Prachin Bharat Varsh Bhag 03

SR No.: 034579
Original Sutra Author: N/A
Author: Tribhuvandas Laherchand Shah
Publisher: Shashikant and Co
Publication Year: 1937
Total Pages: 502
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 31 MB

Page 105

પરિછેદ]
પુષ્યમિત્રનાં જીવન ખાવાય છે. જો આ બધી હકીકતમાં કાંઈ પણ કાંઈ પણ સંકેચ વિના આપણે ઈ. સ. પૂ. સત્યાંશ હોય, તો તેમના વતન માટે ઉપર બતાવી ૨૭૦થી ઈ.સ. પૂ.૧૮૦-૯૦ વર્ષને હરાવી શકીએ. ગયા પ્રમાણે, પૂર્વ અને ઉત્તર હિંદની માફક, તેનું વતન મારી ગણત્રીથી ઉપર જણાવી દક્ષિણ હિંદ પણ દાવો કરી શકે છે, અને ગયા પ્રમાણે, દક્ષિણાપથમાં ગોદાવરી નદીના મારું અનુમાન દક્ષિણ હિંદ માટે વધારે ઢળતું મૂળ પાસેને પ્રદેશ, કે જેને તે વેળાએ ગેવરધનજાય છે; કારણ કે તે વખતના દક્ષિણાપથને સમય અથવા જેને અર્થ વર્તમાનકાળે પ્રાંત સ્વામી, શાતકરણ બીજાએ જે અશ્વમેધ યજ્ઞ કહી શકાય છે-કહેતા ત્યાં થ હતો. જન્મ કર્યો છે, તેના ઉપદેશક-પ્રણેતા પણ આ પd- પણ બ્રાહ્મણકુળ હશે; અને તેમાં વળી ગવરધનજલી મહાશય જ હોય એમ સંભવ છે. (તે માટે સમય જેવો પ્રદેશ અને નાશિક-યંબક જેવા જુઓ પુ. ૪માં પ્રદેશનું વર્ણન). અને જયારે પાર્વતીય મુલકનું વાતાવરણ, એટલે વૈદિક તે શાતકરણનું મરણ થતાં તેના વંશજેમાં અભ્યાસમાં સારી રીતે પ્રવીણ થઈ જવાની તેમને કુળધર્મ પાછા ગ્રહણ કરાયે, ત્યારે તે તક મળી હતી. તેવામાં પૈઠણવાસી આંધ્રપતિ અવંતિમાં આવી પુષ્યમિત્રના રાજ્યાશ્રય નીચે શાતકરણ બીજે કે જે આખા દક્ષિણ હિંદમાં રહી, અશ્વમેઘના આરંભને ઉપદેશ કરવા મંડ્યા સાર્વભૌમ જેવો થઈ પડ્યો હતો, તેના તરફથી હતા. તેના પરિણામે રાજા પુષ્યમિત્રે પણ દિ રાજકીય-ધર્મપ્રચારની પ્રેરણા મળવાથી, તે સમય અશ્વમેધ કર્યા હતા.
એકદમ બહાર આવી ઝળકી ઊઠયા હતા અને તેમનો સમય પાશ્ચાત્ય વિદ્વાનોએ ઈ. સ. પૂ.
વૈદિક ધર્માનુસાર એકાદ અશ્વમેધ યજ્ઞ પણ ૧૫૦-૧૪૦ લગભગ કરાવ્યો છે તેમ એક તેમના જ નેતૃત્વ પણામાં દક્ષિણ દેશે આંધ્રપતિ જેન ગ્રંથમાં તેને સમય ઈ.સ. પૂ. ૧૭૫ ન પાસે કરાવાય હતે. બતાવાય છે. પણ ખરી રીતે તેને સમય તે આ સમય પૂર્વે-દશેક વર્ષ પૂર્વે-સકલ આંધ્રપતિ શાતકરણી બીજાના ૩૩ (જેને સમય હિંદના સાર્વભૌમ જૈનધર્મ સમ્રાટ મહારાજા ઇ. સ. પૂ. ૨૮૧ થી ૨૨૫-૬=૫૬ વર્ષ છે ) પ્રિયદર્શિનનું સ્વર્ગગમન થઈ ગયું હતું અને તેમ જ શુંગવંશી પુષ્યમિત્ર(જેનો સમય ઇ. સ. તેની ગાદી ઉપર જે તેને યુવરાજ વૃષભસેન પૂ. ૨૦૪ થી ૧૮૮-૧૬ વર્ષને છે )ના સમ- બિરાજવાને ભાગ્યશાળી થયો હતો તે સ્વભાવે કાલીન પણે વિદ્યમાન હાઈ સહીસલામતીથી અને કાંઈક તામસી હતો જ; તેમાં અફગાનિસ્તાન,
(૩૧) અ. હિ. છે. ત્રીજી આવૃત્તિ પૃ. ૨૧૪ “ પતંજલીન સમય મેધમ રીતે ઈ. સ. 1. ૧૫૦-૦૦ નક્કી થયું છે The date of Patangali is fixed to B.C. 150-140 iu round uumbers.
જે. એ. સે. (૧૮૭૭) પૃ. ૨૦૮ ઉપર તેને સમય નીચે પ્રમાણે જણાવ્યું છે. પ્ર. વેબર ઈ.સ.પૂ. ૧૬૦; છે. ગેલ્ડહુકાર ઇ. સ. પૂ. ૧૦-૨૦; અને
પ્રો. ભાંડારકર ઇ. સ. . ૧૪૪–૧૪૨.
(૩૨) જુએ, જેન સાહિત્ય સંશોધક ૫. 3, ખંડ , પૃ. ૩૭૩.
(૩૩) જુઓ આગળ ઉ૫ર આંધવંશના વને.
(૩૪) જુએ રાજ નહપાણને લગતા નાશિકના શિલાલે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat