Page Text
________________
આંધ્રભૃત્યનો ઈતિહાસ
[ અષ્ટમ ખંડ (૨) પિતે ૧૯ વર્ષના થયા હતા (પોતાના પિતાના પાંડયારાજાના મૂલકસુધી પિતાનો વિજય કે વગડાવી' મરણ સમયે ૮ વર્ષનો હત + ૧૦ માસ તેની વતી દી હતો. એટલે આ મલિકશ્રીએ પોતાના રાજ્યતેની માતાએ હકમત ચલાવી + ૧૦ રાજા કૃષ્ણને કાળના પ્રથમનાં લગભગ અઠ્ઠાવીસ વર્ષ માંડળિકપણે સત્તાકાળ ટકયો છે = ૧૯ વર્ષ) એટલે રાજ ચલા- ગાલ્યાં છે અને ઉત્તરાવસ્થાને લગભગ તેટલેજ વવા જેવડી પુખ્ત ઉમરનો થયો હતો. પરંતુ આ કાળ-બીજા અઠ્ઠાવીસ વર્ષ–અન્ય રાજાઓને તેણે કારણ સંભવિત નથી કેમકે તે સમયે ૧૪ વર્ષની માંડળિક પણે રાખ્યા છે. વયે ૫ પાકી ઉંમર (Limit of Majority:) મલ્લિકશ્રી વદસની મરણ સમયે મગધમાં સમ્રાટ ગણાતી હતી (૩) આ સમયે જ મહાનંદના રાજ્યને અશાકની આણ ફેલાઈ રહી હતી. સમ્રાટ અશોકની અંત, ચંદ્રગુપ્તનું સમ્રાટ થવું અને ચાણકયનું મહામંત્રી ત્રણે અવસ્થાની રાજકારકીદિને સમય (૪ વર્ષ ૫દ ઈ. થવા પામ્યાં હતાં. એટલે મહાનંદ રાયે પિતાને રાજ્યાભિષેકની પૂર્વના + ૨૪ વર્ષ સમ્રાટ તરિકેના+ ૧૩ જે અન્યાય થયેલ સમજા હતો તથા ગાદી ખોઈ વર્ષે કુંવર પ્રિયદર્શનની સગીર અવસ્થામાં રીટ બેસવી પડી હતી તેમાંથી ન્યાય મેળવવા જે અવસર તરીકેના) ૪૧ વરસનો છે; તેમાંના પ્રથમના બારેક પ્રાપ્ત થયો છે તેવી સમજણથી, પિતે સર્વ સત્તાધીશ વર્ષ (ઈ. સ. પૂ. ૩૩૦થી ૩૧૮ સુધી) આ મલિક પાસે કેસ રજુ કર્યો હોય. આ ત્રણમાંથી ગમે તે શ્રીએ નિહાળ્યાં છે. તે બાદ તેની ગાદિએ તેનો પુત્ર કારણ બનવા પામ્યું હોય કે ત્રણેમાં થોડા થોડા અંશે માઢરીપુત્ર આવ્યું હતું. તેનું રાજ્ય આસરે ૧૮ વર્ષ શકયતા હોય, પરંતુ એટલું ખરું છે કે તે પોતે ચોર્યું છે. એટલે તેને આખાયે રાજ્ય અમલ કરીને આંધ્રપતિ બનવા પામ્યો હતો ને તેણે મૈર્ય અશાકની જીવન અવસ્થામાં જ, પસાર થવા પામે સમ્રાટનું માંડલિકપણું અંગિકાર કર્યું હતું. આ તેનું છે. જ્યારે અશોકનું જીવન, ઉત્તરહિંદમાંની પોતાની માંડળિકપણું ચંદ્રગુપ્તના આખા સમય પર્યત ચાલુ રહ્યું તાબેદાર સર્વપ્રજામાં થતા બળવાઓ દાબી દેવામાં, હતું. તે બાદ સમ્રાટ બિંદુસારના રાજઅમલે જ્યાં તેમજ અલેક્ઝાંડરના મરણ બાદ તેના વારસદાર સેલ્યુસુધી ૫. ચાણક્યનું નેતૃત્વપદ જારી હતું ત્યાંસુધીયે કસ નિકેટરે હિંદ ઉપર લગભગ જે બારેક વખત મલિક શ્રી પ્રભય હતો જ; પરંતુ જ્યારે દક્ષિણમાં હુમલા કર્યા હતા તેને મારી હઠાવવામાં. તેમજ પિતાના અન્ય રાજાઓએ મગધપતિની આણ ફેંકી દેવા માંડી ગૃહકંકાસમાં, એટલું બધું પરોવાઈ રહેવા પામ્યું હતું કે ત્યારે આ મલિકશ્રી શાતકરણીએ પણ પિતાને તેને પિતાને ઉત્તરહિદને જે મુલક પિતા તરફથી સ્વતંત્ર હાથ અજમાવવા માંડયો હતેા (ઈ. સ. પૂ. વારસામાં મળ્યો હતો તેને સાચવી રાખવામાં જપેતાનું ૩૪૫ થી ૩૪૦ આસપાસમાં) અને મગધની આણ- સર્વસ્વ માની લેવું પડયું હતું; દક્ષિહિદ તરફ શું માંથી સ્વતંત્ર થતાં દક્ષિણનાં નાનાં નાનાં રાજ્યોને સ્થિતિ પ્રવર્તી રહી હતી તે તરફ ઉંચી આંખ કરીને પિતાના સામત્વમાં લાવી મૂક્યાં હતાં. તથા પિતાના જોવા પણ તે પામ્યો નથી. એટલે મારી પુત્રે પિતાને રાજ્યના અંત સુધી નભાવ્યે રાખ્યાં હતાં. વળી તેણે મળેલ વારસાના સર્વપ્રદેશ ઉપર-કલિંગ સુદ્ધાંત તદ્દન આજ પ્રમાણે પૂર્વને કલિંગ જીતી લઈને દક્ષિણમાં સ્વતંત્ર રાજકર્તા તરીકે જ૫૭ પિતાનું જીવન વ્યતીત
૫૮માં અને કૃષ્ણને ૪૫૬માં થયાનું ગણાય; શેધતાં પ્રથમનું કારણું ઉત્પાદન છે અને બીજુ તેનું સમર્થક છે. જણાયું છે કે ચંદ્રગુપ્ત સાથેની લડાઈમાં તે મરણ પામ્યું પરંતુ મહાબળવાનપણુએ તેમાં ભાગ ભજવ્યે છે (જુઓ લાગે છે (જુઓ તેનું વૃત્તાંત).
ઉપરની ટી. ૫૩ અને તેને લગતુ પુ. ૨ માં ઈ. સ. પૂ. (૫૫) જુએ દષ્ટાંત માટે, રાજા શ્રેણિક, પ્રિયદર્શિન ૩૭૩ સમચાવળીનું લખાણ.). ઈત્યાદિનાં જીવનચરિત્ર.
(૫૭) પુ. ૨ સિકાચિત્ર આકૃતિ નં. ૫૯ જુએ. (૫૬) પહેલું અને ત્રીજું વધારે સંભવિત છે તેમાં પણ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034581 |
| Book Title | Prachin Bharat Varsh Bhag 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Tribhuvandas Laherchand Shah |
| Publisher | Jain Shwetambar Conference |
| Publication Year | 1941 |
| Total Pages | 436 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |