________________
प्रस्थकस्थले सामान्यविधेरैऽसंग्रहादनुपपत्तिस्तत्प्रवणत्वं च तन्नियतबुधिव्यपदेशजनकत्वम् , तेन न नानार्थरूपसंग्रहस्य नयजन्यत्वानुपपत्तिदोषः। “ संगहियपिमियत्वं संगहवयणं समास विति त्ति" सूत्रम् । अत्र संगृहीतं सामान्यानिमुखग्रहणगृहीतं पिंक्तिं च विवदितैकजात्युपरागेण प्रतिपिपादयिषितमित्यर्थः । संगृहीतं महासामान्यं, पिमितं तु सामान्यविशेष इति वार्थः । " अर्थानां सवैकदेशसंग्रहणं संग्रह" इति तत्त्वार्थजाष्यम् । अत्र सर्व सामान्यमेकदेशश्च विशेषस्तयोः संग्रहणं सामान्यैकशेषः स्वीकार इत्यर्थः । अयं हि घटादीनां जवनानान्तरत्वात्तन्मात्रत्वमेव स्वीकुरुते, घटादिविशेषविकल्पस्त्वविद्योपजनित एवेत्यभिमन्यते । जगदैक्ये घटपटादिलेदो न स्यादिति चेन्न स्थादेव वास्तवः, रजौ सर्पज्रमनिबन्धनसर्पादिवदविद्याजनितः निर्वचनीयस्तु स्यादेवेत्याद्या एतन्मूलिका औपनिषदादीनां युक्तयः । अस्यापि चत्वारो निदेपा अनिमताः । ये त्वादु यं स्थापनामिति, संग्रहप्रवणेनानेन नामनिक्षेप एव स्थापनाया उपसंग्रहात् । न च “ नामं श्रावकहियं होजा ज्वणा इत्तरिया वा होता आवकहिया वा होऊ त्ति" सूत्र एवानयोर्विशेषानिधानात्कथमैक्यरूप्यमित्याशंकनीयम्, पाचकयाचकादिनाम्नामप्ययावत्कथिकत्वात्तदव्यापकत्वात् । स्थूलनेदमात्रकथनम् पदप्रकृतिकृतियां नामस्थापनयोर्लेद इति चेत् कथं तर्हि गोपालदारके नामेन्त्रत्वम् । श्रथ नामेन्मत्वं विविध इन्ध इति पदत्वमेकमपरं चेन्नपदसंकेतविषयत्वम्, आद्यं नास्ति, द्वितीयं च पदार्थ इति न दोष इति चेत्तर्हि व्यक्क्याकृतिजातीनां पदार्थत्वेनेन्जस्थापनाया अपीजपदसंकेतविषयत्वात् कथं गोपालदारकवन्नामेन्प्रत्वम् । नामजावनिक्षेपसांकर्य
१ विधयोऽसंग्रहादिति.
