________________
अध्यात्मि.
परीक्षा.
॥ ५५ ॥
पर्येण २ वा । प्रथमपोऽपि कि केवली कवलान्न प्राप्नोति १ उत प्राप्तानाम्याहर्तुं न शक्नोति २ शक्तोऽपि वा विमलके वलाखोकपलायनशंकया नाहरति ३ । नाद्यक्तिीयौ अन्तरायकर्मणः समूलका कषणात् । न च खाजान्तरायक्षयोपशम एव लानप्रयोजकः सालान्तरायक्षयस्य तु शक्तिरूपमेव कार्य न तु व्यक्तिरूपमिति तत्रापि योगक्ष्मसाधारण्यात् तस्माद्यथा दानान्तरायदयेऽपि दानं दातुं शक्यते तदत्रापीति न कोऽपि दोषावकाशः अन्यथा जवस्थासिघयोरन्तरासंजवात् अन्तराक्ष्यस्य तु दानादौ विघ्नालाव एव फलम् । तथा चाहुर्जिननगणितमाश्रमणाः-"दितस्स खनंतस्स जुजंतस्स व जिएस्स एस गुणो । खीएंतरायगत्ते जं से विग्धं न संजवर १ त्ति" ॥ नापि तृतीयं तत्र हि कवलाहारविरोधि व्यापक १ कारणं २ कार्य ३ सहचरादि वेति पश्चतुष्टयमुपतिष्ठते । तत्र नाद्यः पक्षः सुन्दरः कवताहारस्य हि व्यापक शक्तिविशेषादरकन्दराकोणे क्षेपः स च सार्वइये सुतरां संजवी वीर्यान्तरायकर्मणः समूखमुन्मूखितत्वात् । न च वेदनीयोदीरणलक्षणं व्यापक विरुध्यत इति वाच्यम् तस्या गतिस्थितिनिषद्योपदेशदानादीनामपि व्यापकत्वापत्तेऽष्परिहरत्वात् तस्माद्मस्थकवलाहारित्वस्यैव वेदनीयोदीरणाया व्यापकत्वं युक्तिमत् । न चाहारसंझया सह विरोधः प्रोतावनीयः खोमाहारस्याप्युन्जेदापत्तेः । यतो यत्र कवलाहारित्वं तत्राहारसंज्ञेति व्याप्तिसनावात्कवलाहारव्यापकत्वमाहारसंज्ञाया मन्यसे | तत्र वयं पृष्ठामः किमर्थ कवलपदोपादानं किमेकेनियादिषु व्यभिचारादाहोश्विजिनानां लोमाहारस्याप्युन्जेदापत्तेः नाद्य-|| स्तेषामपि सूक्ष्मरूपसंज्ञानिधानात्तथा चार्षम्-"आहारलय परिग्गह मेहुण तह कोहमाणमाया य । खोलो खोगो उहो दस सप्मा सधजीवाणं ? ति" ॥ यत्तु जगवत्यां-"तेसिणं जीवाणं नो एवं तकाश्वा समाइवा पक्षाश्वामणेश वा वई वे"|