________________
પ્રકરણ ૧૦
ઈશુ પછીના અંધેર યુગનાં મડાણ
હવે એશિયા અને યુરેાપ બન્ને પર પ્રકાશને છાઈ નાખનારા ધનધાર અંધારાં ઊતરતાં હતાં. યુરેપને એશિયા જેવું કાંઈ ગુમાવવાનું નહતું અને એશિયાની સંસ્કૃતિને વિનાશ નિર્માઈ ચૂકયો હતે. સંસ્કૃતિને નાશ કરનારાં અને લશ્કરી શાંતિ તથા કાયદાની વ્યવસ્થાને ઊખેડી નાખી અધેર વર્તાવનારાં પરિબએ રેશમ તે હિન્દ પર પણ તૂટી પડયાં. જ્યારે એટીલા યુરેાપ પર ઘૂમતા હતા ત્યારે ટારામાના માળવા પર લેાહી વરસાવતા હતા. ભયાનક મિહીરગુલ ગુપ્ત રાજાઓને ગાદી પરથી ઉઠાડી મૂકતા હતા. તેમના રાજદડ પડાવી લેતા હતા. એ ઝૂણુ લેાકાની હિન્દ પરની ચડાઈ એની શરૂઆત હતી. મિહીરાગુલ જેવા દૃણુ આગેવાનાની સરદારી નીચે હિન્દની એકએક કલા વિરૂપ બનતી હતી. લેાકવ્યવહાર અટકી જતા હતા. તલ અને ખૂનામરકી દરરાજના જીવનનાં આધાત અનતા હતા. હિન્દ પર ઊતરી પડેલા એ કૂણુ ઝંઝાવાતથી દેશ છિન્ન વિન્નિ થઈ જતા હતા. ભયંકર અધેરમાંથી અને સેતાનિયત માંથી ગુલામી ઊતરતી હતી. તે વખતે ગુપ્ત વશના એક રાજા હવત હિન્દને ગુલામ બનાવતા અને હિન્દની ભૂમિપર સંહાર
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com