________________
પ્રકરણ આયુ
(૧૪) ચેલપટ. આ ઉપધિ ઔષિક એટલે સામાન્ય માનવામાં આ અને આગળ જતાં તેમાં જે કંઈ ઉપકરણ વધતા ગયા તેને “ ઔપગ્રહિક ” કહેવામાં આવ્યા. ઔપગ્રહિક ઉપધિમાં સસ્તારક, ઉત્તરપ દંડાસન અને ઈંડ એ ાસ ઉલ્લેખનીય છે. આ સન ઉપરા આજના સર્વાં શ્વેતાંબર જૈન મુનિ રાખે છે. ”
હું અચેલક અને નગ્નતાના અર્થમાં પરિવર્તન
આપણે ઉપર જોઈ ગયા કે ભગવાન મહાવીરનો ધર્મ અયેલ છે. તેમના સાધુ નિ થ કહેવાતા હતા અને કહેવાય છે અને તે અપગ્રિહ મહાવ્રતધારક હાય છે. એ સિવાય તેમને માટે શીત, ઉષ્ણ અને નગ્નતા જેવા પરિસંહા સહન કરવાના ઉલ્લેખ શાસ્ત્રમાં છે.
અચેલકત્વ પ્રતિષ્ઠારક
ધારોગ સૂત્રના વાકયોને જિનપ પ્રતિપાદક બનાવી દઈ ને અને જિનકલ્પ વિચ્છેદ જવાની ધોષણા કરીને પશુ. પ્રચલિત સ્થવિર માતુ પૂરેપૂરું સમર્થન કરવાનું શકય નહતું. અથવા એમ કહેવુ જોઈ એ કે ગ્રંથકારાને તેમના આચારાને પણ થઈ ગયા હતા અને તેમની મનોવૃત્ત પણ એ જ સંચામાં ઢળેલી હતી. તેથી અચેલ તથા નાગન્ય જેવા સ્પષ્ટ શબ્દની વ્યાખ્યામાં પણ તેઓને પરિવર્તન કરતા આપણે જોઈ શકીએ છીએ. એટલું જ નહિ પણુ પરિગ્રહવિરમણમાં પણ અભ્યંતર પરિગ્રહ મમત્વના ત્યાગ ઉપર જોર દીએ છે. અહી અમે એવા થાંડાક સ્થળેાના નિર્દેશ કરીએ છીએ.
તત્ત્વાર્થ સૂત્રના શ્વેતાંબર સંમત પાઠમાં પણુ નામન્ય પરિસહના ઉલ્લેખ છે. તેના અર્થ કરતાં સૂત્ર ૯૯ની વ્યાખ્યામાં સિદ્ધસેનગણુિ કહે છે કે નાગન્ય પરિગ્રહના એવા આશય નથી કે કોઈ ઉપકરણ જ ન રાખવુ', જેમકે દિગમ્બર સાધુ હોય છે. પરંતુ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com