________________
१७
अनुभावन पशुं हत्वा स्वर्ग प्राप्नोमीत्यभिप्रायेण हिंसासंकल्पना पीत्यर्थः । यज्ञिया यज्ञाय हितेति ॥ द्रव्यना लोभी, नास्तिक वेदार्थना अजाण एवा महादुष्ट पुरुषोए हिंसानुं प्रवर्तन कर्यु छे. ते छे तो खोटुं पण सत्याभास केतां सत्य जेवू थई कयुं छे. तथा जे पुरुष शास्त्र मर्यादाथी वेगळा छे अने वस्तुता ए छे तो पोते मूढ केतां मूर्खपण पोताने विषे पराणे विद्वत्ता, अभिमान ठसावे छे माटे विशेष मूर्ख एवा अने नास्तिक एवा अने शास्त्र सत्य हशे के नहीं एवा संशयवाळा अने अमो याज्ञिकछीए एवं मिथ्याभिमान धरावनार पुरुषोए देवताना पूजनमां हिंसानो प्रवेश कराव्यो छे. शिलोंछ वृत्तिवालो महा तपस्वी ब्राह्मण हतो, पण तेने एवो विचार थयो के हुं आ देवता पूजनमां पशुहिंसा करूंतो सुखी थाउ एवो विचार कर्यो तेथी तेनुं महातप हतुं ते पण नाश पाम्युं. माटे आ काळना राजा प्रमुख लोकोए तो अवश्य विचार करवो के पूर्वना काईक पुण्ययोग वडे आटला सुखी छीए ते पण आ प्रकारनी पशुहिंसा करीशुं तो पूर्व- तप पुण्य सर्व शीघ्रपणे नाश पामशे. तेथी महा मोटी आपत्तिमां अकस्मात् आवी पडशं एबुं धारीने ते हिंसारूप अकार्यनो एटले शास्त्रविरुद्ध कार्यनो तत्काल त्याग करवो योग्य छे एम बलवान् शास्त्रनी आज्ञा छे ते उपर प्रमाणे के
याज्ञवल्यस्मृतौ अध्याय १ श्लोक ३३५
तवाहं वादिनं क्लीबं निर्हति परसंगतम् ॥ नहन्याद्विनिवृत्तं च युद्धप्रेक्षणकादिकम् ॥
पोतानो द्रोह करतो होय तेनो द्रोह करवो. एवं श्रुतिनुं वचन छे. तेथी अपराधीने मारतां पछी ते आदरथी एम बोले के मने मारशो नहीं हुं तमारो छु तो तेने न मारवो. केम के ते पोतानो थयो माटे तथा विनिवृत्तं केतां अपराधीने मारवा लीधो पण ते नाशभाग कहे छै तो तेन न मारवो ए प्रकारनो राजाओने धर्म छे. तो पारका पशुने पैसा खरची पोतानो करी तेनुं पूजन सत्कार करी बिचारो निरपराधी मरणना भयथी नाश भाग करे तो तेने बळात्कारे घसडी लावीने तेने मारवारूप महाक्रूर राक्षसी कर्म करीने तेमां धर्म मानवो ए केवळ शास्त्रविरुद्ध दुष्ट कर्म छे. पोताना राज्यमा जे जे प्राणी रहेता होय, तेने पोतानी प्रजाने जाणी तेवू रक्षण करवू पण पीडन न करवू. एटले निरपराध दुःख न दे, जेम करवाथी राजाने घणुंज नुकशान थाय छे.
ते याज्ञवल्क्यस्मृतिमां कहुं छे अध्याय श्लोक ३४० प्रजापीडनसंतापात् समुद्भूतो हुताशनः ॥ राज्ञः कुलं श्रियं प्राणां श्चादुग्ध्वा न निवर्तते ॥
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
