________________
૨૩૭ જાણે હિંદના દેહને કઈ ભયંકર પીડન ચૂસતું હતું. જાણે હિંદી શરીરનાં અંગ છેદાઈ રહ્યાં હતાં. હિંદી સ્વમાન ભયાનક અપમાન પામતું હતું. કકળતા હિંદને કંઠ ઝાલી ગોરે ગવર્નર પૈસા માગતો હ, દાણ માગતો હતો, જાત મહેનત માગતા હતા. અંગ્રેજ વેપારીના નફા માટે એણે ચલાવેલી લુંટ વિજેતાઓ માટે હતી. પિતાને સુધરેલી માનતી અંગ્રેજ પ્રજા માટે હતી. આ લૂંટફાટનાં દમનશાહી ચકકરે નીચે હિંદી પ્રજા ચગદાઈ રહી હતી. એ હેસ્ટીંગ્સ બંગાળનાં, નવાબની પ્રજાને બન્ને બારણેથી લૂંટી. એણે આલ્હાબાદની પ્રજાને અહાના નવાબ પાસે રૂપિયા પચાસ લાખ પડાવી વેચી દીધી. એણે સુજાઉદૌલા સાથે કાવવું કરી સાઠ લાખ પડાવ્યા. એણે હિંદની પ્રજાને, હિંદનાં સ્ત્રી-પુરૂષો અને બાળકોને પણ રેહલાની લ્હાર નીચે વાઢી નખાવ્યાં. રોહીલાઓ પાસેથી રૂપિયાના ઢગલા પડાવી લૂંટના પરવાના આપ્યા. એણે એકે એક સલાહને પગ નીચે કચડી નાખી. એણે સધીએ અને આપેલા વચનો ચાવી ખાધાં. એણે બ્રિટનના વેપારીઓના ભંડાર હિંદમાંથી લૂંટાયેલાં સેનાના ઢગલાથી ભરી દીધા. એણે નિર્દોષ નંદકુમારને ફાંસીને માંચડે ચઢાવી દીધો. એણે અયોધ્યાની બેગમને ઘેર જોળે દહાડે ધાડ પાડી. ૧૮૮૫માં એણે હિંદ છોડ્યું ત્યારે એની પાછળ હાડપિંજર હસતાં હતાં. ઘવાયેલી હિંદી જનતાના ચિત્કાર ઊઠતા હતા. અંગ્રેજ શ્રીમંતશાહી બ્રિટનનું આંગણું શણગારી એણે આણેલી લૂંટ પર મુસ્તાક બેઠી હતી. બ્રિટાનિયા એ ઘેર ગયેલા દીકરાના ગાલ પંપાળતી હતી પણ બ્રિટનની રાજસત્તા કહેવાતી પ્રજાતંત્રવાદી હતી તથા સુધરેલી હતી.
એટલે એણે હિંદની જનતાનાં ખૂન વરસાવનાર એ હેટીંગ્સ પર કેસ માંડ્યો. તે સમયના હેસ્ટીંગ્સની હિંદી સરકારની સમિતિમાં જ એક બક નામને અંગ્રેજ હતો એણે એ ખૂની ગવર્નર પર કોપ કાઢતાં કહ્યું કે:--
"I impeach him in the pame of the commons house of the parliament whose trust he has betrayed, I impeach.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com