Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 796

(૭૨૦)
યોગદૃષ્ટિસસુક્ષય
6
ભાગ્યશાળી થઈશ ? આવા દ્રવ્ય-ભાવ નિગ્રંથ થવાને મને અપૂર્વ અવસર એવા કયારે આવશે ? કયારે થઇશુ' બાહ્યાંતર નિગ્રંથો ? ’( શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી ) “ માહિનીભાવ વિચાર અધીન થઇ, ના નિરખુ નયને પરનારી;
પત્થર તુલ્ય ગણુ પર વૈભવ, નિ`ળ તાત્ત્વિક લેાભ સમારી.
દ્વાદશ વ્રત અને દીનતા ધરી, સાત્ત્વિક થાઉ' સ્વરૂપ વિચારી;
એ મુજ નેમ સદા શુભ ક્ષેમક, નિત્ય અખંડ રહેા ભવહારી. ’—શ્રી મેાક્ષમાળા.
જેમ કેઈ અમુક સ્થળે વ્યાપારની ભારી અનુકૂલતાને લીધે દ્રવ્યલાભ ખૂબ થાય છે, એમ સાંભળીને સ્વા'પટુ વ્યાપારી વણિકને ત્યાં શીઘ્ર દે।ડી જઇ વિપુલ ધનસ'પત્તિ પ્રાપ્ત કરવાનું મન થઈ આવે; તેમ અત્રે પણ અહિંસાદિ યોગવ્યાપારની અનુકૂળતાએ અપૂર્વ આત્મલાભ થાય છે એમ સાંભળીને, આત્માપટુ મુમુક્ષુને પણ તેવા અહિં'સાદિ યેાગવ્યાપારથી અપૂર્વ આત્મગુસપત્તિ મેળવવાનુ મન થઇ આવે છે, રુચિ-ઇચ્છા ઉપજે છે, કેડ–મનારથ જાગે છે.
“ જ્ઞાનાદિક ગુણુ સપદા રે, તુજ અનંત અપાર;
તે સાંભળતાં ઉપની રે, રુચિ તિથૅ પાર ઉતાર....અજિત જિન.”—શ્રી દેવચ'દ્રજી, તથા આ જે ઇચ્છા ઉપજે છે તે અવિપરિણામિની હાય છે, કદી વિપરિણામનેવિપરીત પરિણામને પામતી નથી; કારણ કે તદ્ભાવની સ્થિરતા હેાય છે, એટલે તે ઇચ્છા કદી અનિચ્છારૂપ થતી નથી, પ્રીતિ અપ્રીતિરૂપ થતી નથી, રુચિ અરુચિરૂપ થતી નથી. જે ઇચ્છારૂપ ભાવ ઉપજ્યા તે ઉપજ્યેા, તે કદી વિપરિણામ પામી અભાવરૂપ થતા નથી. એવા ઉત્કટ અતરગ ઇચ્છાભાવ અત્ર પ્રગટે છે. તે ઇચ્છા-રુચિને અંતરંગ રંગ લાગ્યા તે લાગ્યા, કદી ભૂંસાતા જ નથી. જેમ ચાળ મઢના રંગ કદી જતા નથી, તેમ આત્માને લાગેલા આ દૃઢ ઇચ્છા-ર'ગ કદી જતા નથી વસ્ત્ર જીણુ થઈને ફાટી જાય પણ પાકે મને રગ જાય નહિ; તેમ દેહ જીણુ થઈને પડી જાય પણ જાગેલા આત્માને લાગેલે આ ભાવરગ કઢી જાય નહિ; તે ભવાંતરમાં પણ આજ્ઞાંકિત અનુચરની જેમ અનુગામી થઇને પાછળ પાછળ ચાલ્યા આવે. ઘાટ ઘડામણુ ભલે જાય, પણ સેાનું કદી વિષ્ણુસે નહિ; તેમ દેહના ઘાટ ભલે જાય, પણ સેના જેવા આ જાગ્રત આત્માને લાગેલા અંતરંગ રંગ ટળે નહિં. ( જુએ, કાવ્ય પૃ. ૨૩૯ ) તથા—
節
सर्वत्र शमसारं तु यमपालनमेव यत् ।
प्रवृत्तिरि विज्ञेया द्वितीयो यम एव तत् ।। २२६ ॥
વૃત્તિ:—સત્ર-સČત્ર સામાન્યથી, સમસામાં ૐ–શ્રમસાર જ, ઉપશમસાર જ, યમાનમેષ
ચ-ક્રિયાવિશિષ્ટ એવું જે યમપાલન, પ્રવૃત્તિષિ વિજ્ઞેયા-તે અહીં પ્રવૃત્તિ જાણવી. યમેામાં–દ્વિતીયો ચમ વ તત્-તે દ્વિતીય યમ જ છે, પ્રવૃત્તિયમ છે એમ અથ છે.

Translation AI Generated

(720)
Yoga-drushti-suskshay
6
Will I be fortunate? When will this opportunity to become a Nigrantha, free from material and mental attachments, come to me? When will we become external and internal Nigranthas? (Shrimad Rajchandraji) “Thoughts of attachment are subdued, the eyes do not look at others;
Consider wealth as equal to stone, and absorb the essence of non-attachment.
Embrace the twelve vows and humility, and consider yourself to be of a sattvic nature;
This is my vow, always auspicious and prosperous, eternally unbroken, remaining throughout the cycle of births.” —Shri Moksha Mala.
Just as a shrewd businessman, hearing of a place with great business opportunities and abundant wealth, is eager to go there and acquire great wealth; similarly, hearing of the benefits of non-violence and other yogic practices, a seeker of liberation is also eager to engage in such yogic practices and acquire great spiritual wealth. This creates interest and desire, and awakens the desire for liberation.
“Your virtues, like knowledge, are infinite and boundless;
Hearing them, your interest transcends all limits…Ajit Jin.” —Shri Devchandraji. And this desire that arises is non-perishable, it never experiences a change or a contrary result; because it is based on a stable state of mind, so this desire never becomes undesirable, love never becomes hatred, and interest never becomes disinterest. The feelings of desire that arise, remain as they are, they never become non-existent due to a change. Such intense and pure desire arises here. The color of this desire and interest has stained the inner being, and it never fades away. Just as the color of a dyed cloth never fades, similarly, this firm color of desire that has stained the soul never fades away. The garment may become thin and tear, but the dye never fades; similarly, the body may become thin and fall away, but this feeling that has stained the awakened soul never fades away; it follows the soul in the next life, like a devoted servant. The mold and the form may disappear, but gold never becomes non-existent; similarly, the form of the body may disappear, but the inner color that has stained the awakened soul, like gold, never fades away. (See, Kavya p. 239) And—
節
सर्वत्र शमसारं तु यमपालनमेव यत् ।
प्रवृत्तिरि विज्ञेया द्वितीयो यम एव तत् ।। २२६ ॥
Vritti: Everywhere, in general, the essence of peace is the observance of Yama.
That which is specific to the cycle of actions is to be known as the practice of Yama. In Yama, the second is the practice of Yama.