________________
શિલાલેખો
[ એકાદશમ ખંડ
-
ઉપરી મહોરાનો છાપવાળા સિક્કાથી સાબીત થાય છે કે, તાબેના ગેવરધન પ્રદેશના અધિકારીને વૈજ્યતિ ગામે તે મૈતમીપુત્ર વિલિયાકુર, તે માઠરિપુત્રની પાછળ જીત મેળવીને પડેલ લશ્કરની છાવણીમાંથી એવી ગાદીએ આવ્યો છે. એટલે જો પારો ૩૪, ૩૫, ૩૬ અને મતલબનું ફરમાન કરે છે કે, અત્યારે પૂર્વે જે ક્ષેત્ર ૩૭ ની સર્વ હકીકતનું એકીકરણ કરીએ તે, તે ચારે નહપાણુના જમાઈ રૂષભદત્તની માલિકીનું હતું તે
વ્યક્તિઓને અનુક્રમ આ પ્રમાણે આવે છે. સૈથી હવેથી, ત્રિરશ્મિ પર્વત ઉપર રહેતા તપસ્વીઓ માટે પ્રથમ વાસિદ્ધિપુત્ર વિળિવાયકુર, તે બાદ માઢરિપુત્ર જુદું રાખવું.” આ ઉપરથી એમ ફલિતાર્થ થાય છે શિવલકુર અને તે બાદ ગૌતમીપુત્ર વિળિવાયકુર ઉર્ફે કે, પિતાના રાજ્યકાળના ૧૮માં વર્ષ પહેલાં, ગવરધન મહાન ગૌતમીપુત્ર શાતકરણિ.
છલા પ્રદેશ ઉપર બેન્નાકટકના અધિપતિ ગૌતમીપુત્ર [આપણે જે વંશાવળી દ્વિતીય પરિચ્છેદે ઉભી શાતકરણીની સત્તા જામી પડી હતી જ, અને ત્યાંના કરી બતાવી છે તેમાં ઉપરના ત્રણે રાજાઓનું સ્થાન સૂબા ઉપર, જે ક્ષેત્રનું ઉત્પન્ન બીજા ઉપયોગમાં અનમે ન. ૪ ૫ અને ૧૭ રાખ્યું છે અને જે અત્યાર સુધી લેવામાં આવતું હતું તે હવેથી ત્રિરશ્મિ બને ગૌતમીપુત્રને ભિન્ન ગણવાનું ઠરાવાય તે ઉપરમાં પર્વત ઉપર જે તપસ્વીઓ આત્મધ્યાનમાં નિમગ્ન જણાવ્યા પ્રમાણે તેમના નં. ૪, ૫, અને ૧૦ નંબર રહે-રહેતા–તેમના નિભાવ માટે ઉપયોગ કરવાનું કાયમ રાખી ગૌતમીપુત્રયજ્ઞશ્રી માટે નવું સ્થાન તેમણે ફરમાવ્યું છે. આટલે સુધી અમે ડે. રેપ્સનના શોધવું રહેશે. જે અનેક હકીકતથી સાબિત થાય છે મત સાથે સંમત થઈએ છીએ પણ તેમણે જે એમ કે તે નં. ૨ વાળે અંધપતિ હતો.]
oreloj }?"There can be little doubt
in any case, that it indicates the નં. ૭-નાસિક
recent transfer of the government in ગૌતમીપુત્ર શાતકરણિ, ૧૮ મું વર્ષ ચેમાસાની the Nasik dist. from the Ksaharatas ત્રતુનું બીજું પખવાડિયું, પ્રથમ દિવસ. to the Andhras=ઈ પણ રીતે શંકારહિત છે
લેખમાં બીજી અનેક વસ્તુ સમાયેલી છે. અત્ર કે, નાસિક જીલ્લા ઉપરની હકુમત હવેથી (આ આપણે ખપજોગીનું વિવેચન કરીશું તેમાં “Gauta- કરમાન કઢાયું ત્યારથી) ક્ષહરાના હાથમાંથી નીકળીને miputra Sri Satkarni, lord of Bena- આંધ્રના૧૪ હાથમાં આવી છે.” એટલે કેમ જાણે તે kataka in Govardhana sends from ભૂમિ શાતકરણિના અધિકારમાં હમણાં તાજેતરમાં જ the camp of victory of the army at આવી હોય, તેમ નથી. પરંતુ Lord of the Vaijayanti an order to the effect that Bennākatak in Govardhana=514244H a certain field formerly in the જેની સત્તા સ્થપાઈ ચૂકી છે એવા બેન્નાટકના possession of Rsabhadatta (Nahapan's ભૂપતિ ગૌતમીપુત્ર'; આ શબ્દથી સૂચિત થાય છે કે, son-in-law) shall be secured to the સત્તા તે કેટલાય સમય પૂર્વે તેમને મળી ગઈ છે. monks of the Tri-rami Mountain= પરંતુ મજકુર ક્ષેત્રના ઉત્પન્નના ઉપયોગને નિવેડે બેન્નાટકના અધિપતિ ગૌતમીપુત્ર શાતકરણિ, પિતાના આવી રીતે કરવા પૂરતું જ આ ફરમાન કઢાયું છે. ભિન્ન લેખગ્યા છે જ,
(૧૩) શિલાલેખમાં જણાવેલ ગોવધનને પ્રાંત અને (૧૧) આ ઉપરથી સિદ્ધ થાય છે કે, રૂષભદત્તને સમય, ત્રિરશિમ પર્વત-બનેનું સ્થાન વર્તમાનકાળને નાસિક ગૌતમીપુત્ર શાતકરણની પહેલાને ગણ રહે છે. સરખા જીલ્લામાં આવેલું હેઇને, અત્ર નાસિક છલો લખાયું નીચેની ટીકા ૧૪ તથા ૨૬.
દેખાય છે. (૧૨) કે, આ. ૨. 2, પૃ. ૪૮,
(૧૪) ઉપરની ટીકા નં. ૧૧ તથા નીચેની ટીકા નં. ૨૬,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com