Page Text
________________
૧૫૮ ] શ્રીકૃષ્ણનું અન્ય વૃત્તાંત
[ એકાદશામ ખંડ ભળી તે જવાયું અને પોતે મહાસુખી થશે એમ ૧૫૫=ઈ. સ. પૂ. ૩૮૧થી ૩૭૨ સુધી ભગવા કર્યો
ધારેલું. પરંતુ તે આનંદ કે સુખ પછી જ્યારે તેને તેમજ પં. ચાણકયને લાગ્યું કે હવે અન્ય વૃત્તાંત તેના નસીબમાં બહુ ચીરકાળી પિતાની ગણના એક સારા રાજ પતિને યુગ્ય થઈ
થવાને સરજાયેલાં નહોતાં. કુદરતને ચૂકી છે ત્યારે તરત જ મેદાનમાં ઉધાડા પડીને આગળ અન્યાય તરક હમેશાં કડવી નજર હોય છે તેથી તે જેમને વધવાનું તેઓએ ઉચિત ધાર્યું. એટલે સૌથી પહેલાં રાજા તેમ ચલાવી લેતી નથી. આથી પ્રથમ તો રાજા કૃષ્ણના શ્રીકૃષ્ણ ઉપર જ હલે લઈ ગયા અને આ લડાઈમાં પક્ષમાંથી રાણી નાગરિકાના પિતૃપક્ષ-મહારથીઓ રાજા શ્રીકૃષ્ણ માર્યો જવાથી, ચંદ્રગુપ્ત પિતે મગધસમ્રાટ વાળાનો-મૂળગાદી તરફ અણગમો વધતો ગયો અને બન્યો હતો તે પૂર્વે તે પોતે આંધ્રપતિ બન્યાનું કહી બીજી બાજુ, ચંદ્રગુપ્ત જે એક રીતે મહાનંદને પ્રતિપક્ષી શકાય. તેમજ અદ્રિત રાજ્ય–ગણરાજ્યની વ્યવસ્થા હતો તે હવેથી રાજા કૃષ્ણને પણ પ્રતિપક્ષી થયો. ચાલુ હોવાથી–આંધનો ખરો હકદાર વદસતશ્રી જે અલબત, મહાનંદ એક મોટો સમ્રાટ હતા અને ચંદ્રગુપ્ત અત્યારે અઢારમા વર્ષમાં પ્રવેશી ચૂકયો હતો. તેને પુનઃ બહુ જ નાના પ્રદેશને માલિક હતું. પરંતુ ભૂલવું તે સ્થાન ઉપર તેણે સ્થાપિત કરી દીધો. એટલે જોઇતું નથી કે મહાનંદ જેકે કૃષ્ણની પેઠે એકદમ આંધ્રપતિ જે મહાનંદને ભત્ય કહેવાસે હતા તે હવેથી વૃદ્ધાવસ્થામાં નહોતું પ્રવેશ્યો, માત્ર દશેક વર્ષે જ તેનાથી ચંદ્રગુપ્તને ભત્ય કહેવાવા લાગ્યો. નાને હતું છતાં, જ્યારથી મગધનું સુકાન તેણે હાથ રાજા શ્રીકૃષ્ણના આટલા રાજદ્વારી જીવન સિવાય લીધું ત્યારથી ઘણે ખરે સમય રાજ્યને સુવ્યવસ્થિત અન્ય કાંઈ બન્યું હોવાની માહિતી મળતી નથી. કરવામાં ગુંચાયેલે રહ્યા કરતો હતો. પ્રથમ તે ઘર તેમજ જે શિલાલેખ (પંચમ પરિચ્છેદે લેખ નં. ૨) આગળના રાજકર્મચારી ગણુતા ક્ષત્રિયને દંડિત તેને મળી આવે છે તેમાં તેણે કાંઈક ધર્મનિમિતે કરી તેને આખા મગધને લગભગ નક્ષત્રિય કરી દાન કર્યાનું જણાયું છે તે સિવાય તેની જીંદગીમાં કોઈ મૂક પડ્યો હતો અને તે બાદ પશ્ચિમના સઘળા સામાજીક બનાવ બન્યો હોવાનું પણ જણાયું નથી. મુલકને શાંત કરી, દૂર પંજાબમાંથી આણેલી વિદ્વા- એટલે આપણે તેનું વૃત્તાંતઆલેખન બંધ કરવું પડે છે. નની પેલી ત્રિપુટીના મત્સરને લીધે માનસિક ઉકળાટ (૪) વસતશ્રી મલ્લિકા શ્રીશતકરણ-વિલિયા પણ વહેરી લેવો પડયો હતે-કે જેથી કેમે કર્યા
કુરસ વાસિષ્ઠપુત્ર શરીર અને મનની શાંતિ મેળવવા જેવી સ્થિતિમાં તે નં. ૨ વાળા ગૌતમીપુત્ર યજ્ઞશ્રી અને રાણી નાગઆવી શકો નહોતે, એટલે અકાળે વૃદ્ધત્વને પામી નિકાને જે પુત્ર સગીર વયનો હતો અને ઉપરના પ્રકરણે ગયો હતો. મતલબ કે અત્યારે રાજદ્વારી ક્ષેત્રે બે પક્ષો
જેને આપણે ને. વાળા રાજા બંધાઈ ગયા જેવું થયું હતું. એકપક્ષે મહાનંદ અને તેની ઓળખ શ્રીકૃષ્ણની પૂર્વે, નંબર આપ્યા શ્રીકૃષ્ણ પહેલો અને બીજા પક્ષે ચંદ્રગુપ્ત. પ્રથમ પક્ષમાંના તથા નામે વિના વદસતશ્રીનું નામ જણાવી શ્રીકૃષ્ણની સ્થિતિ પણ પિતાના સહપક્ષી મહાનંદની
ગયા છીએ, તે હવે પુખ્ત વયને પેઠે આંતરકલહ અને મનદુ:ખને લીધે અતિ ડામાડોળ થઈ ગયો હત; તેમજ ગાદી ઉપર ખરે હક તેને બની જવા પામી હતી. એટલે બીજાપક્ષે રહેલ ચંદ્રગુપ્તને પહોંચતો હતો એટલે અગાઉની માફક વિધવા માતાની સ્વેચ્છાએ બને બાજુએ-એક બાજુ મગધની અને દરવણી સિવાય તે સ્વતંત્ર રીતે આંધ્રપતિ તરીકે બીજી બાજુ આંધ્રની-જ્યાં લાગકાવે ત્યાં અવારનવાર હકુમત ચલાવતે હવે નીમાયો હતો. પિતે વદસતશ્રી હલે લઈ જઈ, મુલકને જીતી લઈ રાજ્યની જમાવટ કેમ કહેવાતું હતું અને તેમાં મલિકશ્રી નામ શો કરવાની અનુકુળતા મળી ગઈ હતી. આવી સુંદર તકને ઉપરથી ઉમેરવામાં આવ્યું હતું તે સર્વ વર્ણન લાભ તેણે લગભગ આઠથી નવ વર્ષ-મ. સ. ૧૪થી પ્રસંગોપાત છે. ૧૪૦માં જણાવી ગયા છીએ, બાકીનાં
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034581 |
| Book Title | Prachin Bharat Varsh Bhag 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Tribhuvandas Laherchand Shah |
| Publisher | Jain Shwetambar Conference |
| Publication Year | 1941 |
| Total Pages | 436 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |