________________
ज्ञान
॥ १४३ ॥
परिणामो भवति निसर्गः स्वनावश्चेति ” । यत्रापि मतेः श्रुतभिन्नत्वेन ग्रहणं तत्र गोबलीवर्दन्याय एवाश्रयणीयः । तदि| दमभिप्रेत्याह महावादी सिद्धसेनः - "वैयर्थ्यातिप्रसंगाच्यां न मत्यभ्यधिकं श्रुतमिति ” इत्याहुः ।
ज्ञानत्वं रूपसमव्याप्य विषयताशा लिज्ञानवृत्तिज्ञानत्वव्याप्यजातिमत्त्वं, रूपिसमव्याप्यविषयताशालिज्ञानं परमावधिज्ञानं "रुवगयं लहइ सबं " इति वचनात् तद्वृत्तिर्ज्ञानत्वव्याप्या जातिरवधित्वमवधिज्ञानमात्र इति लक्षणसमन्वयः । | समव्याप्यत्वमपहाय व्यापकत्वमात्रदाने जगध्यापकविषयताकस्य केवलस्यरूपिव्यापक विषयताकत्वनियमात् तद्वृत्तिकेवलत्वमा दाय केवलज्ञानेऽतिव्याप्तिः, समव्याप्यत्वदाने त्वरूपिणि व्यभिचारात्केवलज्ञानविषयताया रूप्यव्याप्यत्वात्तन्निवृत्तिः। न च | परमावधिज्ञानेऽप्यलोके लोकप्रमाणासंख्यारूप्याकाशखंम विषयतोपदर्शनादसंभवः । यदि तावत्सु खंमेषु रूपित्रव्यं स्यात्तदा | पश्येदिति प्रसंगापादन एव तदुपदर्शनतात्पर्यात् । न च तदंशे विषयबाधेन सूत्राप्रामाएयं, स्वरूपबाधेऽपि शक्तिविशेषज्ञापनेन | फलाबाधात् । एतेनासनावस्थापना व्याख्याता । बहिर्विषयताप्रसंजिका तारतम्येन शक्तिवृद्धिश्च लोकमध्य एव सूक्ष्मसू| मतरस्कन्धावगाहन फसवतीति न प्रसंगापादनवैयर्थ्यम् । यन्नाष्यं - "वहंतो पुण बाहिं लोगत्थं चेव पासई दवं । सुदुमयरं सुदुमयरं परमोही जाव परमाणुं ॥ १ ॥ " इति । श्रलोके लोकप्रमाणासंख्येयखंग विषयतावधेरिति वचने विषयतापदं | तर्कितरूप्यधिकरणताप्रसं जिततावद धिकरणकरूपिविषयतापरमिति न स्वरूपबाधोऽपीति तस्वम् । जातौ ज्ञानत्वव्याप्यत्व| विशेषणं ज्ञानत्वमादाय मत्यादावतिव्याप्तिवारणार्थम् । न च संयमप्रत्ययावधिज्ञानमनः पर्यायज्ञानसाधारणजाति विशेषमा
1
बिन्दुः
॥ १४३ ॥
