________________ 12 ભાવના 229 પાત્રા, દાંડો વગેરે આંખથી જોઈને રજોહરણ વગેરેથી ઉપયોગપૂર્વક પ્રમાર્જીને લેવા અને જોયેલી - પ્રમાર્જેલી ભૂમિ ઉપર મૂકવા તે આદાનનિક્ષેપસમિતિ. (v) પરિષ્ઠાપનાસમિતિ - વડીનીતિ, લઘુનીતિ, થુંક, કફ, શરીરનો મેલ, અનુપયોગી વસ્ત્ર-અન્ન-પાણી વગેરેને જંતુરહિત સ્થંડિલ ભૂમિમાં ઉપયોગપૂર્વક તજવું તે પરિષ્ઠાપનાસમિતિ. (3) 12 ભાવના - જેનાથી આત્માને ભાવિત કરાય તે ભાવના, એટલે ચિંતન. તે 12 પ્રકારની છે - (1) અનિત્યભાવના - વિષયસુખો, શરીર, જીવન, લાવણ્ય, યુવાની, માલિકી, લક્ષ્મી, પ્રેમ વગેરે બધા પદાર્થો અનિત્ય છે. - એમ ભાવવું તે. (2) અશરણભાવના - પિતા, માતા, ભાઈ, દીકરા, પત્ની વગેરેની સામે ઘણા આધિ, વ્યાધિ, ઉપાધિથી પીડાયેલા રડતા, ચીસો પાડતા, કર્મો વડે યમના મુખમાં નંખાતા જીવો ખરેખર શરણરહિત છે. - એમ ભાવવું તે. (3) સંસારભાવના - બુદ્ધિશાળી મૂર્ણ થાય છે, શ્રીમંત ગરીબ બને છે, સુખી દુ:ખી થાય છે, રૂપવાન કદ્રુપો થાય છે, માલિક નોકર થાય છે, પ્રિય અપ્રિય થાય છે, રાજા રંક થાય છે, દેવ જાનવર થાય છે, મનુષ્ય નારક થાય છે. આમ સંસારની રંગભૂમિ પર જીવ ઘણી રીતે નાચે છે. - એમ ભાવવું તે. (4) એકત્વભાવના - જીવ એકલો જન્મ છે, એકલો મરે છે, એકલો જ દુઃખ ભોગવે છે, એકલો કર્મ બાંધે છે, એકલો જ ફળ ભોગવે છે. - એમ ભાવવું તે. (5) અન્યત્વભાવના - પરભવમાં જતો જીવ કાયાને પણ મૂકીને જાય છે. તેથી કાયા પણ જીવથી જુદી છે. તો બીજી વસ્તુઓ તો અવશ્ય
