Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 47

૪૬
છે, તેા કેાઈ કેવળ - શુષ્કજ્ઞાની ' થઈ પડયા છે, ને પાતે મેાક્ષમાર્ગ આરાધે છે એમ માને છે,જે દેખી પરમ કૃપાળુ સહૃદય સંતજનેને કરુણા ઉપજે છે. અત્રે જે ક્રિયાજડ લેક છે તે પ્રાયઃ બાહ્ય વ્યવહાર સાધનને સાધ્ય માની બેઠા છે ને મુખ્ય નિશ્ચય સાધ્યને ભૂલી ગયા છે. એટલે તેઓ અનુપયેાગપણે ક્રિયાજડપણે યંત્રવત્ બાહ્ય દ્રવ્ય ક્રિયા કર્યાં કરે છે, પણ નિજ સ્વરૂપની સાધક એવી અંતરંગ આત્મપરિણતિરૂપ ભાવક્રિયાનેઅધ્યાત્મક્રિયાને પ્રાયે સ્પર્શતા નથી, કંઈ પણ અતભેદ અનુભવતા નથી, વળી તેઓ જ્ઞાનમાગ ના નિષેધ કરે છે. અને જે શુષ્કજ્ઞાની જનેા છે, તે શુષ્કજ્ઞાનની સુક્કી લૂખી ‘વાતેા’ જ કરે છે, અધ-મેક્ષ આદિ કલ્પના છે એમ કહે છે, પણ પાતે તે મેહાવેશમાં ને સ્વચ્છ દે વત્ત છે; તેએ નિશ્ચયનય · માત્ર શબ્દની માંહ્ય’ ગ્રહે છે અને સર્વ્યવહારના લેાપ કરે છે; તેઓ જ્ઞાનદશા પામ્યા નથી ને સાધનદશા છેડી દ્યે છે; આવા ‘નામ અધ્યાત્મી ’શુષ્કજ્ઞાનીઓના જે સંગ પામે તે પણ મૂડી જાય.
X
66
t
જ્ઞાનદશા પામ્યા નહિ, સાધન દશા ન કાંઈ;
પામે તેના સ`ગ જે, તે બૂડ ભવમાંહિ.
નિશ્ચય વાણી સાંભળી, સાધન તજવાં નેય;
નિશ્ચય રાખી લક્ષમાં, સાધન કરવાં સેાય. ''—શ્રી આત્મસિદ્ધિ
આમ ક્રિયાજડ જીવા વ્યવહારના આગ્રહી હેાઈ નિશ્ચયનિરપેક્ષ હાય છે, તેથી માક્ષમાગના અધિકારી છે; અને શુષ્કજ્ઞાની જીવા નિશ્ચયના આગ્રહી હેાઇ વ્યવહાર-નિરપેક્ષ વર્તે છે, તેથી તેઓ પણ મેાક્ષમાના અનધિકારી જ છે. આ ક્રિયાજડ અને શુષ્કજ્ઞાની બન્નેય ‘મ્હારું તે સાચું' એમ માનનારા મતાથી જ છે, પણ ‘સાચું તે મ્હારું' એમ માનનારા આત્માથી નથી. પણ સાચા આત્માથી હોય તે તે પરમાર્થ રૂપ નિશ્ચય અને તેના સાધક સદ્વ્યવહારનેા સુમેળ જ સાધે; નિશ્ચયવાણી સાંભળી સત્ સાધન છેાડી દીએ નહિ, પણ નિશ્ચયને નિર ંતર લક્ષ્યમાં રાખી, તે જ સત્ સાધને સેવ્યાં કરે અને આમ જ્ઞાન ને ક્રિયા એ બન્ને નયની પરસ્પર તીવ્ર મૈત્રી કરવી, શુદ્ધ આત્મજ્ઞાન ને રાગદ્વેષરહિત નિષ્કષાય શુદ્ધ આત્મપરિણતિરૂપ ક્રિયાને-ચારિત્રનેા સમન્વય સાધે, તે અવશ્ય શુદ્ધ આત્મસ્વભાવરૂપ મેાક્ષની સિદ્ધિ થાય. શ્રી યશાવિજયજીએ સુભાષિતમાં કહ્યુ છે તેમ ક્રયાગના સમ્યક્ અભ્યાસ કરી, જ્ઞાનયેાગને સમાશ્રિત થયેલા પુરુષ ધ્યાનયેાગ પર ચઢી માક્ષયેાગને પામે, ' ×
“ વચન નિરપેક્ષ વ્યવહાર જૂઠો કહ્યો, વચન સાપેક્ષ વ્યવહાર સાથે; વચનનિરપેક્ષ વ્યવહાર સ`સાર ફુલ, સાંભળી આદરી કાંઈ રાચે ’”—શ્રી આનંદઘનજી.
कर्मयोगं समभ्यस्य, ज्ञानयोगं समाश्रितः । ध्यानयोगं समारुह्य, मोक्षयोगं प्रपद्यते ।। "
—શ્રી અધ્યાત્મસાર.

Translation AI Generated

46
If someone claims to be a Keval-Shushkgyani and believes they are practicing the path to liberation, but their actions evoke compassion in others, it indicates a contradiction. They are likely focused on external practices, mistaking the means for the end, and forgetting the true goal. They engage in mechanical external actions without realizing the importance of internal self-transformation, the true essence of spiritual practice. They remain untouched by the experience of non-duality and even discourage the pursuit of knowledge. Such Shushkgyanis engage in dry, superficial discussions about Ad-meksha and other concepts, but remain trapped in their own ego and self-righteousness. They cling to words and reject all practical actions. They haven't attained true knowledge and have abandoned the path of practice. Association with such "name-only spiritual" Shushkgyanis leads to spiritual downfall.

X
66
t
Those who haven't attained knowledge and haven't engaged in practice,
Those who associate with them, drown in the ocean of existence.
Hearing the words of liberation, abandoning practice is a mistake;
Keeping liberation in mind, practice diligently. ''—Shri Atmasiddhi

Thus, those who are action-oriented are attached to external practices and lack true liberation. Similarly, Shushkgyanis are attached to knowledge and reject external practices, making them ineligible for liberation. Both action-oriented and Shushkgyanis are driven by the belief "My way is right," but lack the true understanding of "My way is the right way." The true self, however, harmonizes liberation with its means, the right practice. One should not abandon the right practice after hearing the words of liberation, but should constantly keep liberation in mind and engage in the right practice. This way, knowledge and action, both paths, become mutually supportive. The union of pure self-knowledge and action free from attachment and aversion, the pure self-transformation, leads to the attainment of liberation, the true nature of the self. As Shri Yashavijayji said in his teachings, one should practice action-yoga, embrace knowledge-yoga, ascend to meditation-yoga, and finally attain liberation-yoga.

“Those who reject external practices based on words are false, those who embrace external practices along with words are true. Those who reject external practices based on words are like flowers of the world, they may be admired but offer no real benefit.” —Shri Anandghanji.

"By practicing action-yoga, embracing knowledge-yoga, ascending to meditation-yoga, one attains liberation-yoga."
—Shri Adhyatmasar.