Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 424

(૩૪૮ )
गोचरस्त्वागमस्यैव ततस्तदुपलब्धितः । चन्द्रसूर्योपरागादिसंवाद्यागमदर्शनात् ॥ ९९ ॥
પણ અતીન્દ્રિય અર્થ તે, આગમ ગોચર હોય; તેહ થકી તે અની, ઉપલબ્ધિ અહિ જોય; ચંદ્ર-સૂર્ય ગ્રહણાદિત, મળતું આવે જે એવા આગમદર્શીને, હાય નહિં સંદેહ, ૯૯
યોગષ્ટિસમુચ્ચય
અર્થ:—પર'તુ તે અતીન્દ્રિય અથ અતીન્દ્રિય અર્થાંની ઉપલબ્ધિ ( જાણપણું ) ગ્રહણુ વગેરેને સંવાદી-મળતા આવતા આગમનું દન થાય છે.
વિવેચન
પણ ગોચર હેાય તે તે આગમને જ છે. કારણુ કે એવા વિષયનું જાણપણું આગમથી થાય છે. જેમકે આગમ દ્વારા એમ જાણવામાં આવે છે કે અમુક દિવસે, અમુક વખતે અતીન્દ્રિય અથ ચંદ્રગ્રહણ થશે, સૂર્યગ્રહણ થશે, ઇત્યાદિ. અને તે જ આગમવાણી આગમગેાચર પ્રમાણે તેને મળતા આવતા જ સમયે ચંદ્રગ્રણ-સૂર્ય ગ્રહણ (Eclipse) આદિ પ્રત્યક્ષ દેખાય છે. આમ આગમકથનનેા પ્રત્યક્ષ સાથે સવાદ આવે છે, મેળ ખાય છે. એટલે આ સ્થૂલ દૃષ્ટાંત ઉપરથી અતીન્દ્રિય અની વાત એ આગમને વિષય છે, એમ સિદ્ધ થાય છે. જો કે આ ચંદ્રગ્રહણાદિ લૌકિક અથ' છે, એમ ભાવવા ચેાગ્ય છે; છતાં અતીન્દ્રિય હાઇ દૃષ્ટાંતરૂપે અત્રે રજૂ કરેલ છે.
ઉક્ત અતીન્દ્રિય અર્થ જો કોઈને અતીન્દ્રિય એટલે કે ઇંદ્રિયાને અગમ્ય
આગમને જ ગેાચર હાય છે,-તેના થકી તે થાય છે તેટલા માટે. કારણ કે ચંદ્ર-સૂર્યના
જે જે વિષયમાં નિષ્ણાત હેાય તે વિષયમાં તેનું વચન જ પ્રમાણભૂત ગણાય, તે સામાન્ય નિયમ પ્રમાણે અતીન્દ્રિય વિષયમાં અતીન્દ્રિય જ્ઞાની એવા આસ પુરુષ પ્રમાણુભૂત હાઇ, તેનુ જ વચન પ્રમાણુ છે. અને આપ્ત પુરુષનું વચન તેનું નામ જ ‘આગમ’ છે. તેની પ્રત્યક્ષ પ્રતીતિ આપે એવું ગણુનું દૃષ્ટાંત અત્ર આપ્યુ છે. પણ આ તા લૌકિક પદાર્થ છે. પણ અલૌકિક એવા અતીન્દ્રિય આત્મપદાના સંબંધમાં પણ આ આપ્ત જ પ્રમાણભૂત છે. કારણ કે તે યાગીશ્વરે આત્મસ્વરૂપનું સાક્ષાત્ દન કરી તેની પ્રાપ્તિ કરી
વૃત્તિ:-નોવસ્તુ-પણ ગાચરતા, મચૈત્ર-આઞમને જ, અતીન્દ્રિય અંતેા આગમને જ ગાચર હોય છે. કાંથી ? તે માટે કહ્યું-તતજ્ઞકુવધિત:-તેના થકી—આગમ થકી તે અતીન્દ્રિય અર્થાંની ઉપલબ્ધિને લીધે. એ જ કહે છે-ચન્દ્રસૂર્યાવાળાહિસંવાથામાંનાત-ચંદ્ર-સૂર્યના ઉપરાગ (ગ્રહણ) આદિને સંવાદી-ખરાખર મળતા આવતા એવા આગમના દČન ઉપરથી. આ લૌકિક અથ છે એમ ભાવવું.

Translation AI Generated

(348)
The object of the scriptures (agama) itself, and therefore its comprehension. From the observation of eclipses of the moon and sun, etc., the scriptural testimony is seen. 99

Explanation:
However, the comprehension of the transcendental (atindriya) object is through the scriptures (agama) itself. Because the knowledge of such objects is obtained from the scriptures. For example, the scriptures reveal that on certain days and at certain times, there will be an eclipse of the moon or the sun, etc. And the same scriptural statements are verified when the actual eclipses of the moon and sun (and other celestial phenomena) are observed at the predicted times. Thus, the scriptural statements are corroborated by direct perception, and there is no doubt about it.

This gross example shows that the transcendental object is the subject matter of the scriptures. However, one should understand that this example of lunar and solar eclipses refers to worldly (laukika) objects. Nevertheless, it is presented here as an analogy for the transcendental (alaukika) object, which is the self (atma).

The transcendental object, if it is incomprehensible to the senses, is still the subject matter of the scriptures (agama) - it is comprehended through them. Why? Because, just as the statements of experts on the subject of lunar and solar eclipses are authoritative, similarly, the statements of the enlightened beings (yogishvara) who have directly realized the nature of the self are authoritative on the transcendental subject of the self.