________________
५४ कोइ भागमां हिंसा करवानुं प्रतिपादन नथी अने जो होय तो वेदवेत्ता वेदव्यासजी उपर प्रमाणे लखी जात नहि. माटे कोइ पण अधर्मने धर्म मानी हिंसा करशे तो तेने अधर्मनुं फळ मळशे तेमां संशय नथी. वेदमां कोइ हिंसाना यज्ञ अर्थे हिंसा करवी एवो अर्थ समजी पूर्वे प्राचीन बहिराजा अने महात्मा नारदजीनो संवाद श्री भागवतना चतुर्थ स्कंधमा २५ अध्याय २१ मां आ प्रमाणे छे. राजोवाच
नजानामि महाभाग परं कर्मापि विद्धधीः ॥
ब्रूहि मे विमलं ज्ञानं येन मुच्येत कर्मभिः ॥ ५ ॥ गृहेषु कूट धर्मेषु पुत्र दार धनार्थधीः ॥ न परं विंदते मूढो भ्राम्यन् संसारवर्त्मसु ॥ ६ ॥ श्री नारदोवाचसंज्ञापितान् जीवसंधान् निघूर्णेन सहस्रसः ॥ भो भो प्रजापते राजन् पशून् पश्य त्वयाध्वरे ॥ अते वै त्वां प्रतीक्षन्ते स्मरंतो वैषसं तव ॥ संपरेतमयः कूटै छिन्दन्त्युत्थित मन्यवः ॥
अर्थ - राजा यज्ञने विषे हिंसा करवामां केटलाक पशु भेळा करी यज्ञ करवा वखते नारदजी पधार्या त्यां तेना दर्शनथी ‘निर्मळ बुद्धि थतां राजाए नारद प्रत्ये प्रश्न पूछयुं के " हे माहाभाग अमारी कर्मे करी बुद्धि हणाएली छे. माटे विमळ ज्ञान (धर्म) अमने कहो. जेथी कर्म थकी मूकाइए केम जे कपटरूप ग्रहस्थाश्रमनो धर्म तो वली केवो छे जे पुत्र, स्त्री, द्रव्य ए वडे करी मूढपुरुषो संसाररुपी मार्गमां भमे छे ते प्रत्ये नादरजीनुं वचन - हे प्रजापते-तें आ यज्ञमां हजारो जीवने भेला कर्या छे. केटलाक जीवोने यज्ञमां बाल्या छे, ते तारा मृत्युने स्मरण करे छे. तेओ ज्यारे तारुं शरीर पडशे, त्यारे कूट जेवा आयुधो वडे घणा क्रोधथी तारुं छेदन करशे. माटे जो वेदवचनथी हिंसा करवामां आवती होय तो नारदजी आवं शामाटे कहे . ए रीते वेदनुं अहिंसामय प्रतिपादन छे. वली भागवताना प्रथम स्कंधना ८ अध्यायमा ५० मा लोकमां राजा युधिष्टिरे परिताप कर्यो छे केः
यथा पंकेन पंकाम्नः सुरया वा सुराकृतम् ॥
भूतहत्यां तथैवैकां न यज्ञे मर्छु मर्हसि ॥ ५ ॥
एम एम जणावेल छे जे जेम कादव कादवना पाणीथी धोवो अने सुरा सुरावडे करी धोवी, तेम एक प्रांणिनी हिंसा करी यज्ञ वडे शुद्ध थवं ते योग्य नथी. राजा युधिष्टिर तो क्षात्रधर्ममां
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com