Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 687

પરા દૃષ્ટિ: માહનીય-કર્માના રાજા, ઘાતિ-અઘાતિ પ્રકૃતિ
(૬૧૧)
મિથ્યાત્વમાં ફેરવી નાંખે છે. અને ચારિત્ર માહનીય આત્માના સ્વભાવસ્થિતિરૂપ ગુણુને વિભાવ સ્થિતિપણામાં પલટાવી નાંખે છે. આમ આત્માના પરમ અમૃતમય ગુણને વિષમય વિકૃત સ્થિતિપણામાં પલટાવી નાંખવાનું મહાદુષ્ટ અધમ કૃત્ય ( Villain's action) મેાહનીય કર્મ કરે છે. બીજાં કમ તા માત્ર આવરણ કે અંતરાય કરીને અટકે છે, ત્યારે આ મહાનુભાવ (!) માહનીયકમ તે પાતાનું દોઢડહાપણુ વાપરી ઉલટા મગાડો કરી મૂકે છે! એટલે જ એ આત્માના ભય'કરમાં ભયંકર ને મેટામાં માટેા દુશ્મન ( Ring-leader) છે. તે નાયકના જોર પર જ ખીજાં કર્યાંનું બળ નભે છે, તેનું જોર ક્ષીણ થતાં અન્ય કર્માનું ખળ પણુ ક્ષીણુ થાય છે. આમ અન્ય કર્માંના આશ્રયદાતા— · અન્નદાતા ' ાવાથી નેકનામદાર મેહનીયને કર્માના ‘રાજા ' કહ્યો તે યથાર્થ છે.
6
કર્મ અનંત પ્રકારના, તેમાં મુખ્ય આઠ; તેમાં મુખ્યે મેહનીય, હણાય તે કહું પાઠ. ક્રમ મેાહિનીય ભેદ એ, ૧ દર્શન ૨ ચારિત્ર નામ; હણે ૧ એધ ૨ વીતરાગતા, અચૂક ઉપાય આમ.
′′—શ્રી આત્મસિદ્ધિ
“કની મૂળ પ્રકૃતિ આઠ, તેમાં ચાર ઘાતિની અને ચાર અધાતિની કહેવાય છે. ચાર ધાતિનીને ધર્મ આત્માના ગુણુની ઘાત કરવાને અર્થાત્ (૧) તે ગુણને આવરણુ કરવાને, અથવા (૨) તે ગુણુનું ખળવી રાધવાના, અથવા (૩) તેને વિકળ કરવાને છે. અને તે માટે ધાતિની એવી સંજ્ઞા તે પ્રકૃતિને આપી છે. આત્માના ગુણુ જ્ઞાન, દર્શન તેને આવરણ કરે તેને અનુક્રમે (૧) જ્ઞાનાવરણીય અને (૨) દનાવરણીય એવું નામ આપ્યું. અંતરાય પ્રકૃતિ એ ગુણુને આવરતી નથી, પણ તેના ભાગ ઉપભાગ આદિને, તેનાં વીય-ખળને રાકે છે. આ ઠેકાણે આત્મા ભેાગાદિને સમજે છે, જાણે દેખે છે એટલે આવરણુ નથી; પણુ સમજતાં છતાં ભાગાદિમાં વિઘ્ન-અતરાય કરે છે, માટે તેને આવરણ નહિ. પણ અંતરાય પ્રકૃતિ કહી, આમ ત્રણ આત્મઘાતિની પ્રકૃતિ થઇ, ચેાથી ઘાતિની પ્રકૃતિ મેહનીય છે. આ પ્રકૃતિ આવરતી નથી, પણ આત્માને સૂચ્છિત કરી, મેાહિત કરી નિકળ કરે છે; જ્ઞાન, દર્શન છતાં, અંતરાય નહિ. છતાં પણ આત્માને વખતે વિકળ કરે છે, ઊંધા પાટા ધાવે છે, મુવે છે, માટે એને માહનીય કહી. આમ આ ચારે સઘાતિની પ્રકૃતિ કહી. બીજી ચાર પ્રકૃતિ જે કે આત્માના પ્રદેશ સાથે જોડાયેલી છે તથા તેનું કામ કર્યાં કરે છે અને ઉચ અનુસાર વેદાય છે, તથાપિ તે આત્માના ગુણુની આવરણ કરવારૂપે કે અંતરાય કરવારૂપે કે તેને વિકળ કરવારૂપે ઘાતક નથી. માટે તેને અધાતિની કહી છે. ”—શ્રીમદ્ રાજચદ્ર, પત્રાંક ૭૯૩. (ઉપદેશ નેાંધ, ૩૯)
આ ચાર ઘાતિ કમ શિવાયના શેષ-ખાકીના જે ચાર ક્રમ છે, તે અઘાતિ’

Translation AI Generated

## Paradrushti: The King of Mahiy Karma, Ghati-Aghati Nature (611)

It [Paradrushti] turns one towards Mithyatva. And it transforms the virtuous nature of the Mahiy soul, which is the state of its inherent qualities, into a state of division. Thus, it commits the most wicked and vile act of transforming the supreme, nectar-like qualities of the soul into a state of distorted, poisonous existence. While other karmas merely act as coverings or obstacles, this great [!] Mahiy karma, using its own cunning, turns things upside down! That is why it is the most terrifying and dreadful enemy of the soul. Its power depends on the strength of the Nayak [the soul], and when the Nayak's strength weakens, the power of other karmas also diminishes. Thus, being the supporter and nourisher of other karmas, the Mahiy, deserving of the name "King of Karma," is truly so.

There are infinite types of karma, of which eight are the main ones. Among them, the Mahiy is the most important, as I have taught. The divisions of Mahiy are: 1) Darshan and 2) Charitra. It destroys 1) Aedh and 2) Vitragata. This is the sure remedy.

"The eight fundamental natures of karma are divided into four Ghati and four Aghati. The four Ghati are called so because they destroy the qualities of the soul, meaning they (1) cover those qualities, or (2) weaken them, or (3) distort them. The nature of these Ghati is to destroy the soul's qualities. The ones that cover the qualities of knowledge and Darshan are called (1) Jnanavarniy and (2) Danavarniy respectively. The Antaray nature does not cover the qualities, but it obstructs their parts, sub-parts, etc., and hinders their functioning. In this case, the soul understands and perceives things, so there is no covering; but even while understanding, it creates obstacles and hindrances in the parts, etc., so it is not a covering, but an Antaray nature. Thus, there are three Ghati natures of the soul. The fourth Ghati nature is Mahiy. This nature does not cover, but it deceives and entices the soul, making it deviate. Despite having knowledge and Darshan, it does not create obstacles, but it still distorts the soul, making it run on the wrong path, causing it to move. Therefore, it is called Mahiy. Thus, these four are called Ghati natures. The other four natures are connected to the soul's domain, perform its work, and are destroyed accordingly. However, they are not destructive in the sense of covering, obstructing, or distorting the soul's qualities. Therefore, they are called Aghati." - Shrimad Rajchandra, Patrank 793 (Updesh Noand, 39)

The remaining four karmas, other than these four Ghati karmas, are called Aghati.