________________
પરિછેદ ] સંપાવી હતી
૨૧ ખૂબ ફાલ્યો હતો તેણે બ્રાહ્મણ અને બૌદ્ધ. cted at various places. Wells were ધર્મીઓ૪૮ માટે દાન દીધાં છે. પિતાની પ્રજાને dug upon the way, stands for free જે કેટલીક સુખ-સગવડતાથી તેણે નવાજી હતી distribution of water were raised તેમાં, મચ્છવાઓ-હોડીઓ, ધર્મશાળાઓ-વિશ્રા- in many places and ferri-boats મસ્થાને, પિયાવા પઓ, તેમજ વ્યાખ્યાન- Were povided to cross some of the ગૃહ સભામંડપે નામો ગણાવી શકાય ખરાં, rivers. Whatever the condition of પણ તેમાંયે તેની નીતિને જે વધારે ઝળકાવે the for varnas in ancient times, છે, તે તે તેને નિગમસભાને ૯ પુનર્જીવન આપ્યું horrsoever strict the restrictions abo. હતું તે છે.” એક બીજા લેખકે રૂપાદા વિશે ut connubium and commensality,durલખતાં, ઉપર પ્રમાણે જ અને લાગલગ તેવા જ ing the early part, at any rate there ભાવાર્થનું લખાણ લખ્યું છે એટલે કે આપણે was undoubtedly amalgamation beજે ઉપરમાં જણાવી ગયા છીએ, કે નહપાણ tween them during the time of the અને રૂષભદત્તનાં કાર્યો ભલે જુદાં જુદાં નામ તળે foreign kshatrapas=વટેમાર્ગુઓને રાહત અપાયાં હય, તે પણ તેને નહપાનાં ગણવામાં મળે તે બાબત ઉષવદત્ત ભારે કાળજી રાખો. વાંધો નથી, તે આપણી માન્યતાને સમર્થનરૂપ અનેક જગ્યાએ તેણે સમરસ-વિશાળ મુસા ગણાશે. તેમણે જણાવ્યું છે કે, ૫૦ Ushavdatta
ફરખાનાં બનાવરાવ્યાં હતાં; રસ્તામાં કુવાઓ looked to the comforts of travellers. ખોદાવ્યા હતા. ઘણી જગ્યાએ મફત પાણીની Quadrangular rest-houses were ere- પર બંધાવી હતી. તેમજ કેટલીક નદીઓ
(૪૭) આ જ પ્રમાણે બ્રાહ્મણને જમાડવાનું તેમનું સાહિત્ય અન્ય વિદ્વાનેથી ગુપ્ત રાખવા પ્રયાસ બિંદસારના ખાતે ઈતિહાસકારોએ ચડાવ્યું છે, પણ તે ‘સે છે. એટલે વિદ્વાને તે તેવા સાહિત્યના અભાવે વિચાર કે ભૂલ ભરે છે તે પુ. ૨, માં તેનું વર્ણન તેને અભ્યાસ પણ શી રીતે કરે ? અને અભ્યાસ ન કરતાં જણાવાયું છે. (જુઓ પુ. ૨, પૃ. ૨૨૨ તથા તેની કરે તે પછી અભિપ્રાય તે શી રીતે જ આપે? બાકી ટી. નં. ૬૯) ખરી રીતે તે કાર્ય સમ્રાટ પિયદરિનનું છે તેમણે પોતાનું સાહિત્ય સર્વ માટે ખુલ્લું મૂકી હતું (જુઓ તેના ચરિત્રે) તે જ પ્રમાણે નહપાણે
દીધું હતું, તે અત્યારે ભારત દેશના ઈતિહાસની સ્થિતિ પણ ઘણી બાબતોમાં પ્રિયદર્શિનની રાજનીતિ ગ્રહણ તદ્દન જુદી જ હોત. કરેલી દેખાય છે. આગળના વાકયોની તથા દાનપત્રની (૪૯) પ્રિયદર્શિનના ખડખ લેખમાં તથા શ્રેણિકના હકીક્ત સરખાવવાથી ખાત્રી થશે.
વર્ણનમાં આ શબ્દ વપરાય છે કે કેમ તે જોવું. (૪૮) પ્રાચીન કાળના ઈતિહાસનું જ્યાં જ્યાં (૫૦) જીઓ જ, બે, છે. ર. એ. સ. ૧૯૨૭નું વિદ્વાનોએ આલેખન કર્યું છે ત્યાં ત્યાં, બ્રાહ્મણ અને પુ. ૩, ભાગ બાજો. બિદ્ધ આ બે ધર્માનુયાયીઓ નું જ સૂચન કરાયું છે. (૫) સરખા પ્રિયદર્શિનના ખડક લેખોમાંની જયારે તે સમયે તે ત્રણ ધમાળાઓનું અસ્તિતા હતું વિગતે. નમાણની રાજનીતિ કેટલીય બાબતમાં એમ આપણે પ્રથમના બે પુસ્તકથી જાણી ચૂક્યા છીએ. પ્રિયદર્શિનને અનુસરતી હતી તે બાબતની ખાત્રી માટે એટલે જે ત્રીજ ધનુયાયી જે છે તેને તો જાણે કે ક અતિહાસિક ઘટનાનું પુનરાવર્તન ” કાઈ ઓળખતું જ નથી એમ સ્થિતિ દેખાય છે. તેમાં નામને આગળ આવતા પારિગ્રાફનું વર્ણન દેષ જનોને જ પ્રધાનપણે ગણુ રહે છે. કેમકે તેમણે જુએ.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com