________________
तासत्यपि ह्यर्थे ज्ञानं शब्दः करोति हि । श्रबाधातु प्रमामत्र स्वतः प्रामाष्य निश्चलाम् ॥ १ ॥ इति । श्रासतो जावायत्वमनावप्रतियोगित्वं च जावधर्मरूपं न संभवतीति न तन्निषेधो युक्तः । शशशृंगमस्ति न वेति पृष्ठतो धर्मिवचनव्याघातेनैव निग्रहात्तत्रान्यतरानिधानेनोजयनिषेधेन तूष्णींभावेन वा पराजयाजावादिति चेन्न यथा परेषां विशिष्टस्याति - | रिक्तस्यासत्त्वेऽपि तत्राजावाश्रयत्वस्याभावप्रतियोगित्वस्य वा व्यवहारस्तथास्माकमपि समुपरागेणासत्यपि विशिष्टे वैज्ञानि कसंबंधविशेषरूपत६ यवहारोपपत्तेः । शशशृंगमस्ति न वेति जिज्ञासुप्रश्ने शशशृंगं नास्तीत्येवाभिधातुं युक्तत्वात् श्रानुपूर्वीनेदाऽद्देश्य सिद्धेः । इत्थमेव पीतः शंखो नास्तीत्यादेरपि प्रामाण्योपपत्तेः । काल्पनिकस्याप्यर्थस्य परप्रतिबोधार्थतया कष्पिताहरणादिवषयवहारतः प्रामाण्यात् । इत्थमेव नयार्थरुचिविशेषोपादानाय तत्र तत्र नयस्थले दर्शनान्तरीयपक्षग्रहस्य तांत्रिकै रिष्टत्वादिति दिक् । श्रस्यापि चत्वारो निक्षेपा अभिमताः प्रव्यनिक्षेपं नेत्रुत्ययमिति वादिसिद्धसेनमतानुसारिणः । | तेषामुक्तसूत्रविरोधः । न चोक्त एवैतत्परिहार एतन्मतपरिष्कार इति वाच्यम्, नामादिवडुपचरितघन्य निक्षेपदर्शनपरत्वा| दुक्तसूत्रस्य तदनुपपत्तेरधिकमन्यत्र । श्रादेशान्तरे यथार्थाभिधानं शब्द इति त्रयाणामेकं लक्षणम् । जावमात्रानिधानप्रयोजकोऽध्यवसाय विशेष इत्येतदर्थः । तेन नातिप्रसंगादिदोषोप निपातः । तत्रापि प्रसि पूर्वानुब्दादर्थप्रत्ययः सांप्रत इति | सांप्रतलक्षणम् । प्रतिविशिष्टवर्तमानपर्यायापन्नेषु नामादिष्वपि गृहीतसंकेतस्य शब्दस्य जावमात्रबोधकत्वपर्यवसायीति तदर्थः । तथात्वं च जावातिरिक्तविषयांश उक्तसंकेतस्याप्रामाण्यग्रा इकतया निर्वहति । तजातीयाध्यवसायत्वं च लक्षणमिति न क्वचिदनीदृशस्थलेऽव्याप्तिः, समनिरूढाद्य तिव्याप्तिश्च अध्यवसाये च तत्तदन्यत्व विशेषणदानानिराकरणीया ।