________________
જન ધર્મ અને એકતા પ્રવચનમાં કહેલા વિધાન અનુસાર નગ્ન લેવા જોઈએ.
વચમાં શિષ્ય પ્રશ્ન કરે છે કે–દશ પ્રકારના કપમાં આચેલક કલ્પ પણું આવશ્યક છે. તેને ઉત્તર આપતાં ગણિજી કહે છે કે– તમારું કહેવું ઠીક છે. પરંતુ એ આવેલક્ય જે પ્રકારનું કહેવું છે તે પ્રકારનું જ કરવું જોઈએ. તીર્થકર કપ-જનકલ્પ તે જુદું જ છે. તીર્થકર જન્મથી ત્રણ જ્ઞાનના ધારક હોય છે, અને ચારિત્ર ધારણ કરવાની સાથે થાર જ્ઞાનના ધારક બને છે. એટલા માટે તેમનું પાણિપાત્ર ભેજી થવું અને એક દેવદુષ્ય ધારણ કરવું તે યુક્ત છે. પરંતુ સાધુ તો તેમના ઉપદેરાનું પાલન કરે છે, છણ, ખંડિત અને આખા શરીરને ઢાંકવામાં અસમર્થ એવું વસ્ત્ર ઓઢે છે. એવું વસ્ત્ર રાખીને પણ અચેલક જ છે. જેમ નદી ઉતરતી વખતે માથે લપેટેલ કપડાવાળે મનુષ્ય સવસ્ત્ર હોવા છતાં નગ્ન કહેવાય છે તેવી જ રીતે ગુહ પ્રદેશને ઢાંકવાને માટે ચાલપટ ધારણ કરવાવાળા સાધુ પણ
ગણિજીએ તે જિનકલ્પને ફક્ત જિનેની વસ્તુ જ ઠરાવી દીધી ! એટલે તેમના અનુયાયી તે કલ્પને ધારણ કરી ન શકે ! સમજાય છે કે ગણિજીના વખતમાં ફક્ત ચલપેટ જ પ્રચલિત હતો. હવે પૂરેપૂરા સવસ્ત્ર રહેવાનો રિવાજ થઈ ગયો છે ત્યારે પણ ટીકાકારને સવસ્ત્ર સાધુઓના અચેલકત્વના સમર્થનમાં એ જ જવાબ દેતા જણાય છે. દશવૈકાલિકમાં એક સૂત્ર આ પ્રકારનું આવે છે–
नगिणस्य वा वि मुण्डस्स दोहरोमन हंसि ।
मेहुण उपसंतस्स कि विभूसाई कारि# ॥६४॥ આમાં બતાવ્યું છે કે નાગા,
મુંડા માથાવાળા, લાંબા નખ અને વાળવાળા તથા મૈથુનથી વિરત સાધુને આભૂષણનું શું પ્રયોજન છે?
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
