Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 17

૧૬
શું? તેનું સ્વરૂપ જાણવું જોઈએ; આ હાન છે. અને ચોથું રેગનું ઔષધ (Therapeutic treatment ) શું ? એ જાણવું જોઈએ; આ હાન હેતુ છે. તેમ અત્રે (૧) અજીવ કર્મ અને તજજન્ય સંસાર એ રેગ છે, માટે હેય છે. (૨) હેય એવા આ કર્મરેગના હેતુ આશ્રવ અને બંધ છે, આ હેય હેતુ છે. (૩) આ કમ સેગના હાન હેતુમટાડવાના ઉપાય સંવર અને નિર્જરા છે. (૪) અને કર્મ રોગનું હાન-મટી જવું તે મક્ષ અર્થાત્ આત્માનું આરોગ્ય છે. આવા પ્રકારે જીવના આ મહાભવરેગની અમેઘ ચિકિત્સા ભવવ્યાધિના ભિષવરો ભગવાન વિતરાગએ બતાવી છે, અને આવા જગતારક તીર્થરૂપ શુદ્ધ “ધર્મચક'નું પ્રવર્તન કરીને પોતાના “તીર્થકર' નામને સાર્થક કર્યું છે.
કારણુજગે હો બાંધે બંધને, કારણ મુગતિ મૂકાય;
આશ્રવ સંવર નામ અનુક્રમે, હે પાદેય સુણાય....પદ્મપ્રભ૦” શ્રી આનંદઘનજી.
આમ સંસાર એ જ આત્માનો મેટામાં મોટો રોગ છે અને તેનું કારણ કર્મ છે, એટલે કમ પરતંત્ર્ય એ જ ભવરોગ દુઃખનું મૂળ છે. આ કર્મપારખંથી -કર્મબંધથી છૂટવું-મુક્ત થવું એ જ આત્મસ્વાતંત્ર્યરૂપ પરમ સુખમય આરોગ્ય છે, અર્થાત્ આત્માની શુદ્ધ સ્વભાવરૂપ “સ્વસ્થ ” આરોગ્ય અવસ્થા એ જ સુખધામ મોક્ષ છે.
૨. યોગની મુખ્ય વ્યાખ્યા અને મોક્ષમાર્ગની એકતા
ઇએ છે જે જોગીજન, અનંત સુખ સ્વરૂપ; મૂળ શુદ્ધ તે આત્મ૫૬, સંગી જિનસ્વરૂપ. જિનપદ નિજ પદ એકતા, ભેદભાવ નહિં કાંઈક
લક્ષ થવાને તેહને, કહ્યાં શાસ્ત્ર સુખદાયિ.”-–શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, અને આત્માની આવી આ શુદ્ધ સ્વભાવમય “સ્વસ્થ” આરેગ્ય અવસ્થારૂપ મેક્ષને વેગ પ્રાપ્ત કરાવે તેનું નામ જ “ગ”. યેાગ શબ્દ “યુજ' ધાતુ પરથી નિકળે છે. યુજ એટલે જવું-જોડવું (To unite). મોક્ષ સાથે જન-જોડાણ કરાવે છે તેટલા માટે તે “ગ” કહેવાય છે. “મોક્ષેણ રોગનાટુ ચોr:' એમ તેની મુખ્ય વ્યાખ્યા છે. આમ જે પ્રક્રિયા વડે કરીને આત્મા શુદ્ધ આત્મસિદ્ધિરૂપ મોક્ષપદ અથવા નિર્વાણપદને પામે તેનું નામ યોગ. આ મોક્ષરૂપ પરંતત્વ ભલે ગમે તે નામે ઓળખાતું હોય કેઈ તેને શિવપદ કહે કે કઈ જિનપદ કહે, કેઈ બુદ્ધપદ કહે કે કઈ સિદ્ધપદ કહે, કોઈ અહંત કહે છે કે પરબ્રહ્મ કહે, કઈ પરમેષ્ટિપદ કહે છે કે પરમાત્મપદ કહે, કઈ તથાતા કહે કે કોઈ સિદ્ધાત્મા કહે –-પણ શબ્દભેદ છતાં પરમાર્થથી તેને સહજામસ્વરૂપમાંસહજ એવા શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપ પદમાં ભેદ પડતું નથી. એક જ ગંગા નદી છે, તેને કોઈ ભાગીરથી કહે, કે સુરનદી કહે, કઈ ત્રિપથગા કહે, કઈ મંદાકિની કહે, કોઈ જાહ્નવી

Translation AI Generated

## 16

What? One should know its form; this is the disease. And what is the fourth remedy for the disease (Therapeutic treatment)? One should know that; this is the purpose of the disease. Thus, here (1) the ajiva karma and the samsara arising from it are the disease, therefore they are to be avoided. (2) The purpose of this karma disease, which is to be avoided, is asrava and bandha, this is the purpose of the disease to be avoided. (3) The remedies for removing the purpose of this karma disease are samvara and nirjara. (4) And the removal of the karma disease is moksha, that is, the health of the soul. In this way, the Bhagwan Vitrag, the physician of the bhavyadhis, has shown the amegh chikitsa of this maha-bhavarega of the jiva, and by establishing this jagatarak tirtharup shuddha "dharmachakra", he has made his name "tirthankara" meaningful.

"Because of the cause, the bandha is bound, because of the cause, the mukti is released;
Asrava samvara, by name, in order, O Padeya, listen....Padma Prabhu 0" Shri Anandghanji.

Thus, samsara is the biggest disease of the soul, and its cause is karma, so being under the control of karma is the root of the bhavarega dukha. To be free from this karma parakhanti - karma bandha - is the ultimate happiness, that is, the pure nature of the soul, "healthy" state of health is the sukhadham moksha.

## 2. The main definition of yoga and the unity of the path of moksha

"This is the yogi, the form of infinite happiness; the original pure soul, the companion of the jina form. The jina pad and the nij pad are one, there is no difference.
To become the lakshya, they are called sukhadayi by the scriptures." - Shrimad Rajchandra. And this pure nature of the soul, "healthy" state of health, which is moksha, is called "yoga". The word yoga is derived from the root "yuj". Yuj means to go, to join (To unite). It is called "yoga" because it unites the jiva with moksha. "Mokshena roganatu chora" is its main definition. Thus, the process by which the soul attains the moksha pad or nirvana pad, which is the pure atmasiddhi, is called yoga. This moksha, which is the ultimate goal, may be known by any name, some call it shivpad, some call it jinapad, some call it buddhapada, some call it siddhapada, some call it ahanta, some call it parabrahma, some call it parameshthipada, some call it parmatmapada, some call it tathata, some call it siddhatma - but despite the difference in words, there is no difference in the ultimate meaning, in the natural form of the soul, in the pure atmaswarup pad. There is only one Ganga river, some call it Bhagirathi, some call it Surnadi, some call it Tripathga, some call it Mandakini, some call it Jahnavi...