ, શાક, ધૃણા, નિવેદ, કરુણા આદિ ભાવ વ્યક્ત કરતે હૈ ! સરને પર
(
રામનામ સત્ય હૈ ' જ઼ી ધ્વનિ કે સાથ હી હમારી જીવનલીલા કા અંત હાતા હૈ ! ઉસી દિન સબસે અધિક પ્રખરતા કે સાથ હમેં યહ વિદિત હૈાતા હૈ, કિ ઇસ સંસાર મેં રામ-નામ હી સત્ય હૈ ઔર સબ કુછ મિથ્યા હૈ ! ઉસી દિન હમ ઇસ સત્ય કી ઉપલબ્ધિ કરતે હૈ, કિ તુમ્હી ઈસ જગત કી સૃષ્ટિ, સ્થિતિ ઔર સંહાર કે કારણ હૈ! ! તુમ્હીં માતા હૈા, તુમ્હીં પિતા હૈા,તુમ્હીં ભ્રાતા હા, તુમ્હીં ખંધુ હા, તુમ્હી સ્વામી હા, તુમ્હીં સેવક હે ! માતાપિતા હૈ। કર તુમ્હી' સંતાન કે ઉપર સ્નેહકા સુધા–કલશ ઢાલતે હૈ। ઔર સંતાન બનકર તુમ્હીં ઉસ સ્નેહ-વાત્સલ્ય કા ઉપભાગ કરતે હા, પ્રભુ હેાકર તુમ્હી દાસપર શાસન કરતે હૈ! ઔર દાસ બનકર તુમ્હી પ્રભુ કી સેવા મે અપના અસ્તિત્વતક ભૂલ જાતે હૈ!, તુમ્હીં' ધની ઢાકર દાન દેતે ઔર યાચક બનકર શિક્ષા-પાત્ર દેલાતે હા, તુમ્હી નાયક-નાયિકા કે પ્રાણાં કે અંદર બૈઠકર ઉનસે પ્રેમ-લીલા કા સરસ અભિનય કરાતે હા, તુમ્હી' સકલ કર્યાં કે કર્તા, સકલ ધર્માં' કે ધાતા, સબ વિધિયોં કે વિધાતા ઔર નિખિલ વિશ્વ કે નિર્માતા હા.
હે રામ ! હમારે બડે ભાગ્ય થે, જો તુમને હમારે દેશ મેં,હમારે સજાતીય ઔર સહધમી બનકર જન્મ ગ્રહણ કિયા, ઔર હમેં હી કયા,સારે સંસાર કા અપને આદર્શ દિખા ગયે,ઉન આદર્શો કે હમ ભૂલ ગયે, ઇસીલિયે હમ આજ ક્ષુદ્ર હૈ, ક્ષુદ્રાદપિ ક્ષુદ્રતર હૈ... મિટ્ટી કે ઢેલે સે ભી તુચ્છ એવં અપદાર્થ હ; પર જિસ દિન હમ અપને આપકા પહચાનકર કર ઉઠ ખડે હેાંગે, ઉસી દિન હમારે યહાં ફિર દશરથ હાંગે, કૌસલ્યા ઢાંગી, અયેાધ્યા ઢાંગી, ભરત ડાંગે, લક્ષ્મણ ઢાંગે, સતીશિરામણ સીતા હાંગી ઔર હેાંગે રણ-દુદ રાવણ કે અત્યાચાર સે દુખી હુઇ પૃથ્વી કા ભાર હટાનેવાલે અશરણશરણુ, અધ–હરણ, તરણુ–તારણ, વિઘ્ન-વિદારણુ, જાનકીમણુ ભગવાન રામચંદ્ર !
શ્રી રામચંદ્ર કી જય !
રામનવમી
(લેખક:-શ્રીયુત કુમાર ગગાન સિદ્ધજી-તા.૭-૪-૧૯૨૭ ના “હિંદુપચ”ના અંકમાંથી)
આજ કા દિન હમે શ્રીરામચંદ્રજી કી શક્તિ કી ઉપાસના કરને કા મરણ કરાતા હૈ. અત્યાચાર શમન કરને કે લિયે યદિ હિંદુ કે આદ' રામચંદ્રજી કા શક્તિ કી ઉપાસના કરને કી આવશ્યકતા પ્રતીત હુઈ, તા ન માલૂમ આજ નિલ-નિરીહ હિંદુઓં કા શક્તિ કી ઉપાસના કરને કી કિતની અધિક આવશ્યક્તા હૈ, હમારે જીવન કે પ્રત્યેક શ્વાસપ્રશ્વાસ સે અધિકાધિક સ્પષ્ટ હાતા જાતા હૈ, કિ પ્રત્યેક પલ હમારી શક્તિ કા કૈવલ હ્રાસ હી નહીં હા રહા હૈ, વરન હમારી શક્તિ-સંચય કરને ક્રી ક્ષમતા ભી નષ્ટ હાતી જા રહી હૈ. યહી કારણ હૈ, કિ હમ હિંદુ–સગઠન કે વિષયમેં ઇતની મતવિભિન્નતા પાતે હૈં ઔર ઉદાસીનતા હમ પર અધિકાર જમાયે હુ હૈ.
બહુધા દેખા જાતા હૈ, કિ જહાં કહી. હિંદુ સભા સ્થાપિત હુઇ ઔર કાÖકર્યાં ચુને ગયે, કિ અવશિષ્ટ વ્યક્તિ સમઝતે હૈ, કિ યહી ઉનકે ઉત્સાહ કી પરાકાષ્ઠા હૈ. કાર્યકર્તા યા તે। અપની પદ-પ્રાપ્તિ સે હી સંતુષ્ટ હૈ। જાતે હૈ યા અવશિષ્ટ જનતા કે નિરુત્સાહ ઔર નિરુદ્ઘમ કે દેખકર કિ કબ્ય-વિમૂઢ હેા, ચુપચાપ બૈઠ રહતે હૈં. કહનેકા તાત્પ યહ હૈ, કિ કભી કા કર્તાએ ક઼ી અકર્માંણ્યતા કે કારણ ઔર કભી જનતા કી અકર્માંણ્યતા કે કારણ હમ અપને લક્ષ્ય કા સાધન નહીં કર પાતે. મૈં માનતા હું, કિ કાર્ય કર્તો કે સિરપર ખડી ભારી જિમ્મેદારી હૈ. વહુ આન્દોલનરૂપી રથ કા
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com