________________ હતું. છતાંય ગૌતમસ્વામીએ આપેલા બોધને કાને ન ધર્યો. કેમ કે તે આંખ દ્વારા પોતાની પત્નીના રૂપમાં જ આસક્ત બન્યો હતો. આથી મરીને પત્નીના માથામાં જૂ તરીકે ઉત્પન્ન થયો. એનું મન-કાન- આંખ દુરુપયોગને કારણે ગયા. તેને લીખરૂપ સંમૂર્છાિમ અવસ્થા મળી. માછલાની આસક્તિ રસમાં સ્વાદમાં છે. આથી જાળમાં ફસાઈમોતને નોતરે છે. ભમરા ગંધમાં આસક્ત બને છે. આથી કમળ રાતનાં બિડાતા તે મરણને શરણ થાય છે. હરણ સંગીતમાં આસક્ત બને છે. હાથી સ્પર્શમાં આસક્ત બને છે. હાથણીને તેની પાસે મોકલી તેમાં આસક્ત બને ત્યારે તેને ફસાવે છે. આમ એક એક ઈન્દ્રિયમાં આસક્ત જીવની કેવી દુર્દશા થાય છે. મનડું કેવું અવરચંડુ છે. તેથી જે હિતકારી એવી જિનાજ્ઞામાં છે તેમાં એ જોડાતું નથી અને બહાર દોડે છે. માટે જ આનંદઘનજી મહારાજે ગાયું છે કે મનડ કિમ હી ન બાજે હો કંજિન મનડું કીમ હિન બાજે આગમ મતિથી મારું કરી આણો તો સારું કરી જાણે હો કુંથુજિન....' * જીવ સિદ્ધ કઈ રીતે થાય? બીજાનાં દોષો જોઈ સ્વનું નિરીક્ષણ કરે અને ચિંતન-મનન દ્વારા સ્વ દોષોને દૂર કરવાનો પુરુષાર્થ કરી સર્વ કર્મમળનો હૉસ - નાશ કરે. મનુષ્ય-દેવલોક-નરકઅનેતિર્યંચમાં અનુક્રમે સંખ્યા વધારે વધારે છે. જો દીર્ધકાળની આસક્તિ થઈ જાય તો જીવ નરકમાં પાછો ચાલ્યો જાય તેવું ન થાય માટે સતત સર્વજ્ઞ કથિત તત્ત્વની - જિજ્ઞાસાની જપમાળા ચાલવી જોઈએ. પ્રભુનાં ઉપદેશનું પાલન એ જ ભક્તિ છે તેનાં પાલનથી જ અપ્રમતભાવ પ્રગટે છે. અને શ્રેણિ પર આરોહણ કરી શુક્લધ્યાનને પામીને જીવ સિદ્ધ બને છે. આત્મામાં દીન બનવાનો સ્વભાવ નથી. ચિત પ્રસન્નતા એ જ એનો સ્વભાવ છે. જ્યારે આત્મામાં મોહ ભળે છે ત્યારે તે વસ્તુ મેળવવા ઝંખે છે. જ્ઞાનસાર-૨ // 242
