Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 29

૨૮
આ દુરારાધ્ય મનને જે ‘ઠેકાણે' લાવે છે, સ્થિર એવા આત્મસ્થાનમાં જોડે છે, તે આ મનને સાધે છે, અને મન સાધ્યું. તેણે સઘળું સાધ્યું. ' આમ બહુ સમ દેશમાં આવ્યે જેમ છાયા સમાઇ જાય છે, તેમ સમત્વ પામી આત્મા સ્વભાવમાં આવે, એટલે મનનુ સ્વરૂપ પણ જાય છે, અર્થાત્ ચિત્ત આત્મામાં લીનતારૂપ સમધિ પામે છે.
66
66
આવ્યે બહુ સમ દેશમાં, છાયા જાય સમાઈ;
આવ્યે તેમ સ્વભાવમાં, મન સ્વરૂપ પણ જાઇ. ’—શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી.
II આ ચેાગદષ્ટિસમુચ્ચય શાસ્ત્રના અભિધેય વિષય. ૧. યાગદષ્ટિનુ સામાન્ય દિગ્દર્શન
ચરમાવત્ત હ। ચરમ કરણ તથા રે, ભવપરિણતિ પરિપાક;
દોષ ટળે ને દૃષ્ટિ ખૂલે ભટ્ટી રે, પ્રાપતિ પ્રવચન વાક. ”—શ્રી આન'દઘનજી.
', '
આમ અત્રે પીઠિકારૂપે સામાન્યપણે, યાગની વ્યાખ્યાની મીમાંસા કરી, હવે આપણે આ યાગદષ્ટિસમુચ્ચય શાસ્ત્રના અભિધેય વિષય પર આવીએઃ—આ ગ્રંથની આદિમાં જ ભૂમિકારૂપે યાગનુ ઉક્ત મેાક્ષહેતુપણું ચરિતાર્થ કરતા એવા ઇચ્છાયાગ, શાશ્ર્ચયાગ અને સામ યાગનું પરમ હૃદયંગમ રસપ્રદ એધપ્રદ સ્વરૂપ કહ્યુ છે. તેનું અત્ર પિષ્ટપેષણ નહિં કરતાં સુજ્ઞ જિજ્ઞાસુને તે આખું ભૂમિકા પ્રકરણ ( રૃ, ૧૨ ) અવલેાકવાની ભલામણ કરું છું. આ ઇચ્છાયાગાદિ ચગત્રયીનેા સીધેસીધા આશ્રય કર્યા વિના પણ વિશેષે કરીને તેમાંથી જ ઉદ્ભવ પામેલી આ આ ગદષ્ટિ અત્ર કહી છે: મિત્રા, તારા, અલા, દીપ્રા, સ્થિરા, કાંતા, પ્રભા, પણ. આ ચેાગષ્ટિના યથાર્થ નામ છે. જેમકે સકલ જગત્ પ્રત્યે મૈત્રી ભાવવાળી તે મિત્રા, ઇ॰ આ યેગના ભેદ કેમ પડે છે તે સમજવા માટે એઘદૃષ્ટિનુ' દૃષ્ટાંત રજૂ કર્યું" છે.
હું સઘન અઘન દિન રયણિમાં, ખાલ વિકલ ને અનેરા રે;
અથ જૂએ જેમ જૂજૂઆ, તેમ એઘ નજરના ફેરા રે. ”—યા. સજ્ઝાય,
આમ એક જ લૌકિક દૃશ્યના દર્શનમાં પણ ચિત્ર ખાદ્ય ઉપાધિભેદથી ક્ષયાપશમ પ્રમાણે જેમ એઘદૃષ્ટિના ભેદ પડે છે, તેમ પારલૌકિક પ્રમેયમાં પણુ ક્ષયે।પશમની વિચિત્રતાને કારણે જુદા જુદા પ્રતિપત્તિભેદ હાય છે, ષ્ટિભેદ-દનભેદ હાય છે. જેમ કેમેરાના પડદે (Diaphragm ) એછેવત્તો ખુલ્લે, તેમ દૃષ્ટિમર્યાદાનુ ક્ષેત્ર ((Field of vision) વધઘટ થાય છે; તે જ પ્રકારે જેવી ક્ષયેાપશમની વધઘટ-તરતમતા હાય, જેટલુ કમ` આવરણુ ખસ્યુ' હાય, કના પડો ખૂલ્યા હાય, તેટલુ એછુંવત્તુ દન ચેગષ્ટિવાળા પુરુષને થાય છે.

Translation AI Generated

## 28
This adorable mind, which brings it to the 'place' where it is stable, connects it to the place of the soul, it cultivates this mind, and the mind is cultivated. It has cultivated everything. 'Thus, as the shadow merges in the vast expanse, so the soul attains samatva and enters its own nature, meaning the form of the mind also disappears, i.e., the citta attains samadhi, merging into the soul.
66
66
'As the shadow merges in the vast expanse,
So the mind's form disappears when it enters its own nature.' — Shrimad Rajchandraji.
II The subject of this Chaugdashtasamucchya Shastra. 1. General guidance on Yagdashtin
'The ultimate cause and the ultimate result, the culmination of existence;
Faults disappear and vision opens, O Bhatti, the attainment of the teachings of the scriptures.' — Shri Anandghanji.
', '
Thus, here, generally, in the form of a foundation, having discussed the meaning of Yag, now we come to the subject of this Yagdashtasamucchya Shastra: — At the beginning of this text, in the form of an introduction, the ultimate heart-touching, interesting, and enlightening form of Ichchhayag, Shastrachhayag, and Samyag, which are described as having the purpose of liberation, has been mentioned. Without repeating it here, I recommend that the intelligent seeker should look at the entire introductory chapter (R, 12). Without directly relying on this triad of Ichchhayag, etc., especially the Chaugdashtin arising from them, is mentioned here: Mitra, Tara, Ala, Dipr, Stira, Kanta, Prabha, Pan. These are the true names of Chaugdashtin. For example, Mitra is the one who has a feeling of friendship towards the entire world, etc. To understand how these Yags are differentiated, an example of Chaugdashtin has been presented."
'I am dense and solid in the day, empty, weak, and bewildered;
Just as the eyes see differently, so are the different perspectives of Chaugdashtin.' — Ya. Sajjay,
Thus, even in the vision of a single worldly scene, just as different perspectives of Chaugdashtin arise due to the difference in the object of vision, food, and livelihood, so too in the transcendental realm, due to the peculiarity of the state of being, there are different types of attainment, different types of perception, and different types of knowledge. Just as the diaphragm of a camera opens less, so the field of vision increases or decreases; similarly, depending on the increase or decrease in the state of being, the more the covering is removed, the more the doors are opened, the less the knowledge is received by the person with Chaugdashtin.