________________ જે આત્માના સ્વભાવ અને સ્વરૂપને જાણતો નથી તે અજ્ઞાની છે. જેઓ જાણે છે પણ જ્ઞાન પરિણામ ન પામે તો તેઓને પણ અજ્ઞાની કહ્યાં છે. જીવો અભોગ્ય પર પદાર્થો ભોગવે છે. તેથી સ્વભોગ્યરૂપ ગુણો પર પડદો પાડી દે છે. અભોગ્યને રસપૂર્વક ભોગવવાથી તેની જ પરંપરા મળશે. અને ગુણો ઉપરનું આવરણ વધતું જવાનું. જ્યારે આત્માર્થીને એવા જ્ઞાની ગુરુનો ભેટો થાય અને સાચું સમજાવશે તો તે ગમી જશે અને પુરુષાર્થ આદરશું ત્યારે આવરણ ખસશે. જીવ સમતામાં રહે તો ઘાતિ કર્મોની નિર્જરા થાય અને અશાતા–શાતામાં ટ્રાન્સફર થઈ જાય અને સમતામાં રહેતો શાતા અશાતામાં ટ્રાન્સફર થઈ જાય. આત્માને કેટલું નુકશાન થઈ રહ્યું છે તેની આત્માને જાણ નથી માટે જ તે પરમાં રસ-આદર-પ્રીતિવાળો છે. વાપરવું એ આત્માનો સ્વભાવ જ નથી પણ સમાધિ વગેરે માટે વાપરવું પડે તો સચિત્ત તો નહીં જ, અચિત્ત જ વાપરવું. તેને પણ હેય માનીને વાપરવું. કેમ કે વાપરવું એ આત્માનો સ્વભાવ નથી, અણાહારી પદની પ્રાપ્તિ એ જ આત્માનો સ્વભાવ છે. ગાથા - 3: સ્વભાવલાભ સંસ્કાર - કારણે જ્ઞાનમિષ્યતે | ધ્યાધ્યમાત્રમતત્ત્વજત, તથા ચોક્ત મહાત્મના ફll ગાથાર્થ અન્ય શાસ્ત્રકારો પણ એક જ વાત કરે છે કે તે જ જ્ઞાન ઈષ્ટ છે કે જેના દ્વારા આત્માનું કલ્યાણ થાય. તે સિવાયનું જે જ્ઞાન છે તે માત્ર બુદ્ધિનો અંધાપો છે. સ્વભાવનો જેનાથી લાભ થાય તે જ ઈષ્ટ છે. આત્મામાં જ્ઞાનાદિ ગુણરૂપ ધર્મ છે તે મય બનવા માટે આત્માએ ધર્મ કરવાનો છે. તે ખ્યાલ ન આવે તો શુભ ક્રિયા દ્વારા પુણ્ય બાંધે ને પરભવમાં સારી સામગ્રી મળે તેટલો લાભ થાય પણ ગુણોનો લાભ ન થાય. જ્ઞાનસાર-૨ // 46
