________________
૩૪૩
સત્ત્વાથી ઊભરાઈ ગયું. જાપાનની ધસંસ્થામાં આનંદદાયક વિધિ વિધાન અને ઉત્સવે ઊભરાઈ ગયાં. જાપાનના ધાર્મિકા માટે મરણુ પછી મેાજ માણવાનું સ્વર્ગ પણ બંધાઈ ગયું. એ બધાં ખ્યાલેમાં દેવદેવીઓ અને એધિસત્ત્વના તરગા સાથે સાથે સ્વગના
ખ્યાલે પશુ શરૂ થયા તથા નર્કની ભાવના પણ વિકાસ પામી, શરૂઆતના બૌદ્ધ ભિક્ષુએ વિદ્વાના અને માયાળુ હતા. અને તેમણે જાપાનની કળા અને વિદ્વતાને વિકાસ કર્યો. ઘણાક તે મેટા ચિત્રકાર અને શિલ્પીએ હતા. ઘેાડાક આય સાધુએએ મેાટા મેટા ગ્રંથાના ભાષાંતર કર્યાં. પણ પછીના સાધુએ આળસ, લેભી, અને રાજખટપટી બનવા લાગ્યા, એ લેાકાએ સીધી રીતે લશ્કરી સરમુખત્યારી અને શ્રીમંતાઈ ને સાથ આપ્યા અને ગરીખેને પરલેાકના મીઠા સ્વપ્નામાં સડવા દીધા. ટાકુગાવા શત્રુનેટના સમયમાં બુદ્ધ સાધુએ ગળા સુધી દારૂ પીતા હતા, રખાતે રાખતા હતા તથા રાજખટપટમાં છૂટથી ભાગ લેતા હતા. અઢારમા સૈકામાં બુદ્ધ ધમે જાપાનીસ પ્રજા પરને પાતાને કાબુ ગુમાવ્યે). શગુને ( લશ્કરી સરમુખત્યારા) કયુશીયસ તથા સીન્ટા તરફ વળ્યા તથા વિદ્વાનેએ ધર્મની કારણુ ટીકા કરવા માંડી. બીજી 'સ્કૃતિઓની જેમ ધર્મથી શરૂ થયેલ જાપાની સંસ્કૃતિ પણ ચીનમાં પરિણામ પામવા લાગી.
પછી ધીમે ધીમે જાપાનમાં વિચાર અને વિદ્વતા વધવા માંડી. ઇટાજીશી નામના એક વિદ્વાને જાપાનના જીવાનેાને શિક્ષણ આપવાની શાળા ખેલી. જીશી ધણા ગરીબ હતા અને જાપાનના જીવાતેને વિચર કરતાં કરતા હતે. એની ગરીબાઇ એટલી તેા વધી પડી કે એને ખીન દિવસનું ખાવાનું પણુ રહ્યું નહતું. એ રીતે છીએ ચાલીસ વર્ષો સુધી ભાષા આપી ત્રણ હજાર વિદ્યાથીઓને ચિંતન ીખવ્યુ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com