________________ બાંધ્યા કરશે. હવેનાં શિષ્યોને તૈયાર કરતાં ગુરુને નાકે દમ આવી જાય છે. જરાક ઉણપ રહી તો તું–તા થતાં વાર નહીં લાગે. દષ્ટિ એવી બનવી જોઈએ કે સામેનાનું પરાવર્તન થઈ જાય. પોતાના સ્વભાવને જાણીને બધું કરે તો બધામાં નિર્જરા થાય, સ્વ સ્વભાવના જ કર્તા બનવાનું છે. જ્ઞાની નહીં હોય તો બધે જ માર ખાશે. ક્રોધમાન-માયા-લોભ કરવો એ મારો સ્વભાવ નથી. એમ યાદ આવે તો આત્મા તરત ત્યાંથી અટકે. આ જ્ઞાનના ઉપયોગની વાત આવી. હવે બીજા ગુણ સમ્યક દર્શનની વાત - આ સ્વભાવ નથી એ જ્ઞાનથી જાણ્યું તો ખાવાની રુચિ ન થાય. તેનો પરિણામ અંદરમાં પ્રગટ થાય તો સમ્યક દર્શનમાં છે એ નક્કી થાય. સાધુનો સ્વભાવ ન બોલવાનો છે. ન બોલવાની રુચિ-આવી જાય તો ન બોલે. મુનેઃ ભાવે મૌનમ્. માટે જ ઈતરોમાં જૈન મુનિની છાપ કે જૈન સાધુ જેમ તેમ ન બોલે, કારણ વગર હસે પણ નહિ, ને હસે તો નક્કી ગંભીર કારણ હશે એમ માને. "જૈન મુનિ કારણ વિના હસે નહિ." સુનંદા પતિ સાથે હરણિયાનું માસ ખાઈ રહી છે ને બે મુનિ ત્યાંથી પસાર થયા ને તેમનું હાસ્ય જોયું તો સુનંદાને ધ્રાસકો પડ્યો ને પતિ સાથે મુનિ પાસે જઈને વંદના કરીને પ્રશ્ન કરે છે. ત્યારે મુનિએ કહ્યું કે, "તે તારો યાર છે જેનું માંસ આજે તે ખાધું. પૂર્વના છ ભવોનો સંબંધ કહ્યો, તે સાંભળીને સાધુ જીવનનો નિર્ણય કર્યો. સાધ્વી બનીને એવું જીવન જીવ્યા કે અવધિજ્ઞાન પ્રગટ થયું. ત્યારે ઉપયોગ મૂકીને જોયું કેહરણિયો ક્યાંઉત્પન્ન થયો છે? વિંધ્યાચલમાં હાથી તરીકે ઉત્પન્ન થયો છે. તો ગુરુણીની રજા લઈને ત્યાં ચાતુર્માસ રહીને તેને પ્રતિબોધ પમાડ્યો. હવે ચારિત્ર ગુણ–જેની રુચિ હોય - વીર્ય તે જ દિશામાં જાય. ખાવું તો પડે– બોલવું તો પડે તો ભગવાનની આજ્ઞાનો ઉપયોગ લાવે ને ખાઈને - બોલીને પણ નિર્જરા કરે. સાધુના વિશેષણો છે કે ખાવા છતાં ઉપવાસી, જ્ઞાનસાર–૨ // 9
