________________
कनामार्थविशेष्यकबोधः प्रकृतेऽनपाय एवेति चेन्न, चैत्रः पाक इत्यादौ कर्तृत्वादिसंसर्गेण पाकादेश्चैत्रादावन्वयाबोधाय धात्वर्थप्रकारकबोधेऽपि निपातप्रत्ययान्यतरजन्योपस्थितेर्हेतुत्वान्तरकल्पनाकत्वात् । स्यादेतत् । अत्र नशुधातोर्नाशवति | लक्षणयाऽभेदेनैवास्तु प्रातिपदिकार्थेन सममन्वयः । न च धात्वर्थस्याख्याताद्यर्थ एवान्वयनियमात् कथमेवमिति वाच्यं, | शक्त्यैव धात्वर्थप्रकारकबोधे श्राख्यातादिजन्योपस्थितेर्हेतुत्वात् श्रत एव जानातीत्यादी ज्ञानधातोर्ज्ञानवति लक्षणया प्रातिपदिकार्थेनान्वयसंभवे आख्यातार्थोऽयोग्यत्वान्ननासत इति चिंतामणिकृतोक्तं युक्तम् । अन्यथा निरूपितत्वसंसर्गेण | ज्ञानप्रकारका श्रयत्व विशेष्यकावान्तरशाब्दबोधतद्धेतुत्वादिकल्पने गौरवात् । न च सामान्य॒तो हेतुत्वं क्लृप्तमेवेति क्व गौरवमिति वाच्यम्, तथापि तत्तदाकांक्षाज्ञानादिहेतुताकल्पने गौरवादिति । मैवम् । तथा सति जानातीत्यत्राख्यातार्थसंख्यानन्वयप्रसंगात्, जावनान्वयित्वे वाख्यातार्थसंख्यान्वयात् । श्रथाख्यातार्थसंख्यान्वयो जावनाविशेष्यत्वं न तंत्रं, किं तु प्रथमान्तपदोपस्थाप्यमेवेति न दोष इति चेन्न धात्वर्थप्रकार कबोधसामान्य एवाख्यातादिजन्योपस्थितेर्हेतुत्वान्नक्येतिप्रवेशोगौरवात्, प्रजयतीत्यादावनन्वयप्रसंगाच्च । पाकोऽयमित्यादौ तु स्तोकं पचति स्तोकः पाक इति प्रयोगयोर्विशेषाय घञादीनां धात्वर्थतावच्छेदकविशिष्टे शक्तिस्वीकारान्न दोष इति दिकू । अथ ज्ञातो घट इत्यत्र विषयस्येव नष्टो घट इत्यत्र प्रतियोगिनोऽपि प्रत्यय विशेषार्थत्वान्नान्वयानुपपत्तिरिति चेत्तथापि नाशोत्पत्तिकालेऽपि निष्ठार्थाविरोधात् क्रियमाणं कृत| मित्यन्ययोपपत्तेः पक्व इत्यादाविव सर्वत्र कालवृत्तिता विशेष रूप सिद्धत्वस्य निष्ठार्थत्वात् । तस्य चाद्यसमयावछेदेन साध्य - | त्वेन समम विरोधात् । सिद्धत्वविशिष्टसाध्यतायां वर्तमानार्थत्वात्, प्रारब्धोऽपरिसमाप्तश्च वर्तमान इति हि वैयाकरणाः, चिर