________________
પ્રકરણ ત્રીજું કરી શકાય ખરૂં? આપણે ભકિતની વાત કરીશું. પણ વિવેક વગરની ભક્તિને અર્થ શો ? “ સાચી ભક્તિ તે હંસ તણી પરે, ખીર નય કરશે યારા !”માં મુનિશ્રી મોહનવિજયજીએ ભક્તિનું લક્ષણ બાંધી આપ્યું છે. તે તો આપણે ભૂલી જ ગયા છીએ. જર્મન વિવેક છે. વિવેક વગરને ધર્મ તે ધર્મ નથી રહે, ગાળી વિવેક વગરની ભક્તિ કેવી?
સોનાના શણગારમાંથી આપણે વીતરાગ નીપજાવવા માગોએ છીએ, લોઢું વાવને આપણે છોડ ઉગાડવા માગીએ છીએ, કવિ વલેવીને આપણને માખણ જોઈએ છે. કેવી છે આ વિચિત્રતા? -
કઈ અજ્ઞાન, ભેળા બાળજીવોનું બહાનું આગળ ધરશે પણ આજ તે સોનાચાંદીથી ઢંકાયેલા દેવનાં દર્શન દુર્લભ બની ગયાં છે. મારે લાગેલાં ખંભાતી તાળાં અને ઝીણું ઝીણી જાળીમાં દેવ દેખાતા નથી. ચીવટથી જોનાર અને સમતાથી દેવમંદિરમાં થેભનારને શંકાની આંખે ઘેરી વળે છે. હવે કોઈ યાત્રાળ, દેવમંદિરમાં શાંતિથી બેસી શકતો નથી. સંસારની ચિંતા છોડી ઘડી બે ઘડી અરિહંતનું નામ જપી શકતો નથી. એણે જલદીથી દેવમંદિર બહાર નીકળી જવું જોઈએ. આજે પૂજ્યને પરિગ્રહના પાસલામાં પાડ્યા છે. અને પૂજનારાને
ચોરાટની શંકામાં મૂકી દીધા છે. પર્વના દિવસોમાં વધારે ખુલ્લી હોય છે. ભગવાનના દેહ ઉપર મૂલ્યવંતા મુગટે ચડે છે, યાત્રાળુઓ ઉભરાય છે. અને એ બધાની ચેકી કરતી પેઢીની કમીટીઓ જૈન સમાજ સામે અવિશ્વાસની દરખાસ્ત રજૂ કરતી ખડી હોય છે. એને મન શંકાથી કઈ પર નથી. ભલે એ કઈ મીલમાલિક હેમ ભળે એ કઈ ગામડીયે બાળ જીવ હોય, આવી છે આજ મૂર્તિપૂજની દશા?
ભલે ન વિચારીએ. ભલે વિચારકાના વિવેકને નકારીએ. ભલે માનસશાસ્ત્રના નિયમોને અવગણએ પણ પરિણામ તો આવવું જોઈએ.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
