________________
લાવવાનું બીડું ઝડપ્યું.
કસોટીની એ રાત આવી પહોંચી. નગરની આજુબાજુ ચારેતરફ કાળાં અંધારાં ઊતરી ગયાં. આજે વીર કારાયલે પોતાના બહાદુર અને જુવાનપુત્ર વીંઝારને સાથે લીધો અને કહ્યું,
બેટા, આજ તારા પિતાનું પાણી જોજે, અને તારું પાણી બતાવજે. પાછો પગ ભરીશ મા.”
ઓધવજી મંત્રી પણ ઘેરથી ધર્મપત્નીના હાથનું પાનનું બીડું લઈને કેડે કટાર ખોસી, અંધાર પછેડો ઓઢીને બહાર નીકળ્યો હતો. એણે કિલ્લાની ચારે તરફ બંદોબસ્ત રાખ્યો હતો, પણ એક બાજુ રસ્તો ખુલ્લો રાખ્યો હતો અને એ રસ્તે નાની એવી ખાઈ ખોદાવી એમાં કાંપ ભરાવ્યો હતો. એ કાંપ એવો હતો કે માણસ જેમ-જેમ એમાંથી બહાર નીકળવા પ્રયત્ન કરે, તેમ-તેમ ઊંડો ખૂંપતો જાય.
મધરાતના ગજર ભાંગ્યા ત્યારે વીર કારાયલે રાજમહેલમાં પ્રવેશ કર્યો, ખજાનાની પેટીઓ હાથ કરી. રાજા વિશળ મોડો-મોડો હમણાં જ સોનાની ખાટ પર સૂતો હતો.
કારાયલના પુત્ર વીંઝારે કહ્યું, “બાપુ, આ સોનાની ખાટ લેતા જઈએ. લખગુરુના આશ્રમમાં શોભશે.”
કારાયલે કહ્યું, “બેટા, ખાટે હીંચકવાના વખત ગયા. આજે તો આભ સાથે બાથ ભીડી છે. યાદ રાખજે કે મર્દની મહોંકાણમાં જઈએ પણ પાવૈયાની જાનમાં ન જઈએ. આજની રાત કટોકટીની થશે. ભલે તું
કહે છે તો ખાટેય ભેગી લેતા જઈએ.” શું સોનાની ખાટને હીરની દોરીથી ગૂંથી હતી અને ઉપર રાજા સૂતો શું હતો. શું કારાયલે હીરની દોરીઓને કાપી નાખી અને રાજાને સાચવીને જે નીચે મૂકી દીધો, ખાટ ઉઠાવી લીધી. જ બધી માલમત્તા લૂંટીને પિતા અને પુત્ર નીચે ઊતરી ગયા અને 46 ત્યાંથી દોડવા લાગ્યા. કોટની પાસે આવ્યા. બિલ્લી પગે બંને જણા કોટ
