Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 541

સ્થિરાદષ્ટિ : સમ્યકત્વમાસિનો ઉપક્રમ, દશનામહ ઉપશમ
(૪૬૫) હતાં છતાં તે પરિચ્છેદ માની પરમાર્થ પ્રત્યે ઉપેક્ષક રહે છે. એ જ અનંત ક્રોધ, માન, માયા, લોભને આકાર છે.”–શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, પત્રાંક ૩૭૫, ૫૨૩. (૪૫૯, ૬૧૩)
વળી આ ઉક્ત પાંચ લબ્ધિના સ્વરૂપ પરથી એ સ્પષ્ટ સમજાય છે કે આમાં મધ્યવતિની દેશના લધિ સમ્યકત્વ પ્રાપ્તિની રહસ્ય ચાવી (Master-key) છે. કારણ કે કમના ક્ષપશમથી જીવની વિશુદ્ધતા થાય અને તેને સદ્ગુરુના ઉપદેશની પ્રાપ્તિન જોગ બને, તો પછી તેને અનુક્રમે સમ્યફત્વની પ્રાપ્તિ થાય. એટલે પ્રથમ તે જીવની વિશુદ્ધતા થવી જોઈએ. અને તે કેમ થાય? સત્ય પુરુષાર્થથી પ્રશમાદિ ગુણની પ્રાપ્તિથી.
જ્યારે કષાયનું ઉપશાંતપણું થાય, માત્ર મોક્ષ સિવાય બીજી અભિલાષા હોય નહિ. સંસાર પ્રત્યે ખેદ હોય અને અંતમાં દયા વ, ત્યારે આ જીવ વિશુદ્ધિને પામે, અને તે જ ખરેખર મિક્ષમાગને “જિજ્ઞાસુ” કહેવાય. આવા વિશુદ્ધિ પ્રાપ્ત સુપાત્ર જિજ્ઞાસુ જીવને જે સદ્દગુરુનો બંધ થાય તે તે સમકિત પામે અને અંતરની શોધમાં વત્તે; એટલે પછી સદેવ-ગુરુ-ધર્મની સમ્યફ પ્રતીતિરૂપ વ્યવહાર સમકિત, અને તેના ફલરૂપે શુદ્ધ આત્માનુભવરૂપ પરમાર્થ સમકિત-એમ સાનુબંધપણે ઉત્તરોત્તર વધતી જતી સમ્યકત્વની કક્ષાઓને તે સ્પશતે જાય.
કષાયની ઉપશાંતતા, માત્ર એક્ષ અભિલાષ;
ભવે ખેદ અંતર દયા, તે કહિયે જિજ્ઞાસ. તે જિજ્ઞાસુ જીવને, થાય સદ્ગુરુ બેધ
તે પામે સમકિતને, વત્તે અંતર્ શોધ. મત દર્શન આગ્રહ ત્યજી, વત્તે સદ્ગુરુ લક્ષ
લહે શુદ્ધ સમક્તિ છે, જેમાં ભેદ ન પક્ષ. વ નિજ સ્વભાવને, અનુભવ લક્ષ પ્રતીત;
વૃત્તિ વહે નિજ ભાવમાં, પરમાર્થે સમકિત. વર્ધમાન સમકિત થઈ, ટાળે મિથ્યા ભાસ;
ઉદય થાય ચારિત્રનો, વીતરાગ પદ્ધ વાસ.” શ્રી આત્મસિદ્ધિ આત્મસિદ્ધિમાં ત્રણ પ્રકારનાં સમકિત ઉપદેશ્યાં છે –(૧) આપ્ત પુરુષનાં વચનની પ્રતીતિરૂપ, આજ્ઞાની અપૂર્વ રુચિરૂપ, સ્વછંદનિધપણે આપ્ત પુરુષની ભક્તિરૂપ એ પ્રથમ સમકિત કહ્યું છે. (૨) પરમાર્થની સ્પષ્ટ અનુભવાશે પ્રતીતિ તે સમકિતને બીજો પ્રકાર કહ્યો છે. (૩) નિવિકલ્પ પરમાર્થ અનુભવ તે સમકિતને ત્રીજો પ્રકાર કહ્યો છે. પહેલું સમકિત બીજા સમક્તિનું કારણ છે. બીજું સમકિત ત્રીજા સમકિતનું કારણ છે. ત્રણે સમક્તિ વીતરાગ પુરુષે માન્ય કર્યા છે. ત્રણે સમકિત ઉપાસવા ગ્ય છે, સત્કાર કરવા
ગ્ય છે, ભક્તિ કરવા ગ્ય છે.” શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, પત્રાંક ૬૮૯ (૭૫૧)

Translation AI Generated

**Sthiradrishti:** The commencement of Samyaktvamas, the Dasanamaha Upshama.

(465) Even though they exist, they remain indifferent to the ultimate goal, believing in fragmentation. This is the very form of infinite anger, pride, deceit, and greed.” – Shrimad Rajchandra, Patranka 375, 523. (459, 613)

Furthermore, from the nature of these five attainments, it becomes clear that the key (Master-key) to attaining Samyaktvamas lies in the middle path, the path of Deshana Ladhi. Because only through the destruction of desires can the soul attain purity, and only then can it become eligible to receive the teachings of the true Guru. Subsequently, it attains Samyaktvamas in a sequential manner. Therefore, the soul must first attain purity. And how is this achieved? Through sincere effort and the attainment of virtues like Prashamadi.

When the passions are pacified, there is no desire other than liberation. When there is regret for the world and compassion in the end, then this soul attains purity, and it is truly called a “Jignasu” (seeker). The true Guru who binds with such a pure and eligible Jignasu soul, that soul attains Samkiti (spiritual awakening) and progresses in the search within. Then, through the practice of Samyak Praiti (correct understanding) of the Guru's teachings, it attains Samkiti, and as a result, it experiences the ultimate goal, the pure self-realization, which is Paramartha Samkiti. Thus, it gradually progresses through the stages of Samyaktvamas, which are interconnected and progressively increasing.

The pacification of passions, only one desire;
Regret for the world, compassion within, that is called a Jignasu. That Jignasu soul, binds with the true Guru.
It attains Samkiti, progresses in the search within. Abandoning the attachment to views and opinions, it focuses on the true Guru.
It attains pure Samkiti, where there is no division or faction. It experiences its own nature, realizing the ultimate goal.
Its tendencies flow in its own essence, attaining Paramartha Samkiti.
As Samkiti increases, it avoids false appearances;
The virtue of Charitra (conduct) arises, and the state of Vitaraga (freedom from attachment) resides.”

Shri Atmasiddhi

In Atmasiddhi, three types of Samkiti are taught: (1) The first Samkiti is said to be the understanding of the words of the true person, the eagerness for the teachings, and the devotion to the true person with complete surrender. (2) The second type of Samkiti is the clear experience of the ultimate goal. (3) The third type of Samkiti is the experience of the ultimate goal without any doubt. The first Samkiti is the cause of the second Samkiti. The second Samkiti is the cause of the third Samkiti. All three Samkitis are accepted by the Vitaraga (liberated) person. All three Samkitis are to be cultivated, respected, and devoted to.” – Shrimad Rajchandra, Patranka 689 (751)