Prachin Bharat Varsh Bhag 05

SR No.: 034581
Original Sutra Author: N/A
Author: Tribhuvandas Laherchand Shah
Publisher: Jain Shwetambar Conference
Publication Year: 1941
Total Pages: 436
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 25 MB

Page 133

પંચમ પરિચ્છેદ ] શિલાલેખ
[ ૧૦૯ તે તે એક વંશનું નામ છે તે વિશે વિદ્વાનોએ એવી નજરે પડે છે. એટલે જે મહાક્ષત્રપ રૂદ્ર....શબ્દની કલ્પના બેસારી છે કે “(She, the daughter of અને આ કારઠમક શબ્દની વિચારણાના પરિણામનું Rudradaman) may have been indebted સમીકરણ કરીશું, તે વિદેશી એવા રૂદ્રદામનની પુત્રી to the mother for this distinction= કરતાં તે તેણી મહાક્ષત્રપ રુદ્રસિંહ અથવા રૂદ્રસેનના તેણીની (રૂદ્રદામનની પુત્રી તરીકેની) આ ઓળખ કોઈ સરદાર, એવા મહાક્ષત્રપ રૂદ્રભૂતિ આભિર જેવા તેણીની માને લઈને હેય.” આ પ્રમાણે કલ્પના દડા- નામધારી હિન્દુની અને કદંબ પ્રજાની પુત્રી થતી હતી વવાનું તેમણે કોઈ પણ કારણ આપ્યું નથી. પરંતુ તેવું અનુમાન વધારે યોગ્ય ગણાશે અને આ પ્રમાણે સંભવિત છે કે, જેમ આંધ્રપતિએ પોતાના માતુલ નક્કી થતાં, પ્રથમ શબ્દ જે વાસિષ્ઠપુત્ર શાતકરણિ છે ગોત્ર (Metronymics) ઉપરથી પિતાને ઓળખા- તે નં. ૨ કે ૨૯ માંથી કોને આશ્રયીને વપરાય વતા હતા તેમ તેણએ પિતાને ઓળખાવી હેય. હવે જોઈએ એટલું જ આપણે વિચારવું અને શોધી આંધ્રપતિઓએ તેમ કર્યાના તે શિલાલેખી અને કાઢવું રહે છે. તેમાં નં. ર૭ને સમય ઈ. સ. ૧૫૩ થી સિક્કાઈ પૂરાવાઓ છે એટલે તેમની બાબતમાં તેમ ૧૮૦=૨૭ વર્ષને અને નં. ૨૮ને ઈ. સ. ૧૮૭થી કહેવાનું આપણને સ્થાન છે. જયારે રૂદ્રદામનની પુત્રીની ૨૧૭=૩૦ વર્ષનો છે અને રૂદ્રસિહના ઈ. સ. ૨૦૬થી કે આખાએ ચ9ણવંશની બાબતમાં તેમ બન્યું હોવાને ૨૨૨=૧૬ને છે. જેથી ને. ૨૯વાળા પિતે. તે રૂકએકે રોખડયો પણ દષ્ટાંત ટાંકી શકીએ તેવું સિંહને સમસમયી થયો કહેવાય. એટલે આખી દેખાતું નથી. વળી કારઠમક શબ્દ ચ9ણુવંશ જેવા ચર્ચાને સાર એ થયો કે “રૂદ્ધસિંહ મહાક્ષત્રપના કદંબા વિદેશીશ કે ઓલાદ સૂચવતું નામ હેય તેના જાતિના આભિર સેનાપતિ રૂદ્રભૂતિ (કે પ્રથમાક્ષર કરતાં હિંદી આર્ય પ્રજાનું નામ હવા વિશે સંભાવના રૂદ્ર હોય તેવા નામવાળા)ની પુત્રી જે આંધ્રપતિ નં. ૨૯ છે. બનવાજોગ છે કે મૂળે કુબ શબ્દ જ હોય પરંતુ વાળા વાસિષ્ઠપુત્ર શાતકરણની રાણી થતી હતી લેખના ઉકેલમાં કે કેતરનારની બેકાળજીને લીધે કે તેણે અમુક પ્રકારનું દાન કર્યું હતું.” વાસ્તવિક હવામાનથી થયેલ અસરને લીધે, હવે તે કારદ્ધામક સ્થિતિ આ પ્રમાણે છે અને તે જ ખરું છે; કેમકે વંચાતું હોય; અને આપણે જાણી ચૂક્યા છીએ કે ચારે તરફનો ઈતિહાસ આ હકીકતને એક રૂપ બનાવી કદંબ નામની પ્રજા મૂળે તે લિચ્છવી ક્ષત્રિયોને એક આપે છે જ્યારે અત્યાર સુધી મનાઈ રહેલી સ્થિતિ વિભાગ છે ને તેનું સ્થાન પણ આ દક્ષિણ દિના આપસઆપસમાં અનેક રીતે અથડાઈ જતી દેખાય પશ્ચિમ કિનારાના પ્રદેશમાં છે. વળી તેઓ આંધ્રપતિ છે અને વિજ્ઞાનએ પતે દોરેલ એક વખતના અનુમાનને સાથે લગ્નગ્રંથીથી જોડાયેલા હોવાનાં અનેક દૃષ્ટતા કેવળ મજબૂત બનાવવા માટે જ કેટલીક કલ્પનાઓ ઘડયે
(૫૧) આ કારદ્ધામક–કમ શબ્દ ઉપર ટીકા કરતાં ઈ. એ. કે પછી અનુમાન કરવાને અમુકને હક છે અને બીજાને નહિ) ૫.૧૨.૫. ૨૭૪, 2. નં. ૨માં જણાવ્યું છે કે, “Alocality (૫૨) આ વિચાર તો અમે સ્વતંત્ર અનુમાનથી જ કરેલા called Kardamila is known from the Maha હતું. પરંતુ તેને લેખ નં. ૨૪, ૨૬, ૨૭, ૨૮ની હકીકતથી bharat Kardamaraya occurs in the Raja, હવે સમર્થન મળી જાય છે. વળી પરિ૪ ૩માં પૂ. 13, Tarangini either as the name of the title of ટી, નં. ૨૧ની કુટ નોટ વાંચે. a son of Kshemgupta; કઈમીલ નામના એક સ્થળો ખાસ કરીને જે. ઈ. સ. ના વિદ્વાન લેખકે social મહાભારતમાં ઉલ્લેખ આવે છે. રાજતરંગીણિમાં કઈમરાજાનું unionsfસામાજીક ગ્રંથી વિશેનાં અવતરણે ટાંકયાં છે તે નામ મગુપ્તના પુત્ર કે તેના કેઈક ખિતાબ તરીકે આવે છે. વાચી જેવાથી ખાત્રી થશે કે કદંબ અને શાતકરણિ કુટુંબો લગ્ન[અમારૂં ટિપ્પણ-કારદ્ધમક, કર્દમીલ અને કઈમરાજા રાબ્દને ગ્રંથીથી જોડાયાં હતાં જ, તેને જીવતો જાગતો હwાંત આ છે સંબંધ હોય તે કાં માબ નામ સાથે સંબંધ ન ગણાય લેખ નં. ૧૭ સમજો,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat