________________ દ્વાર ૯૮મું - 10 પ્રકારના પ્રાયશ્ચિત્ત 339 આસક્તિ કરવી. (x) આચાર્ય વગેરેને વિષે મનથી ઠેષ વગેરે કરવા, વચનથી વચ્ચે બોલવું વગેરે કરવું, કાયાથી આગળ જવું વગેરે કરવું. (xi) ઇચ્છાકાર, મિથ્યાકાર, તથાકાર વગેરે સારા યોગો ન કરવા. આ બધામાં હિંસા વગેરે દોષ ન લાગે તો મિચ્છામિદુક્કડ આપવા રૂપ પ્રાયશ્ચિત્ત કરવું. (3) મિશ્ર - ગુરુ સમક્ષ આલોચના કરીને, ગુરુના કહેવાથી અતિચારથી પાછા ફરીને, પછી મિચ્છામિદુક્કડું આપીને જે પ્રાયશ્ચિત્ત શુદ્ધ થાય છે તે મિશ્ર પ્રાયશ્ચિત્ત. શબ્દ વગેરે વિષયોને અનુભવીને જેને સંશય થાય કે, “મને આ વિષયોમાં રાગ-દ્વેષ થયા કે નહીં ?' તેણે મિશ્ર પ્રાયશ્ચિત્ત કરવું. વિષયોમાં રાગ-દ્વેષ થયાનો નિશ્ચય હોય તો તપ પ્રાયશ્ચિત્ત આવે. (4) વિવેક - ત્યાગ કરવો તે વિવેક પ્રાયશ્ચિત્ત. (i) ઉપયોગપૂર્વક અન્ન વગેરે અને બધા ઉપકરણો ગ્રહણ કર્યા પછી ખબર પડે કે એ સચિત્ત કે દોષિત છે. (i) પર્વત, રાહુ, વાદળ, બરફ, રજ વગેરેથી સૂર્ય ઢંકાયેલો હોવાથી સૂર્યોદય પહેલા કે સૂર્યાસ્ત પછી સૂર્યોદય થઈ ગયો છે કે સૂર્યાસ્ત થયો નથી એમ સમજી અશઠભાવથી અન્ન વગેરે ગ્રહણ કર્યા હોય. (i) પહેલા પ્રહરમાં વહોરેલા અશન વગેરે શઠભાવથી કે અશઠભાવથી ચોથા પ્રહરમાં રાખ્યા હોય. (iv) અડધા યોજનથી વધુ દૂર કે દૂરથી શઠભાવથી કે અશઠભાવથી અશન વગેરે લઈ ગયા કે લાવ્યા હોય. આ બધામાં તે અશન વગેરેનો કે ઉપકરણોનો ત્યાગ કરવો. શઠભાવ = ઇન્દ્રિયોની પરવશતા, વિકથા, માયા, ક્રીડા વગેરે.
