________________
રસનિરૂપણ.
યથા.
યથા. કહ્યું ન માન્યું પતિનું, પછી બાલ મનમાંહી પસ્તાય; એ દુઃખ અંતરમાંથી, જરાક મુખડામાથે દેખાય.
मध्याकलहान्तरिता यथा. રસિયાથકી રસાઈ, કલેશ વિણકાજ વધારી, શિર ધુણાવતી રહી, શીખ નહી શ્રવણે ધારી; ગયે રીસાઈ નાથ, અમિત ગોરી ગભરાણી; કર મારને દિલમાંહી, નેણુમાં લાજ ભરાણી; બોલ્યા વિણ બાળા કરે, ઉપચારે આરામના; ચંદન ચાંદની સુમનસગ, બને ન કાંઈ કામના. પતિ વિનતિ કરી પૂરણ, ગયા સિધાવી એ ખ ન સહાય. સ્ત્રીમુખકંજથી નિકળી, મધુપની પેઠે ફરી છુપી જાય.
હાવરાતરિતા-વથ. રસની લુંટાઉંટ, કરી નિશદિન જે સંગે, ઉર ધરી હર્ષ અપાર, રેજ રમતી હું રંગે જેની સંગે શુદ્ધ, પ્રેમને ખ્યાલ પીધે, એનું કરી અપમાન, આજ મેં જાવા દીધે; જાલિમ એનૌ જુદાઈથી, અકળાઉં આગારમાં, વિતે વેરણ રાત તો, સ્વામી મનાવું સાવરમાં.
યથા. પતિનું વચન ન માન્યું, અણસમજણથી કે અધિક રેષ, અમૃત તજી વિષ પીધું, દઉં હવે હું સખોં કેને દોષ. પતિ મુખશશિ નહિ નિરપે, કરતાતા જવ વિનય વારંવાર પછીથી નયનચોરે, ખાવા લાગ્યા વિગઅંગાર.
परकीयाकलहान्तरिता-यथा. જેને માટે જગ્ન, તણી દરકાર ન રાખી, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com