Prachin Bharat Varsh Bhag 05

SR No.: 034581
Original Sutra Author: N/A
Author: Tribhuvandas Laherchand Shah
Publisher: Jain Shwetambar Conference
Publication Year: 1941
Total Pages: 436
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 25 MB

Page 51

-
-
-
-
દ્વિતીય પરિચ્છેદ ]
તથા રાજ્યકાળ આંક નામ વર્ષ | આંક નામ વર્ષ કેઈપણ બિરૂદ રહિત, એમ બે પ્રકારના રાજા તરીકે (૧૯) પુરિસેન (૨૫) શીવશ્રી ઓળખાવ્યા છે એટલે આપણે પણ તેમને અનુક્રમે " (પુરિદ્રસેન) ૨૧
| (શીવથી પુલમા) આંધ્રભુત્યા અને આંધ્રપતિ તરીકે ઓળખાવીએ તે (૨૦) સુંદર
(૨૬) શીવર્કંધ ૩ સર્વથા ઉચિત જ લેખાશે; જ્યી આખા વંશને * શાતકરણિ ૧
(૨૭) યજ્ઞશ્રી ૨૮ આપણે બે વિભાગમાં વહેંચી નાખવો પડે છે એમ (૨૧) ચકોર ૬ માસ (૨૮) વિજય ૬ સમજવું રહેશે. બીજી હકીક્ત જે સમયને લગતી છે (૨૨) શીવસ્વાતિ ૨૮ | (૨૯) ચંદ્રશ્રી ૧૦ તે પણ બે વિભાગમાં જ વહેંચી નાંખવી પડશે કેમકે, (૨૩) ગૌતમીપુત્ર ૨૧ | () પુલેમાન છે જ્યારે તેમના વંશને જ બે વિભાગે છૂટો પાડે છે ત્યારે (૨૪) પુલેમાં ૨૮ |
,
કુલ વર્ષ ૪૮૧ (૨૪) શાતકરણિ ૨૮ |
તેમના સમય નિર્માણ માટે પણ બે વિભાગ કરવા જ
રહ્યા. વળી વિશેષ આવશ્યક્તા તે એટલા ઉપરથી કીસી ઉપરમાં આપણે પ્રત્યેક રાજવીની ત્રણ બાબતો આવે છે કે, આખાવંશને સત્તાકાળ આપણે લગભગ વિચારવા માટે દર્શાવી છે. એક તેમને અનુક્રમ આંક, ૬૬૩ વર્ષને સાબીત કરી બતાવ્યો છે ત્યારે પુરાણ બીજું તેમનું નામ અને ત્રીજુ તેમને શાસનસમય. કારે તે તેને માત્ર ૪૬૦ વર્ષને જ હોવાનું જણાવે આ ત્રણે મદા શોધવાની જરૂર છે. એક પછી એક છે; છતાંયે પાછંટર સાહેબ, જેમણે પુરાણે ઉપરથી લઈને વિચારીએ.
બધું શોધી કરીને તારવણી કરી છે અને જેમણે પાછટર સાહેબે જે નામાવલી ઉપજાવી કાઢી તેને આધારે જ કામ લીધે રાખ્યું છે, તેમણે જ છે તેમાં આંક સંખ્યા ૩૦ ની લખી છે. પરંતુ નાંધી બતાવેલ આંકને કુલ સરવાળા તા ૪૬૦ને બારિકાઈથી નિહાળતાં, ૨૪ અને ૨૫ ની વચ્ચે બદલે ૪૮૧ વર્ષનો થાય છે. એટલે કે આ સર્વ ર૪ નો આંક છે એટલે તેને ગણત્રીમાં લેતાં તે પ્રાથમિક નજરે જુએ તેને પણ તેમાં અનેક પ્રકારની સંખ્યા ૩૧ ની થશે. અથવા જે ૩૦ ની જ સંખ્યા અસંગતતા દેખાઈ આવે છે. મતલબ કે એળખ અને કાયમ રાખવી હોય તે, ૨૪૪ વાળું નામ, ૨૪ કે સમય-એ બંને પ્રકારે વિચારણા કરતાં સિદ્ધ શાય ૨૫ માના, બીજા નામ તરીકે લેખવું પડશે. પરંતુ છે કે રાજાઓની નામાવળીમાં કયાંક ભેદ છુપાયેલ તેમણે તો પુરાણોના આધારે તે સંખ્યા ત્રીસ કે હશે. તેથી તપાસ કરવી રહે છે કે, કયા વિભાગમાં એકત્રીસને બદલે ઉલટી એકની એાછી બતાવીને તે ૨૯ રાજાઓ થયા હતા અને કયે વિભાગ ૪૬૦ વર્ષ ૨૯ હોવાનું દર્શાવ્યું છે એટલે વારંવાર જેમ બનતું પર્યત સત્તા ઉપર રહ્યો હતે અથવા તે કઈ વળી આવ્યું છે તેમ, અત્રે ૫ણુ પુરાણકારના તે કથનનું ત્રીજું જ તવ તેમાં ઘુસી ગયું છે કે કેમ ? ગેય કાંઈ અન્ય જ હોવું જોઈએ. જેથી માનવું રહે પ્રાચીન સમયે સમસ્ત ભારતવર્ષમાં ગણરાજ્ય છે કે, સમગ્ર સમુહે ૩૦ કે ૩૧ ને બદલે આખા અથવા અકેન્દ્રિત રાજ્યત્વની ભાવના પ્રચલિત વેશને તેમણે બે વિભાગમાં વહેંચી નાંખ્યો હે હેવાથી, પરાજિત રાજાને ખંડિય-ભૂત્ય હેવાનું જોઈએ; જેમાંના એક વિભાગે ૨૮ ની સંખ્યાને કબૂલ કરાવીને તેના રાજ્યાસને તેને પુનઃ સ્થાપિત સમાવેશ થઇ જતા હોય અને બીજા વિભાગે કાઈ કરવામાં આવતા હતા, જ્યારે સમ્રાટ પ્રિયદર્શિનના અન્ય સંખ્યા તેનાથી તદન અલગ જ હોય. આ મરણ બાદ-ઇ. સ. પૂ.ની બીજી સદીના અંત બાદ, અનમાનને બે હકીકતથી ટકે મળતા જણાય છે. એક સ્વતંત્ર રાજ્યત્વ અથવા કેન્દ્રિત રાજ્યત્વની ભાવના તેમની ઓળખના અંગેની છે અને બીજી તેમના સ્થાપિત થવા લાગી હતી. એટલે પરાજીત રાજાનું સમયના અંગેની છે. ઓળખ સંબંધમાં જણાવવાનું રાજ્ય વિજેતાના રાજ્ય સાથે ભેળવી દેવામાં આવતું કે, તેમણે કેટલાકને આંધ્રભુત્યા તરીકે અને કેટલાકને હતું, જેથી ખેડિયાપણું અદશ્ય થઈને સર્વ રાજાઓ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat