________________ 228 5 સમિતિ (7) સાધમિશ્રજાત (9) સ્વગૃહપાખંડી મિશ્ર અથવપૂરક (8) બાદરપ્રાભૃતિકા (10) સ્વગૃહસાધુમિશ્ર અધ્યવપૂરક (2) 5 સમિતિ - સમ્ = સારી = જૈનશાસ્ત્રો અનુસારે. ઇતિ = ચેષ્ટા = પ્રવૃત્તિ. જૈનશાસ્ત્રો અનુસારે સારી પ્રવૃત્તિ કરવી તે સમિતિ. તેના પાંચ પ્રકાર છે - (i) ઈર્યાસમિતિ - લોકો વડે ખુંદાયેલા, સૂર્યના કિરણોથી પ્રકાશિત થયેલા, અચિત્ત માર્ગો ઉપર જીવોની રક્ષા માટે અને પોતાના શરીરની રક્ષા માટે પગના અગ્રભાગથી ગાડાની ધુંસરી જેટલા (સાડા ત્રણ હાથ જેટલા) ક્ષેત્રને જોઈને ઉપયોગપૂર્વક ચાલવું તે ઇર્યાસમિતિ. (i) ભાષાસમિતિ - સાવદ્ય ભાષા અને ધૂર્ત, કામી, કસાઈ, ચોર, નાસ્તિક વગેરેની ભાષાનો ત્યાગ કરીને બધાને હિતકારી, અલ્પ, ઘણા કાર્યને સાધના, શંકા રહિત, મુહપત્તિના ઉપયોગપૂર્વક જે બોલવું તે ભાષાસમિતિ. (ii) એષણાસમિતિ - ગવષર્ણષણા, ગ્રહણૂષણ અને ગ્રામૈષણાના દોષોથી દૂષિત નહીં થયેલા વિશુદ્ધ અન્ન-પાણી, રજોહરણ - મુહપત્તિ વગેરે ધિક ઉપધિ અને સંથારો, પાટ, પાટલા, દાંડો વગેરે ઔપગ્રહિક ઉપધિનું ગ્રહણ કરવું તે એષણાસમિતિ. ગવેષશૈષણાના દોષો = 16 ઉદ્ગમના દોષો અને 16 ઉત્પાદનના દોષો. ગ્રણેષણાના દોષો = 10 એષણાના દોષો ગ્રામૈષણાના દોષો = ગોચરી વાપરતી વખતે તજવાના દોષો. તે આગળ ૯પમાં દ્વારમાં કહેવાશે. (iv) આદાનનિક્ષેપસમિતિ - આસન, સંથારો, પાટ, પાટલા, વસ્ત્ર,