Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 262

(૧૯૬)
યોગદષ્ટિસમુચય “ઉપાસના જિન ચરણની, અતિશય ભક્તિ સહિત મુનિજન સંગતિ રતિ અતિ, સંયમ યોગ ઘટિત. દયા શાંતિ સમતા ક્ષમા, સત્ય ત્યાગ વૈરાગ્ય; હોય મુમુક્ષુ ઘટ વિષે, એહ સદાય સુજાગ્ય.”—શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી
શુદ્ધ આલંબન આદરે, ત્યજી અવર જજાલ રે, તામસી વૃત્તિ સવિ પરિહરી, ભજે સાત્ત્વિકી શાલ રે...શાંતિ”
–શ્રી આનંદઘનજી અને આમ આ મુમુક્ષુ પુરુષ જેમ ઉચિત કર્તવ્ય કરવા ચૂકતા નથી, તેમ તે અનુ ચિત ક્રિયા પણ કરતે નથી. તે જાણી બૂઝીને સૂમમાં સૂક્ષ્મ જીવને પણ હણુ નથી,
તે મેટા ધૂળ જીવને તે કેમ જ હણે? અજાણતાં પણ કોઈ જીવને અનુચિત તે દૂભવવા ઇચ્છતું નથી, તે જાણીને તે કેઈની લાગણી પણ કેમ અકર્તવ્ય ભવે ? તે સ્વપ્નમાં પણ ખોટું બોલવા ઈચ્છતા નથી, તે જાણું બૂઝીને
પ્રતિજ્ઞાભંગ કેમ કરે? અન્યાયથી અપ્રમાણિકપણે ધન કમાઈને પાપને ગાંસડે કોના માટે બધી જ છે, એ જે વિચાર કરે છે, તેને પરદ્રવ્યની ચેરી કરવાની ઈચ્છા પણ કેમ થાય ? વ્યભિચાર આદિથી ઉપજતા ધનહાનિ, માનહાનિ, રેગાપત્તિ વગેરે દોષ પ્રત્યક્ષ દેખતાં છતાં, તે પરસ્ત્રી પ્રત્યે આડી આંખે જુએ પણ કેમ ? આરંભ પરિગ્રહની પ્રપંચનાલમાંથી જેમ બને તેમ જે જલ્દી છૂટવા ઈચ્છતો હોય, તે એને લાંબે પથારો શું કામ પાથરે ?
આમ જેને સંસારનો ઝાઝો ભય હવે રહ્યો નથી, એ આ મુમુક્ષુ પુરુષ ઉચિત કૃત્ય કરે છે, ને અનુચિત કરતા નથી, કારણ કે તે એ સરળપરિણમી હોય છે, કે તે સેનાની પેઠે જેમ વાળીએ તેમ વળે છે. “અનુચિત તેહ ન આચરે મન વાળે વળે જિમ હેમ રે મન”—શ્રી રોગ સઝાય ૨-૩
એમ–
कृत्येऽधिकेऽधिकगते जिज्ञासा लालसान्विता ।
तुल्ये निजे तु विकले संत्रासो द्वेषवर्जितः ॥४६॥ વૃત્તિ:- -કામાં, ધ્યાન આદિ કયમાં, અધિ-અધિકમાં,–પિતાની ભૂમિકાની અપેક્ષાએ અધિક એવા કયમાં,-અધિanતે-અધિગત એટલે આચાર્ય આદિ અધિક-ચઢીયાતામાં (ગુણવંતમાં) વર્તતા, એવા કૃત્યમ, વિજ્ઞાન-આની જિજ્ઞાસા, આ આમ કેમ એવી જાણવાની ઈચ્છા હોય છે; ઢાઢણાવિત્તા-લાલસા સહિત, એટલે કે અભિલાષાના અતિરેકથી યુક્ત એવી જિજ્ઞાસા. (પિતાનાથી ચઢીયાતી દશાવાળાની ચઢીયાતી ક્રિયા દેખી, આ આમ કેમ હશે તે જાણવાની તીવ્ર ઈચછા ). તુજે-વંદનાદિ તુલ્ય-સરખા કૃત્યમાં, નિને તુ-પિતાના જ, વિવારે-વિકલ, કાર્યોત્સર્ગીકરણ વગેરેવડે વિક–ખામીવાળા, સંત્રા-સંત્રાસ આત્મામાં હોય છે. હું હાનિવિરોધક છું એમ આત્મામાં અત્યંત ત્રાસ છૂટે છે. પાર્વતઃ-ઠેષ રહિત,-અધિક મયે દ્વેષ રહિત એ સંત્રાસ–પ્રસ્તુત દષ્ટિના સામર્થ્યને લીધે. (બનેની એક સરખી ક્રિયા છતાં, પિતાની કિયા ખામીવાળી દેખી, પિતાના કામમાં ત્રાસ છુટે છે, અને તેમાં અધિક ગુણવંત પ્રત્યે દ્વેષ હોતો નથી)

Translation AI Generated

(196)
Yoga-darshan-samuchaya: "Worship of the feet of the Jina, with extreme devotion, companionship with the munis, delight in the extreme, restraint, yoga, and its components. Compassion, peace, equality, forgiveness, truth, renunciation, detachment; these are always awake in the heart of the seeker." - Shrimad Rajchandraji
Pure support, with love, abandoning other desires, abandoning the tamasic tendencies, worship the sattvic qualities...peace.
- Shri Anandghanji
And thus, this seeker, just as he does not fail to perform his proper duties, he also does not perform improper actions. Knowing and understanding, he does not even kill the smallest of living beings,
how then would he kill the larger dust-like beings? Even unknowingly, he does not wish to harm any living being, knowing this, how would he even act improperly towards anyone's feelings? He does not even wish to speak falsely in his dreams, knowing this,
how would he break his promises? For whom is the sin of earning wealth unjustly and dishonestly, for whom is it a burden? He who thinks this, how would he even desire to steal another's property? Seeing the faults of wealth loss, loss of honor, and suffering, etc., that arise from adultery, etc., directly, how would he even look at another woman with lustful eyes? He who desires to escape from the trap of attachment and acquisition as soon as possible, why would he lay down a long bed for himself?
Thus, this seeker, who no longer has any fear of the world, performs proper actions and does not perform improper actions, because he is like a simple, obedient servant, who bends as he is told. "He does not perform improper actions, his mind bends as it is told." - Shri Rog Sazaay 2-3
Thus -
In actions that are greater and greater, there is a desire for knowledge.
In equal actions, there is fear, but without hatred. ||46||
Explanation: - In actions, like meditation, etc., in greater and greater actions, - in actions that are greater than the role of a father, - in actions that are greater than the learned, like the actions of an acharya, etc., there is a desire for knowledge, a desire to know how this is so. With a desire for knowledge, that is, with an excess of desire. (Seeing the greater actions of someone who is greater than a father, there is a strong desire to know how this is so). In actions that are equal, like worship, etc., in the actions of one's own father, who is flawed, due to negligence of duty, etc., there is fear in the mind. There is great fear in the mind that I am harmful. Without hatred, - this fear is without hatred, due to the strength of the present perspective. (Even though both actions are equal, seeing the father's actions as flawed, there is fear in the father's actions, and there is no hatred towards the one who is more virtuous)