Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 568

(૪૯૨)
ગદષ્ટિસમુચ્ચય ત્યાગીને સહુ પરપરિણતિરસ રીઝ જે, જાગી છે નિજ આતમ અનુભવ ઈષ્ટતા રે લે. સહેજે છૂટી આશ્રવ ભાવની ચાલ જો, જાલિમ એ પ્રગટી છે સંવર શિષ્ટતા રે લે.”
–શ્રી દેવચંદ્રજી ઇત્યાદિ પ્રકારે વિષયમાંથી ઇન્દ્રિયોને પાછી ખેંચનારા આ સમ્યગદૃષ્ટિ જોગીજનને ભેગ પ્રત્યે અત્યંત અનાસક્તિ જ હોય છે, પરમ વૈરાગ્ય જ વતે છે; કારણ કે...(૧)
જેનું મન મૂંગે અનાહત નાદ સાંભળી રહ્યું છે, એવા આ જોગીજનને આવા જોગીને કેકિલ કલ સ્વર કેમ આનંદ આપે ? અનુભૂતિ નટીએ લલકારેલા ભેગ કેમ ગમે? પ્રિય સંગીતમાં જે રત થયા છે, તે કામિનીના કોમલ કરકંકણના
અવાજથી કેમ ઘૂર્ણાયમાન થાય ? (૨) અવિનાશી ને નિસગ–નિમલ એવા સ્વરૂપને જે દેખે છે, તે યોગીપુરુષને નાશવંત ને શુક્ર-શણિતથી ઉપજેલું રૂપ કેમ ગમે? (૩) શીલ સૌરભથી જે પ્રસન્ન થાય છે, તેને કસ્તૂરી–ચંદનાદિ સુગંધી દ્રવ્યોથી કેમ આનંદ ઉપજે? કારણ કે બીજી સુગધી તે ઝાઝીવાર ટકતી નથી, વાયુથી શીઘ ઊડી જાય છે, પણ શીલસૌરભ તે લાંબે વખત ઉપયોગમાં આવે છે અને તેને વિભાવરૂપ વાયરે હરી શકતા નથી. (૪) જેનું મન સતત અવિકારી એવા નવમાં શાંત રસમાં મગ્ન થયું છે, તે ગીજન આરંભે સુખરૂપ પણ પરિણામે વસમા એવા રસેથી કેમ રીઝે? જે મધુર રસને ચાખતાં રસલુપીની રસનામાંથી રસ પડે છે–જીભમાં પાણી છૂટે છે, તે રસને ભયંકર વિપાક ચિંતવતાં આ વિરક્તજનેની આંખમાંથી પાણી પડે છે–આંસુ આવે છે. (૫) જ્યાં ગુણપુx બીછાવેલા છે એવી નિર્મલ સુવિકલ્પરૂપ તળાઈમાં જે ધૃતિ-પત્નીને આલિંગીને સૂતા છે, તે સમ્યગદૃષ્ટિજનો બાહ્ય સ્પર્શમાં કેમ રત થાય? આમ આ લેકના વિષયે આ વિરક્તચિત્ત સમ્યગ્દષ્ટિ જનેને આનંદદાયી થતા નથી. અરે ! આ મહાનુભાવે પરમાનંદરસનું પાન કરીને ધીંગાધડબા બની એટલા બધા આળસુ બની ગયા છે, કે તેઓ પરલેક સુખમાં પણ નિ:સ્પૃહ હોય છે !
ધર્મયતના આવા વિવેકી ધીર ને વિષયવિરક્ત સમ્યગ્દષ્ટિ મહાજને ધર્મબાધાના પરિત્યાગમાં યત્નવંત હોય છે. આત્મધર્મમાં જેમ બાધા ન ઉપજે તેમ પ્રવર્તાવા તેઓ સતત યત્નશીલ રહે છે, અર્થાત જેમ બને તેમ આત્મપરિણતિમાં વર્તાવા પ્રયાસ કરે છે; પરભાવમાંથી
x "इह ये गुणपुष्पपूरिते, धृतिपत्नीमुपगुह्य शेरते।
विमले सुविकल्पतल्पके, क बहिः स्पर्शरता भवंतु ते ।। तदिमे विषयाः किलैहिका, न मुदे केऽपि विरक्तचेतसाम् ।
परलोकसुखेऽपि निःस्पृहाः परमानंदरसालसा अमी ॥" (ઈત્યાદિ આધારરૂપ હદયંગમ વર્ણન માટે જુઓ) અધ્યાત્મસાર વૈરાગ્ય અધિકાર.

Translation AI Generated

(492)
The Samyagdrishti (right-seeing) Yogis, who have renounced all attachments, are delighted by the essence of the experience of their own self. If they easily get rid of the flow of the influx of passions, then the discipline of equanimity (Samvar) is manifested in them.

(1) How can the sweet notes of the cuckoo bird delight those Yogis whose minds are absorbed in the unstruck sound (Anahata Nada)? How can the dance of the enchantress (Anubhuti Nati) please them? How can they be captivated by the soft sound of the bangles of the beloved, when they are engrossed in the eternal and pure-natured sound?

(2) How can the perishable and blood-stained form please those Yogis who behold the imperishable and naturally pure form?

(3) Those who delight in the fragrance of virtue, how can they be pleased by the fragrant substances like musk and sandalwood? Because the other fragrances do not last long and are quickly dispersed by the wind, but the fragrance of virtue lasts for a long time and cannot be taken away by the wind of delusion.

(4) How can those whose minds are constantly immersed in the tranquil rasa (sentiment) of the ninth stage (Navama Shanta Rasa) be pleased by the initially pleasurable but ultimately painful rasa? Those who taste the sweet rasa, their tongues become moist, but those detached persons, on contemplating its dreadful consequences, shed tears from their eyes.

(5) How can those Samyagdrishti (right-seeing) persons be attached to external touch, who are resting, embracing the wife of steadfastness (Dhritipattni) in the pure and well-conceived lake where the flowers of virtues are spread?

Thus, these objects of the world do not delight this detached and discerning Samyagdrishti person. Alas! These great souls, having drunk the nectar of supreme bliss, have become so lazy that they are even devoid of desire for the happiness of the next world!

These wise, steadfast, and detached Samyagdrishti great beings are diligent in the abandonment of obstacles to dharma. They constantly strive to act in such a way that no obstacle arises in their spiritual development, i.e., they make efforts to conduct themselves in accordance with the nature of the self as much as possible, and they are free from other dispositions.