________________
| स्ति । गौरव इत्यादिजातिशब्दा निमतानामपि क्रियाशब्दत्वात् । गछतीति गौः, आशुगामित्वादश्व इति । शुक्लो, नील इति | गुणशब्दाजिमता श्रपि क्रियाशब्दा एव, शुची जवनातुक्को, नीलनान्नीस इति । देवदत्तो यज्ञदत्त इति यदृच्छाशब्दाजिमता अपि क्रियाशब्दा एव, देव एनं देयात, यज्ञ एनं देयादिति । संयोगिजन्यशब्दाः समवायजन्यशब्दाश्चाजिमताः क्रियाशब्दा एव, दएकोऽस्यास्तीति दएकी । विषाणमस्यास्तीति विषाणीत्य स्तिक्रियाप्रधानत्वात् । पंचतयी तु शब्दानां व्यवहारमा - त्रात्, न तु निश्चयादित्ययं नयः स्वीकुरुते । एतेष्वाद्याश्चत्वारः प्राधान्येनार्थगोचरत्वादर्थनयाः, अन्त्वास्तु त्रयः प्राधान्येन शब्दगोचरत्वाब्दनयाः । तथा विशेषग्राहिणोऽर्पितनयाः, सामान्यग्राहिणश्चानर्पितनयाः । तत्रानर्पितनयमते तुझ्य | मेव रूपं सर्वेषां सिद्धानां भगवताम् । श्रर्पितनयमते त्वेकवित्र्यादिसमय सिद्धाः स्वसमानसमय सिद्धैरेव तुझ्या इति । तथा लोकप्रसिद्धार्थानुवादपरो व्यवहारनयः, यथा पश्चस्वपि वर्णेषु भ्रमरे सत्सु श्यामो भ्रमर इति व्यपदेशः । तात्त्विकार्याच्युपगमपरस्तु निश्चयः, स पुनर्मन्यते पञ्चवर्णो भ्रमरः, बादरस्कन्धत्वेन तहरीरस्य पञ्चवर्णपु सैर्निष्पन्नत्वात्, शुक्लादीनां च न्यग्भूतत्वेनानुपलक्षणात् । श्रथवा एकनयमतार्थग्राही व्यवहारः, सर्वनयमतार्थग्राही च निश्चयः । न चैवं निश्चयस्य प्रमाणत्वेन नयत्वव्याघातः, सर्वनयमतस्यापि स्वार्थस्य तेन प्राधान्यान्युपगमात् । तथा ज्ञानमात्रप्राधान्यान्युपगमपरा | ज्ञाननयाः । क्रियामात्रप्राधान्यान्युपगमपराश्च क्रियानयाः । सूत्रादयश्चत्वारो नयाश्चारित्रलक्षणायाः क्रियाया एव प्राधान्यमन्युपगच्छन्ति, तस्या एव मोक्षं प्रत्यव्यव हितकारणत्वात् । नैगमसंग्रहव्यवहारास्तु यद्यपि चारित्र श्रुतसम्यक्त्वानां त्रयाणामपि मोक्षकारणत्वमिच्छन्ति, तथापि व्यस्तानामेव, न तु समस्तानां एतन्मते ज्ञानादित्रयादेव मोक्ष इत्यनियमात्,
