________________
પ્રકરણ બીજુ.
તે કષાયપાહુડ ઉપર આચાર્યશ્રી યતિવૃષભે વિક્રમની છઠ્ઠી શતાબ્દિમાં ચૂર્ણ રચી અને આચાર્યશ્રી વીરસેન તથા જિનસેને વિક્રમની નવમી શતાબ્દિમાં ધવલા ટીકા રચી.
સૂત્રો જે વિચ્છેદ ગયા હોય તો તેનું જ્ઞાન પણ વિચ્છેદ જાય. વિચ્છેદ જવું એટલે ભુલાઈ જવું. કારણ સૂત્રો મેઢે હતા. અને પછી યાદ રહેલા જ્ઞાનમાં મતિ વિશ્વમથી અયથાર્થતા આવી ગઈ હેય. - સૂત્રે વિચ્છેદ ગયા પછી પણ સૂત્રજ્ઞાન યથાર્થ રહે છે એમ દિગંબરે કહે છે તે હિસાબે વેતાંબરે પાસે રહેલા સૂત્રોમાં પણ યથાર્થ જ્ઞાન છે એમ તેમણે કબૂલ કરવું જોઈએ. કારણ કે નહિતર કષાયપાહડની ટીકા અયથાર્થ જ્ઞાનમાંથી નિષ્પન્ન થઈ છે એમ માનવું પડે. પરંતુ અહિંયા તો ઠેઠ વિક્રમની નવમી સદીમાં આચાર્ય શ્રી વીરસેન તથા જિનસેને મળીને સાઠ હજાર બ્લેક પ્રમાણે જયધવલા નામની મોટી ટીકા રચી છે અને તેને પ્રમાણ આગમ તરીકે માન્ય ગણવામાં આવે છે.
આ ઉપરથી માનવું જ પડશે કે પૂર્વ તથા અંગ સૂત્રોનું એકદેશીય જ્ઞાન ઠેઠ વિક્રમની નવમી શતાબ્દિ સુધી પ્રાપ્ત હતું એટલે કે સત્ર સંપૂર્ણ વિચ્છેદ નહોતા ગયા પણ તેને કેટલેક ભાગ વિચ્છેદ ગયો હતો અને બાકીને ભાગ મેજુદ હતો.
બીજી વાત એ છે કે શ્રી ગુણધરાચાર્યને ભટ્ટારક (વસ્ત્રધારી) કહેવામાં આવે છે. પરંતુ તે વખતે ભટ્ટારક પ્રથા ચાલુ નહોતી એટલે ગુણધર વેતાંબરાચાર્ય હોય એમ અનુમાન થાય છે.
. ભટ્ટારક સંપ્રદાયને પ્રાચીનતમ સેનગણ વિક્રમની નવમી શતાબ્દિમાં શરૂ થયો હતો. અને તેમાં પહેલા આચાર્ય ચંદ્રસેન, બીજા આર્યનંદ અને ત્રીજા વીરસેન થયા હતા. તે વીરસેન આચાર્યે ધવલા તથા જયધવલા ટીકાઓ રચી હતી.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com